Orjinal Adı:Alchemilla vulgaris
Bilgi:
Gülgiller familyasındandır. Anayurdu bilinmeyen;
ama Kuzey Yarıküre'nin ılıman iklim kuşağında yaygın olarak yetişen, 15-60
cm. kadar boylanabilen, çokyıllık dayanıklı otsu bitkidir. Ülkemizde de bazı
nemli çayırlarda, otlaklarda ve orman kenarlarında görülmektedir. Hafif yassı,
tüylü, dallara ayrılan yapıda yeşil renkli gövdesi; 7-11 loplu, dairemsi biçimde,
kenarları dişli ve yeşil ya da mavi-yeşil renkli yaprakları vardır. Yaz
mevsiminde gevşek salkımlar halinde bitkinin tepesinde açan küçük çiçekleri
yeşilimsi sarı renkte olur. Bitki, bu çiçeklerde oluşan minik tohumlarıyla
çoğalır. Ya da kökünün bölünüp başka yerlere ekilmesiyle kültürü yapılır.
Aslanpençesi bitkisinin topraküstü kesimleri tanen, esans yağları, salisilik asit
ve bazı acı maddeleri içerir. Kimi yerlerde bitkinin yaprakları ince ince
kıyılarak salatalara katılıp çiğ olarak yenir.
Tibbi Etkileri
ve Kullanımı
Avrupa'da uzun yıllardan beri halk hekimliğinde kullanılagelen aslanpençesi,
özellikle kadınların yararına olan tıbbi etkilere sahiptir. Bu tıbbi etkileri ve
onlardan yararlanma yöntemlerini şöylece özetleyebiliriz:
• Kadın üreme organları hastalıklarının iyileştirilmesinde pek yararlıdır. Bazı
uzmanlar sürekli aslanpençesi alan kadınların, kadın hastalıklarıyla ilgili
ameliyat rizikosunu en aza indirgeyeceğini ileri sürüyorlar.
• Kadınların aybaşı dönemlerinde, gelen kanı azaltır, ağrıları hafifletir;
aybaşını düzene sokar.
• Kadınların menopoz dönemlerinde rahatlatıcı olur.
• Doku büzücü etkisi vardır; diyareyi keser, peklik verir.
• Bedeni güçlendirici bir toniktir.
Bu etkilerini sağlamak üzere, bitkinin yapraklan ve çiçekli saplan, yaz
mevsiminin ortasından sonbaharın bitimine kadar toplanır. Gölgede özenle
kurutulur. 2 tatlı kaşığı kurumuş ot karışımı üzerine 1 bardak kaynar su
dökülüp 10-15 dakika demlendirilerek bir infüzyon elde edilir. Bu infüzyon
günde üç kez birer bardak içilir.
• Bitki ayrıca doku büzücü niteliği nedeniyle etkili bir yara iyileştiricidir.
Kanamaları da keser.
• Aknelerin iyileştirilmesinde etkilidir.
• Beden yüzeyindeki yangıları azaltır.
• Ağız yaralarının iyileştirilmesinde etkili olur. Diş çekiminden sonra yara
yerinin çabuk iyileştirilmesi için, hazırlanacak dekoksiyonla ağız çalkalanır.
• Yangılı gözlere soğuk kompresi iyi gelir.
• Larenjitte (gırtlak enfeksiyonu) gargara yapıldığında iyileştirici olur.
Bu etkilerinden yararlanmak için, bitkinin kuru ot karışımından 3-4 tatlı kaşığı
alınır. Birkaç dakika suda kaynatılarak daha güçlü bir tür dekoksiyon elde
edilir. Bu dekoksiyon yaralar, akneler ve yangılı yerlere dıştan uygulanır. Diğer
durumlarda dekoksiyon soğuk kompres, çalkalama ya da gargara şeklinde
kullanılır