Mugîre Bin Şu'be radıyallahu anh arap dâhîlerinden bir yiğit... Teşkilâtçılığı ile meşhur bir kahraman... Siyasî dehâsı ve işlerdeki tedbire riâyeti ile tanınan bir vâli...
Mugîre Bin Şu'be, Taif'de doğdu. Sakif kabilesine mensuptur. Taif'deki rahiplerle anlaşamadı. Medine-i Münevvere'ye yerleşti. Hicretin beşinci yılında Hendek Gazvesi sırasında İslâm'la şereflendi. Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem'in yanında gazâlara iştirak etti. Seriyyelerde kumandanlık yaptı. Şecere-i Rıdvan altında biat etti. Hudeybiye antlaşması sırasında Efendimizin yanından hiç ayrılmadı. Onun hizmetinde bulundu. Ona olan sevgisini şöyle gösterdi.

Hudeybiye'de yapılacak antlaşma şartlarını müzâkere için Kureyş'li müşrikler Benî Sakîf kabilesinin reisi ve Mugîre'nin amcası Urve Bin Mes'ud'u elçi olarak gönderdiler. Urve, konuşma esnasında cahiliyye âdetinde olduğu gibi Efendimizin sakalını tutup okşamak istedi. Yeni müslüman olan Mugîre amcası Urve'ye derhal müdahale etti. Onun Efendimize karşı hafif meşrep hareketine gönlü râzı olmadı. Bu sebepten sakalına dokunmasına mânî oldu. Amcası onun bu hareketine şaşırdı. Nasıl bir sevgi idi bu? Kısa bir zamanda bu muhabbet ve bağlılık nasıl gerçekleşmişti? Hayret içerisinde kaldı.

O, Tâif'lilerin küfür karanlığından kurtulmasına vesile oldu. Kendi kabilesi müslüman olunca Tâifliler zulüm ve işkence yapmaya başladı. Durumu Resûl-i Ekrem (s.a)'e anlatınca Efendimiz onu Taif üzerine gönderdi. Mugîre (r.a) oradaki bütün putları kırdı. Putların âcizliklerini gören Tâif halkı da bu vesile ile müslüman oldu.


Mugîre Bin Şu'be (r.a) Veda haccında bulundu. Mekke fethine, Huneyn gazâsına ve Tebük seferine katıldı. İki Cihan Güneşi Efendimiz defnedilirken kabre yüzüğünü düşürdü. Hz. Ali (r.a)'a söyleyerek izin aldı, tekrar kabre indi. Yüzüğünü alırken Efendimizin ayaklarını son bir defa daha eliyle sıvazladı. O nur bedene son defa elini süren kişi oldu. Bundan dolayı kendisi: "Resûlullah'tan son ayrılan insan benim" derdi.

Mugîre Bin Şu'be (r.a) dört halife devrinde de büyük hizmetler gördü. Hz. Ebû Bekir (r.a) devrinde yalancı peygamberlik iddiasında bulunan mürtedlerle savaştı. Yemame'de, Yermük'de bulundu. Bir gözünü Yermük savaşında kaybetti. Şam'da Rumlar'la yapılan savaşlara katıldı.


Hz. Ömer (r.a) devrinde Irak'da yapılan fetihlere iştirak etti. Kadisiye Meydan Muharebesi öncesinde müslümanların sefirliğini yaptı. Debdebe ve şa'şasıyla gözleri kamaştıran İran Sâsâni Kumandanlık Sarayına gayet sâde bir kıyâfetle gitti. İran Başkumandanı Rüstem'e karşı cesûr ve vakur bir hitabede bulundu. Şöyle ki:

"İslâmiyete göre herkes Allah Teâlâ katında eşittir. Onun indinde bir kuldur. Hiç kimsenin diğerine karşı bir imtiyazı yoktur. Saltanat diye birşey de yoktur. Devlet reisi milletine hizmetçidir."

