Peynir yapım aşamasında süt, peynir mayası ile, kendi kedine ekşitilme ile veya asit katma yönemiyle pıhtılaştırılır. Peynirin esasını oluşturan pıhtı dışında geriye kalan yeşilimsi sarı renkteki kısım
‘’peyniraltı suyu’’ olarak adlandırılır. Peyniraltı suyu peynir üretiminin bir yan ürünüdür. İşletmelerde peynir işlemede kullanılan sütün yaklaşık %80’i peyniraltı suyuna çevirilmektedir. Ne yazık ki proteinlerce zengin,besin değeri yüksek, sağlığa son derece faydalı olan bu sıvı, atık olarak atılmakta ve çevre kirliliğine neden olabilmektedir..
Gelin şimdide boşa akıtılmayan, değerlendirilen peyniraltı suyunun kullanıldığı alanlara, ne amaçla kullanıldığına bir göz atalım..

Gıda endüstrisinde;
Gıdaların protein yönünden besin değerini artırmak amacıyla çikolata,bisküvi,pastacılıkta, bebekler için hazırlanan gıdalarda hatta meyve aromalarıyla lezzetlendirilerek içeceklerde katkı maddesi olarak kullanılır. Hayvan beslemede hayvanlara doğrudan içirmek veya yemlerine katılarak kullanılır. Peyniraltı suyundan içecek üretiminde peyniraltı suyu kurutularak toz haline getirilir. Bu içecekler geniş bir tüketici grubunu hedefler. Sindiriminin hızlı olmasından, büyüme hormonu salgısını, kas kütlesini arttırdığından ve enerji kaynağı olduğundan dolayı sporcular peyniraltı suyu tozunu tercih etmektedirler…

Orta çağlarda peyniraltı suyu proteinlerinin hastalıklara karşı koruyucu, bağışıklığı arttırıcı etkisi gözlemlenmiş, tedavi merkezleri kurulmuş bu merkezlerde zehirlenmeler, karaciğer hastalıkları,obezite sindirim rahatsızlıkları gibi hastalıkların tedavisi için insanlara hizmet verilmiştir. Tip 2 diyabet hastaları için faydalıdır,şeker seviyesini dengeler. Vücutta mikrop üremesini durdurur ve doğal antibiyotik görevi görür. Kadınlarda rahim ve göğüs kanseri, erkeklerde prostat kanseri riskini düşürür. Peyniraltı suyu içecekleri vücutta kalsiyum emilimini artırır, kemik erimesi rahatsızlığı olan hastaların beslenmesinde önemlidir…

Kozmetik endüstrisinde;

Peyniraltı suyu bilimsel olarak insan cildindeki nemlendirici faktörlerle çok benzer özelliklere sahiptir. Örneğin kozmetik endüstrisinde kullanılmakta olan, vücudun her dokusunda bulunan, suyu hücrelerde hapsetme özelliğinden dolayı cilt yaşlanmasını önleyici ‘’hyalunorik asit’’ e benzerlik göstermektedir. Ayrıca peyniraltı suyu bebekler için üretilen sabun ve losyonlarda da kullanılmaktadır…Peyniraltı suyu hakkında bilgilendikten sonra sağlığınıza faydası açısından sizde evde kendi peyniraltısuyunuzu rahatlıkla ve kolay bir şekilde yapabilirsiniz.

EVDE PEYNİRALTI SUYU YAPIMI
1 litre süt tencerede kaynamaya başladığında içerisine isteğe göre yaklaşık 2 çorba kaşığı kadar sirke veya limon suyu eklenip karıştırılır. Bu karışımda katı kısım ve peyniraltı suyu gözle görülebilir şekilde ayrılana kadar (süt kesilmesi olana kadar) limon suyu veya sirke eklenebilir. Katı kısım bir süzgeç yardımı ile peyniraltı suyundan ayrılır buzdolabında soğumaya bırakılır. Katı kısım adına geleneksel olarak süt kesiği de denilen ‘’lor peyniri’’ dir. Böylece peynir altı suyu yapımında hem peyniraltı suyu hemde lor peyniri elde etmiş oldunuz. Sağlıklı günler dilerim..