Allah ism-i celilinin aslı (el-İLÂHE)’dir. Ortadaki (ELİF) kaldırıldığı gibi (LÂM) da idgam olunmuştur (iki Lâm harfi birbirine katılmış ve şeddeli tek Lâm harfine dönmüştür). Böyle olunca da hakikatte Allah ism-i şerifinin şu harflerden müteşekkil olduğunu müşahede ederiz: Elif Lâm Elif Lâm He Vav Burada yedi sıfat bulunmaktadır… Yani; her bir harfe Hakk’ın bir sıfatını izafe etmektedir ki, bu konu ilm-i ledün ile alâkalıdır. Tabii bunu bilen bilir! Bilmeyen gafil inkâr eyler. Zira, Efendimiz (s.a.s) Kur’ân-ı Azîmüşşân’ın her sure, âyet ve harfinin bir zahirî, bir de bâtınî manası vardır, buyurmuştur. Bâtınî manasını Allah ilminden nasip kâr olanlar bilirler.( Abdü’l-kerîm b. İbrahim el-Cîlî, Besmele ’nin Şerhi, s. 60-61.) Allah kelâm-ı Mübarek’inde (mübarek Allah isminde) ilk harf (ELİF)’tir. Bu harf Hüda-i Lemyezel ’in (HAYY) sıfatına tekabül etmektedir. Öyle bir Hayy sıfatıdır ki bütün mevcudata sâridir (yayılmıştır), tıpkı (Elif)’in bütün hurufatta nü mayan (âyan/aşikâr) olduğu gibi… İlk (ELİF) İrade sıfatına da taallûk etmektedir.( Abdü’l-kerîm b. İbrahim el-Cîlî, Besmele ‘nin Şerhi, s. 62).Elif harfi bütün harflerin içinde mevcuttur. Aslında Elif diye bir harf de yoktur. Yani Allah’ın isim ve sıfatları her yaratılmışta mevcuttur ve biz bu isim ve sıfatların birliğine Allah ismi diyoruz. Hayy isminin manası diriltici olması. Allah’ın aha diyeti bilinmek istedi ki biz dirildik. Buradan bakınca ilk manâ dirilmedir; Allah diriltir, kul dirilir. Dirilmeden hakikati anlamıyorsun. Onun için tavafta ilk dönüşümüzün manası Hayy’dır. Allah’ım beni dirilt ki, ben tavafın manasını idrak edeyim. Yedi zatî sıfattan ilki Hayy, yani diriliş. Allah “İstedim ki bilineyim “hakikati ile diriltiyor. Kulun bakış açısından da kalbin dirilmesi lâzım ki, bu dirilişi idrak etsin. Tavafın ilkini bu dirilişi isteyerek yapıyoruz. Birinci Lâm Allah’ın diriltmek için kullandığı enerjiyi, yani iradeyi anlatır.
__________________
Yunusça sevgimizden anlamayana cevabımız Yavuzca olacaktır...
|