İslâm dini, nakil ve akıl dinidir. Nakil ile akil çalışınca nakil tercih edilir. Zira aklın algılaması, sınırlıdır. Tıpkı diğer organların gücünün sınırı olduğu gibi. Nakil : Kur'an ve sünnetir. Akıl : Kıyas ve icmadır.
Mesela şu ayete akıl ermez... "...O'nun bilgisi dışında bir yaprak bile düşmez..." (En'am Suresi 59. Ayet)
Dünyadaki yaprakların sayısını bir düşünün..

Akıl da aslında nakilden çıkmadır. Kendi başına bir gücü bir hüküm verme kudreti yoktur. Akıl nakilden gücünü alır. Yoksa Allah irade etmeseydi veya izin vermeseydi iki kere iki dört bile etmezdi kanımca....

Akıl diyoruz ama elle tutulur gözle görülür bir nesne yok karşımızda... akıl zaten mantık anlamında kullanılır dinde.... mantık ise şu olursa şu olmalıdır der.....yani mantık üretir. Bu mantığın gücü de ve geçerliliği ve doğruluğu da nesnelerden sayılardan olaylardan değil o nesneleri sayıları olayları yaratan Allah'tan aldığını düşünüyorum. Bu daha doğru bir yaklaşım olmalı dindar bir insan için....

Her aklını kullanan akıllımı olmuş oluyor,
Akıl yanlış kullanılamazmı,
Şeytanın aklını yanlış kullanması ve bu yüzden kâfir olup kovulması gibi.
Akıl , aynen para gibidir,
Düşünün,
Bir insanın parası çok var , ama kasaya kitlemiş o parayı kullanmıyor, O paranın o kişiye bir faydası varmı, yok.
Işte aklı olupta , onu kullanmayanların durumuda aynı.
Parası var fakat yanlış yerlerde kullanıyor,
Misal, içkide, kumarda yada diğer yanlış yerlerde ,
Böyle bir paranın yine o kişiye faydası yok, zararı vardır,
Işte ikinci olarak,
Aklı olupta aklını doğru kullanmayanların durumuda buna benzer,
Üçünçü olarak,
Parası olan birinin parasını doğru ve helâl yerlere harcarsa doğru yatırım ve ticaret yaparsa o zaman doğru yapmış olur ve kazançlı çıkar.
Işte son olarak ,
Aklını vahyin rehberliğinde kullanan ,onun dışındaki dünyevi şeylerdede doğru bilgiler ile doğru bağlantılar kurarak akleden kişi doğru akletmiş ve kazanmış olur.
Çünkü Aklın tarifi şöyledir.
Akıl , bağlamak demektir.
Siz doğru bilgileri birbiri ile doğru bir şekilde bağladığınızda, bunuda kalbiniz ile tasdiklediğinizde doğru akletmiş olursunuz.
Beyin düşünme merkezidir,
Kalb aklın merkezidir.
Yâni düşüncelerinizi kalbinize onaylatıp orada bağlıyorsanız,
Doğru akletmiş olursunuz.
Âyet ;
Onların akleden kalpleri yokmu ?