Bu yüce ölçülerden haberleri olmayan İran heyetini bir telâş aldı. Heyecan ve şaşkınlık içinde birbirlerine baktılar. Kibir ve gururundan kabına sığmayan İran Başkumandanı Rüstem çok sinirlendi. Elmas ve incilerle, yakutlarla süslü olan kılıcını göstererek: "Sefir Hazretleri bu kılıç çok insanlar tarafından bir çok kere öpülmüştür" dedi. Karşısındakileri küçümsedi. Ama mü'min izzet ve şeref sahibi idi. Bu sözün altında kalmazdı. Büyük bir siyâsî dehâya sahip olan Mugîre (r.a) ona dâhîce şöyle cevap verdi: "Öpenler, kılıcı değil kınını öpmüşlerdir." dedi. Sonra kendi kılıcını göstererek: "Bu kılıç ondan daha keskin ve daha çok bilenmiştir" diye cevap verdi. İran kumandanı Rüstem yine mağrûrâne bir tavırla: "Size ve bütün ordu efradınıza yetecek ömrünüzde görmediğiniz bir bahşiş vereyim" dedi. Mugîre (r.a) onun bu sözlerine gülümsedi ve metânetini bozmadan: "Bize vereceğiniz o bahşişler sizin olsun. Bize cizye veriniz. Yoksa bu işi kılıç halleder" diye karşılık verdi. Rüstem bu gözü karalık karşısında çıldıracak dereceye geldi. Kendi kendine: "Bunlar ne biçim adamlar! Sâkin sâkin dinlerler, sonra da gözlerini kırpmadan harb ilân ederler" diye mırıldandı. Karşısındaki iman erlerinin cesâretini, şecaatini, korkusuzluğunu, kahramanlığını anlayamadı. Gururuna da yediremedi ve: "Güneşe yemin ederim ki; daha güneş doğmadan sizin ordularınızı imhâ edeceğim" diye tehdit etti. Fakat yapılan Kadisiye Meydan Muharebesinde kendileri imhâ oldu. Bu savaşta Mugîre İbni Şu'be (r.a) büyük kahramanlıklar gösterdi.

Hz. Ömer (r.a) onu 638 m. senede Basra sonra da Küfe valiliğine tayin etti. Basra valiliği esnasında gelir-gider hesabını yazılı olarak tutma usûlünü getirdi. Her şey yazılı olarak tesbit edilecekti. Bu yenilik halife tarafından da beğenildi.


Hz. Osman (r.a) devrinde Medine'ye çağrıldı. Çeşitli hizmet alanlarında vazife aldı. 661 m. tarihinde tekrar Küfe valiliğine tayin edildi. Haricilerin isyanını bastırdı. Vefatına kadar Küfe valisi kaldı.

O, büyük meseleleri üstün görüşüyle hemen hallederdi. En sıkışık durumlarda darda kaldığı anlarda bile bir çıkış yolu bulurdu. Kabisa İbni Cabir onun hakkında: "Bir şehre girmek için bütün kapılar kapalı olsa Muğıre ne yapar yapar, o şehre girecek bir yer bulurdu. O, tedbir ve siyaset âleminde tek idi" diyerek itirafta bulundu. Dini ilimlere vâkıf, tedbir sahibiydi. Pek çok talebe yetiştirdi. Yüz otuz üç hadis-i şerif rivayet etti. Bir tanesi şöyledir:

Mugîre (r.a) bir kadınla evlenmek istedi: Efendimiz ona: "Onu gördün mü?" buyurdu. Mugîre: "Hayır yâ Rasûlallah!" dedi. Bunun üzerine Efendimiz: "Onu gör. Zira birbirinizi görmeniz aranızdaki muhabbeti artırır" buyurdu.

Mugîre İbni Şu'be (r.a) 670 m. senesinin Şaban ayında yetmiş yaşlarında iken tâûn hastalığından vefat etti. Cenâb-ı Hak şefaatlerine nâil eylesin. Amin.