İFADE EDİCİ DİL BECERİLERİ KABA DEĞERLENDİRME FORMU

0-3 AY

İDB-1. Acıktığını ya da rahatsız olduğunu belirten özel bir tür ağlaması vardır.
İDB-2.Yalnızken sesleme (babıldama/mırıldanma) yapar.
İDB-3. Memnun olduğu zamanlarda bunu belirten seslemeler yapar.
İDB-4. Kendisiyle konuşulduğunda güler, sesler çıkarır.

3-6 AY

İDB-5. Yetişkinin çıkardığı sesleri taklit ettiğinde sesleme yaparak karşılık verir.
İDB-6. İki tane tanımlanabilir ünlü ile heceler üretir.
İDB-7. Çığlık atar (acıdan değil).
İDB-8.“k ” ,“g”,“h” gibi ünsüz sesleri üretebilir.
İDB-9.”b”,”m”,”w”,”d”,”n”,”r”, gibi ünsüzleri üretir.

6-9 AY

İDB-10. Sözel oyunlar oynar.
İDB-11. Ünlü ünsüz sırasında hecesel tekrarlar üretir.
İDB-12. Bazı uygun jestleri kullanır.
İDB-13. Ayna karşısında kendi görüntüsüne seslemeler yapar.

9-12 AY

İDB-14. Ağlamadan sesleme yaparak isteklerini belirtir.
İDB-15. Değişik perdelerde/tonlarda seslemeler yapar.
İDB-16. Oyuncaklarına sesleme yapar.
İDB-17. Bazı sözcükler için farklı bir sözcük uydurabilir.
İDB-18. Bazı isteklere uygun sözel tepkilerde bulunur.
İDB-19. Sıklıkla 1 ya da daha fazla belirli, anlamlı sözcük üretir.

12-18 AY

İDB-20. Bir başkasının dikkatini bir nesneye çeker.
İDB-21. Hayvan seslerini taklit eder.
İDB-22. İstendiğinde 2 ya da daha fazla nesnenin adını sözel olarak adlandırır.
İDB-23. Kendiliğinden 5 ya da daha fazla sözcük kullanır.
İDB-24. İstemediği bir eylemi durdurur.
İDB-25. Nesne ya da eylem ister.
İDB-26. Gideceğini anladığında kendiliğinden el sallar.
İDB-27. Yetişkinin sohbet sırasında kullandığı sözcükleri anlaşılmaz şekilde taklit eder.
İDB-28. Zaten sözcük dağarcığında olan sözcükleri taklit eder.
İDB-29. Yeni sözcükleri taklit eder.
İDB-30. Durum eki (-i hali) kullanır.
İDB-31. Bilinen geçmiş zamanı (-di) kullanır.
İDB-32. Sözcük dağarcığı sürekli artar.

18-24 AY

İDB-33. Kendiliğinden 20 ya da daha fazla sözcük kullanır.
İDB-34. İhtiyaç duyduğunda ya da istendiğinde işaret etmektense sözcük kullanmaya başlar.
İDB-35. İki ya da daha fazla sözcüğü birleştirerek kullanır.
İDB-36. Çevresindeki sesleri taklit eder (hayvan, araba ya da oyundaki sesler).
İDB-37. Her hafta yeni sözcükler edinir ve daha fazla kullanır.
İDB-38. Durum (Hal)eki (-e), (-de), (-den), (- in), (- le) kullanır. İDB-39. İyelik eklerini kullanır.
İDB-40. Şimdiki zaman ekini kullanır.
İDB-41. Tekil kişi eklerini kullanır.
İDB-42. Çoğul ekini kullanır.
İDB-43. Çoğul kişi eklerini kullanır.
İDB-44. Gelecek zaman ekini kullanır.
İDB-45. Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman ekini kullanır.
İDB-46. Geniş zaman ekini kullanır.
İDB-47. Soru eklerini kullanır.
İDB-48. Edilgen yapıları kullanır
İDB-49. Konuşması yarı yarıya anlaşılır

24-30 AY

İDB-50. İletişim amacıyla 3-4 sözcüklü cümle kurar.
İDB-51. Basit sorulara uygun cevap verir.
İDB-52. Giderek artan sayıda soru sorar.
İDB-53. Zamirleri (adıl) kullanır.
İDB-54. Jargon ile ekolali çoğunlukla biter.
İDB-55. Fonemleri doğru kullanır
İDB-56. Sözcük dağarcığı hızla artar.

30-36 AY

İDB-57.“Acıktığında, üşüdüğünde, susadığında ne yaparsın” sorularına cevap verir.
İDB-58. Sorulduğunda adını soyadını söyler.
İDB-59. Kısa sohbet eder.
İDB-60. Konuşması tam olarak anlaşılır.
İDB-61. 200-300 sözcük kullanır.

Bu form 0-36 aylık dönemde bulunan çocukların İfade edici dil, becerilerinin gelişiminin kaba değerlendirilmesine bir örnektir.
Çocuğunuzun yer aldığı kategoriden başlayarak geriye doğru gidiniz sergilenmeyen becerilerin sıklığı ve göze batması durumunda çocuk Psikiyatristlerine, Rehberlik ve araştırma merkezlerine ( Ram), üniversitelerin özel eğitim bölümü araştırma merkezlerine danışılması tavsiye edilmektedir. gerçekleşmeyen becerilerin seyrek olduğu durumlarda ise aile bu becerileri doğal öğretim yöntemlerini kullanarak (model olma, pekiştirme, oyun vs.) çocuğa bu becerilerin öğretimini amaçlayabilir.

Kaynak: 0-36 aylık gelişimi risk altındaki çocuklar için
GELİŞİMSEL DESTEK PROGRAMI(GEDEP) Değerlendirme formları