Bundan sonraki keşifte daha değişik suretlerde nurlar zuhur edip sana hazreti Allaha gitmenin (huzuruna varmanın) edeplerini, ve Hakk ile halk arasinda bulunmanın edeplerini beyan eder. Daima musahede halinde olmanın edeplerini öğretir. Zahir , batın ve kemal mertebelerini öğretir.
Bu mertebeye ulaşanlar kabz ve bast mertebesine vasıl olurlar. Kalpler helak olmaktan nasıl muhafaza olur bunu arif olurlar bilirler.
Bu mertebeden sonra ulumu nazarı ve fikri (beş duyu ile hissedilen ilimlerin) hepsini alim olurlar.Dünya gözü ile görülen suretlerle (keşif halinde) öbür alemden görünen suretler arasındaki farklari anlar. Vehim ve ilim arasindaki farkı anlar. Alemi ervah ile alemi cismaninin arasındaki oluşumları (yaratılışları ve farklılıkları) ve bu oluşumların(yaratılışların) sırlarını arif olur.
Bundan sonraki keşif: Suretler alemi, cemal ve tahsin alemini keşiftir.
Bundan sonra dahi halvetten çıkmayıp zikri ilahi ile meşgul olsa,bundan sonraki keşif Kutupluk keşfidir. (kutupluk mertebelerini keşiftir).
Bu aleme alemi yusar denilir.Bu alemde yaratılan her şeyin akislerini(bizim gözümüzle görünen alemimizdeki her şeyin birde öbür alemlere yansıyan suretlerini) görürsün.Mevcudatın yaratılış tertiplerini görürsün (yaratılışlarına anne karnında yokluktan varlık alemine nasıl geldiğine ve bu safhalara şahit olmak).
Ve bu makamda ilahi hikmetleri arif olursun.Ancak arif olduğun bu şeyler sana, bu gizlilikleri öğrenmeye hazır kişilere (senden sonraki ehli keşif olacak kişilere) öğretmek için emanet edilir.
|