Ürik asit yüksekliği denince akla hemen “gut hastalığı” geliyor ama ürik asit yüksekliğinin başka önemli yanları var. Özellikle son yıllarda karşılaştığımız bazı sağlık sorunları, ürik asit yüksekliğiyle bir şekilde bağlantılı.
İsterseniz önce gut hastalığına kısaca değinelim, sonra da “hiperürisemi”den neden çekindiğimizi anlatalım.
Gut, romatizmal bir hastalık. Eklemlerde şişme, ağrı, kızarıklık ve ısı artışıyla ortaya çıkıyor. Daha çok ataklar şeklinde seyrediyor. “Gut krizleri” adı verilen bu ataklar genellikle geceleri, çoğu zaman da ağır proteinden zengin (et, balık) ve alkollü bir akşam yemeği sonrasında ortaya çıkıyor.
Gut atağının en sık görüldüğü eklem, ayak başparmağı. Hastalar çoğu zaman gecenin ortasında korkunç bir parmak ağrısıyla uyanıyor. Öyle ki, yorganın o bölgeye değmesi bile ağrıyı şiddetlendiriyor. Gut hastalığı yalnız bu ağrılarla karakterli de değil. Büyük eklemleri de tutuyor. Eklemlerin içinde ürik asit kristalleri birikiyor ve eklemler zamanla şişiyor, şekilleri bozuluyor.
Ürik asit kristalleri eklemler dışında kulak kepçesinde, topuk bölgesinde, diz ve dirsekte de (tofüs adı verilen) mercimekten nohut büyüklüğüne kadar değişebilen büyüklükte şişliklere yol açıyor. Ürik asit fazlalılığının böbrek taşlarına neden olduğu da biliniyor.
ŞU DURUMLARA DİKKAT
Ürik asit yüksekliği (hiperürisemi) ile son yıllarda daha sık karşılaşmaya başladık.
Yani seyrek görülen klasik gut hastalığından ve gut krizlerinden daha önemli bir durum ortaya çıkıyor. Özellikle kilo sorunu olan ve bilhassa göbekten yağlanan çoğu insanda ürik asit yüksekliği saptıyoruz.
Bu kişilerin çoğunda şu ortak özellikler var: Fazla alkol tüketme eğilimindeler. Çok fazla miktarda fruktoz şurubu eklenmiş meşrubatlar, kolalı içecekler içiyorlar. Çok fazla tatlı meyve tüketme eğilimleri var.
Karaciğerleri genellikle yağlı. Karın-göbek bölgesinden kilo alıyorlar. Tansiyon yüksekliğine eğilimleri var. Hemen hemen tamamına yakınında insülin direnci saptanıyor.
İnsülin direnci genellikle bir süre sonra da glikoz toleransı bozukluğu hatta diyabetle neticeleniyor. Önemli bir kısmında da trigliseridin yüksekliği ve/veya veya HDL kolesterol (iyi kolesterol) azlığı belirleniyor.