Şu en tepesine oturduğu yaşam piramidinin rahatlığı ile İnsan bir denklik arayışına giriyor, belkide tanrılık iddiasına demek daha doğru. Hesap sorabileceğini, muhatabını ikna edeceğini..

Oysa yediğimiz kuzuları, domatesleri, pırasaları umursuyormuyuz, ya da bizi affetmelerini bekliyor muyuz yediğimiz için? Hem de onların varoluşları ile ilgili hiçbir çabamız, hiçbir müdahelemiz olmadıgı halde (varoluşsal olarak). Ya da dağın tepesinden yuvarlanıp düşen kaya parçası yerçekimini affedebilir mi , bağışlayabilir mi, yer çekimi böyle bir bağışlanmayı talep edebilir mi?

Sırf yaşam piramidinin en üstüne oturtulduğumuz için elde ettiğimiz üstünlükle bunu umursamazken, varedişinin içinde bir zerre olan insan Yaratıcıdan bir hesap sorabilir mi gerçekten?

Yaratıcı kaideleri kuran MUTLAK olan...
içindeki sırları da, görünenlerin her yönünü de bilendir. Her ne kadar inanmayanlar için " diledi oldu" demek anlaşılmazsa da , O dilemiştir herşeyde olmuştur . O görev vermiştir herşey o göreve göre hareket etmektedir. İnsanda O nun verdiği göreve uyup uymamakla imtihan olmaktadır.

İmtihan sorusunu kimisi begenir kimisi begenmez ama bu cevaplama sorumluluğunu üstünden kaldırır mı?

Hiç kimseye kötülük etmedim.
Yakınlarımı bahtsızlığa sürüklemedim.
Gerçek evinde alçaklık etmedim.
Kimseyi gücünün dışında çalıştırmadım.
Benim yüzümden kimse korku duymadı,
yoksulluk ve acı çekmedi, bahtsız olmadı.Tanrıların kötü gördükleri şeyleri hiç bir zaman yapmadım.
Kölelere kötü muamele etmedim ve ettirmedim.
Kimseyi aç bırakmadım.
Kimseye göz yaşı döktürmedim.
Kimseyi öldürmedim ve kimsenin
kahpece öldürülmesini emretmedim.
Kimseye yalan söylemedim.
Hiç bir utandırıcı davranışta bulunmadım.
Zina etmedim.
Yiyecekleri pahalı ve eksik satmadım.
Terazinin dirhemi üzerine hiç bir zaman elimi bastırmadım.
Teraziyle tartarken hiç bir zaman hile yapmadım.
Süt çocuklarının ağızlarından sütü uzaklaştırmadım.
Hayvanları çalmadım.
Kuşları avlamadım.
Ölmüş balığı tutmadım.
Hiç bir arkın suyunu başka yöne çevirmedim.
Ben temizim, temizim, temizim...

Diyebiliyor muyuz?

İbn Meymûn (ö. 601/1204) şöyle der:

“Dış dünya da olup biten her şeyin meydana gelmesini sağlayan açık ve anlaşılır bir sebep vardır. Dahası, sebep başka bir sebebe bağlıdır ve bu sebepler zinciri sonunda her şeyin ilk sebebine ulaşır. İlk sebepten maksat ilâhî meşiet ve ihtiyardır. Bu yüzden, peygamberlerin sözlerinde bütün bu aracı sebepler kimi zaman hazfedilir ve fiil doğrudan doğruya Allah’ın meydana getirdiği bir iş olarak, “Bunu Allah yaptı” diye belirtilir…

Olayların meydana gelmesini sağlayan tüm açık ve anlaşılır sebeplerin özsel-doğal, ihtiyarî veya arızî-rastgele olması arasında fark yoktur. İhtiyarî sebepten maksat bir olayın insan iradesine bağlı olarak gerçekleşmesidir. İşte bütün bu sebepler peygamberlerin kitaplarında Allah’a nispet edilir ve bu nispet “Allah yaptı, emretti, dedi, gönderdi” gibi fiillerle belirtilir…

Örnek vermek gerekirse, sıcak havada karın erimesi, rüzgâr estiğinde denizin dalgalanması gibi doğal sebeplerle meydana gelen olaylar kutsal kitapta, “Rab buyruk verir, eritir buzları; rüzgârını estirir, sular akmaya başlar” (Mezmurlar 147/18) diye ifade edilir. Yağmurun yağması, “Üzerine yağmur yağmasın diye bulutlara emredeceğim” (İşaya 5/6) diye formüle edilir. İnsanların irade ve tercihiyle gerçekleşen, bir topluluğun diğerine saldırması ve savaşması gibi olaylar ise Babil kralı Nebukadnezar ve ordusuyla ilgili ifadelerde görüleceği gibi, “Rab seçkin kullarına emretti, O’nun yüceliğiyle övünen yiğitleri gazabının gereğini yapmaya çağırdı" (İşaya 13/3) diye ifade edilir. Hayvanlardaki içgüdüsel saiklerle meydana gelen olaylar da yine “Rab balığa emretti ve bunun üzerine balık Yunus’u karaya kustu” (Yunus 2/10) şeklinde doğrudan Allah’a izafe edilir. Burada söz konusu olan gerçek, Allah’ın balıkta o içgüdüyü meydana getirmesidir. Yoksa Allah balığı nebi olarak seçip kendisine vahyetmiş değildir.”

İbn Meymûn, Delâletü'l-Hâirîn, s. 456-458.