Beslenme dünyasında şu aralar en çok tartışılan konulardan biri, akşamları karbonhidrat alımının doğru ya da yanlış olduğu konusu. Dr. Atkins'in diyeti de dahil, pek çok bilinen diyet programında, akşamları makarna ve patates gibi karbonhidratlardan uzak durup sadece protein alınması gerektiği belirtiliyor.



İyi de aslında şişmanlamamıza neden olan şey yağlar değil mi? O zaman suçlu neden karbonhidratlar oluyor?

İşte işin doğrusu:



İddia: Saat 18.00'den sonra nişastalı karbonhidrat yemek dopru değildir.

Sonuç: Kısmen doğru. Herkesin işi 18.00'de bitmiyor. Eğer işte daha uzun zaman kalıyorsanız, nişastalı karbonhidratlardan (makarna, patates, ekmek, pilave ve tahıllar) tüketerek ihtiyacınız olan enerjiyi sağlayabilirsiniz. Ancak böyle bir durum söz konusu değilse, o zaman saat 18.00'den sonra nişastalı besinler yememek daha iyi olacaktır.



Akşamları alacağınız nişasta ihtiyacınız olandan daha fazla enerji verir. Bunu harcamanızsa güçleşir. Buna karşılık büyük porsiyonlar halinde tüketebileceğiniz protein ve sebzeler, şişmeye neden olmaksızın sizi doyurur. Sabah kalktığınızda da iyice acıkmış olacağınızdan iyi bir kahvaltı edebilirsiniz. Hem kahvaltı karbonhidrat almak için en uygun öğündür.





İddia: Bilinçli bir diyetçi yağı kendi yararına kullanmayı bilir.

Sonuç: Tamamen yanlış. Bu, Atkins Diyeti'nde savunulan bir tezdir. Oysa çok fazla doymuş yağ tüketmek sizi ölüme bile götürebilir. Atkins Diyeti'nde önerilen şey, tabaklar dolusu tereyağ, kırmızı et ve bunlar gibi yağ açısından fazlasıyla zengin besinlerdir. Buna karşılık meyve gibi besinler diyette yer almaz.



Atkins Diyeti'nde belirtilen şekilde beslenenlerin alacağı günlük doymuş yağ miktarı, tavsiye edilenin iki katı kadardır. Bilinçli bir diyetçi yağı kendi yararına kullanmayı bilir. Tabii eğer bahsedilen yağ, kimi yemiş ve yağlı balıklarda bulunan omega-3 gibi yağ asitleriyse. Ancak Atkins Diyeti'nde bahsedilen yağlar bunlar değildir.





İddia: Gün içinde yediğiniz iki öğünde az miktarda yağ ve karbonhidrat tüketiyorsanız, üçüncü öğünde istediğinizi yiyip kilo verebilirsiniz.

Sonuç: Ancak rüyanızda gerçek olabilir. Bahsedilen iki öğünün muhtemelen kahvaltı ve öğle yemeği olacağı düşünülürse, zaten bunlardan sonra kendinizi aç hissedeceksiniz ve enerjiniz de az olacak. Bu, muhtemelen hem işinizi, hem de ruhsal durumunuzu etkileyecek. Sonunda da gün içinde atıştırmaya başlayıp, akşama da şu ne-istersen-onu-ye tarzındaki yemeği yiyeceksiniz. Bu şekilde kilo vermeniz çok da olası görünmüyor.





İddia: 18.00'den sonra makarna (ve diğer nişastalı karbonhidratları) yemek, şeker ihtiyacınızı artırır.

Sonuç: Doğru değil. Nişastalı karbonhidrat tüketimi serotoninin salgılanmasında etkilidi. Böylece kendimizi gevşemiş ve ağır hissetmemize neden olur. Bunun sonucunda da daha çok nişasta, ya da enerji veren şekerli gıdalar tüketmek isteriz.



Saat 18.00'de koca bir tabak makarna yiyorsanız, yukarıda bahsettiğimiz durumun gerçekleşmesi olasıdır; ama ya çoğu insanın yemek yediği daha geç bir saatte? Bu kez cevap "hayır"; çünkü uyumak için serotonine ihtiyaç duyarsınız. Ayrıca nişastalı karbonhidratları yemeği bırakmak şekerli gıdalardan atıştırmanıza sebep olabilir; çünkü kendinizi aç hissedersiniz. Genellikle akşamları, gündüzlere oranla daha az aktif oluruz. Bu nedenle de nişastalı karbonhidratlardan elde edilen enerjiye gereksinim duymayız, ama bu hiç enerjiye ihtiyaç duymadığımız anlamına da gelmez. Bu nedenle akşamları nişastalı karbonhidrat yemekte bir sakınca yoktur. Önemli olan abartmadan yemektir.





İddia: Karbonhidrat şişmanlatır.

Sonuç: Saçma. Şişmanlamanın sebebi, harcanandan fazla kalori alınmasıdır. Bu kalorinin karbonhidrattan gelip gelmediğininse önemi yoktur.



Yediğimiz çoğu karbonhidratlı besin yağ açısından da zengindir. Bisküvi, kek, cips gibi. Böylece fazla miktarda enerji almış oluruz. Ama bu arada suçlanan maalesef karbonhidrat olur. Karbonhidratın böylesi kötü bir şöhrete sahip olmasının nedeni ise, yanlış uygulanan diyetlerdir. Eğer diyet yaparken yağlı ve şekerli gıdaları kesiyorsanız, muhtemelen daha çok karbonhidrat yemeğe başlıyorsunuzdur. Karbonhidratlar da fazlaca tüketildiğinde vücutta yağ olarak depolanır. Eğer fazla abartmadan, makul miktarlarda yerseniz, bir sorun çıkmayacağını göreceksiniz.





İddia: Akşam 18.00'den sonra sadece makarna ve sebze yemek zayıflamanıza yardımcı olmaz.

Sonuç: Doğru. Eğer amacınız kilo vermekse, makarna gibi karbonhidratları akşam yemekten kaçınmak doğru bir yaklaşım olabilir. Metabolizma uyku esnasında yavaşlar. Aynı şey akşamları da geçerli olabilir. Bir stres hormonu olan kortisol gün içerisinde etkinliğini yavaş yavaş yitirir. Böylece akşamları daha az aktif oluruz. Eğer çok fazla nişastalı karbonhidrat tüketiyorsanız, bu durumda açığa çıkan enerjiyi kullanamazsınız ve bu, vücutta yağ olarak depolanır.



Eğer akşamları aktifseniz, o zaman öğle ve akşam yemeklerinde aldığınız karonhidrat miktarını azaltıp dengeyi koruyabilirsiniz

Bilgilendirme için teşekkürler.