1- Dinden çıkaran bid’at :
Allahtan başkasına ibadet etmek, kurban kesmek, hü37
küm sahibi yani kanun koyucu kabul etmek. Bunlar insanı
dinden çıkaran yani küfre sebep olan bid’atlardır.
2- Haram olan bid’at :
Bu da dinin yasakladığı şeyleri yapmaktır. Yani kabir üzerine
bina yapmak, kabirleri süslemek, kabirleri mescid
yapıp orada ibadet etmek gibi. Çünkü Cabir bin Abdullah
(ra) tan rivayet edilen bir hadiste Rasulullah (s.a.v) :
“Kabirlerin kireçle yapılmasını, üzerine oturulmasını ve
kabir üzerine bina yapılmasını nehyetti.” (Müslim, Tirmizi,
Ebu Davut)
3- Tahrimen (harama yakın olan) mekruh olan bid’
atlar:
Ezanda “hayya alel hayrul amel” veya “aliyyül veliyullah”
gibi ekleme yapmamak ve ezandan sonra sessizce vesile
duasını okumak sünnet iken sesli ve topluca yapmak.
(G. Meselelerine Fetvalar Diyanet 29) ve yüksek sesle salavat
getirmek, kandil gecelerinde toplanıp cemaatle nafile
namaz kılmak gibi
4- Tenzihen (helala yakın) mekruh olan bid’atlar :
Namazlardan sonra musafaha yapmak, fakirlere yardım
her zaman yapılmalı iken belli zamanlara hasretmek gibi .
Ehli bid’atın ahirette kurtuluşu çok zordur. Çünkü Bid’
at ehli, imanındaki bozukluk sebebiyle mutlaka Cehenneme
girecektir. Affedilmeleri mümkün değildir, yani affedilmeyecekleri
bildirilmiştir.
Hadisi şerifte buyuruldu ki:
“Ümmetim 73 fırkaya ayrılır, 72’si Cehenneme gider,
yalnız bir fırkası kurtulur. Bu fırka, benim ve Eshabımın
yolunda gidenlerdir.” (Tirmizi)
38
Bid’at ehli, iman ile ölürse sonunda elbette Cennete gider;
fakat bu zamanda Ehli Sünnet itikadında olmayanın
küfre düşmemesi, iman ile ölmesi imkansız denecek kadar
zordur. Bilinmelidir ki çeşitli haramları işlemekten çekinmeyen
Ehli Sünnet itikadındaki kimsenin de bid’at ehli
gibi küfre düşmesi çok kolay olur. Namaz kılmayan içki
içen bir kimsenin küfre düşmesi an meselesidir. Çünkü
onda dini kaygı kalmamıştır. Rahatça küfre düşürücü söz
ve harekette bulunabilir. Namaz kılmadığı, içki içtiği için
değil, bu günahlar onu küfre düşürebileceği için Cehennemlik
olabilir.
Bir kimse, icma ile ve zaruri olarak bildirilmemiş olan
inanılacak şeylerde manası açıkça anlaşılamayan nasslara
(âyeti kerime ve hadisi şeriflere) yanlış mana verirse buna
bid’at ehli denir. Fakat dinde inanması zaruri lazım olan
şeylere inanmayan, yani her Müslümanın işittiği, bildiği
şeyleri te’vilini bilmeden reddeden küfre girer.
Bid’adlardan kaçınıldığı gibi ehli bid’adtanda uzak durmak
lazımdır. Çünkü Bid’at ehli ile arkadaşlık yapmak, oturup
onunla sohbet etmek caiz değildir. İmamı Rabbani
hazretleri (ks.) “İyi biliniz ki, bid'at ehli ile konuşmak, kâfirle
arkadaşlık etmekten, kat kat daha fenadır. Bid'at ehlinden
yılandan, canavardan kaçar gibi kaçmak gerekir.”
buyurdu. (Mektubat 260)
Bid'at ehline ve münafıklara ve açıkça günah işleyenlere
tatlı dil ve güler yüz caiz olmadığı için, zaruret olmadıkça,
bunlarla karşılaşmamaya, görüşmemeye çalışmalı, görüşülürse,
zaruret miktarını aşmamalıdır. Sebebide bid’at sahibinin
namaz kıldığını, dine uygun yaşamaya çalıştığını görünce,
ister istemez, kalbi ona meyledebilir. Bozuk sözlerinin,
bozuk itikadının tesiri altında kalabilir. Bu ise, onu
felakete götürür. Çünkü bid’at ehlinin namazı, orucu ve diğer ibadetleri kabul olmaz. Bid’at ehlinden yılandan, aslandan
kaçar gibi kaçmak gerekir. Bir hadisi şerif meali
şöyledir: Ehli Bid’at ya Ayetleri yanlış yorumlar ya da Hadisi
Şerifleri uydurma diye inkâr eder ve ya akla uygun değil
diye zemmeder. Hatta örneklerini çok gördüğümüz
sözlerle etraflarındaki cahil insanları da kandırır sünnetten
uzaklaştırırlar.