Ben tekrar kaynaklardan hadiseyi aktarayım. İlk zamanlarda daha çok İbn Haldun’un daha sonraları Muhammed İkbal’in üzerinde durduğu İbn Seyyad meselesi var. Bu hadislerde geçen olayla alakalı Buhari ve Müslim tarafından da rivayet edilen bir hadis. İbn Seyyad bir Yahudi çocuğu gaybden haber veriyor ve Hz. Peygamber (s.a.v), Hz. Ömer (r.a)’i de yanına alarak sahabeden başka kişilerle birlikte İbn Seyyad’ın ahvalini incelemek için gidiyorlar. Ona ne gördüğünü sorar. Adı İbn Sayyad olan bu oğlan ‘’!Yalan da , doğru söyleyen de bana geliyor ‘’Der. Hz. Peygamber (s.a.v.) . ‘’Aklımdan geçeni bil bakalım ‘’ deyince İbn Sayyad :’’Duhan/duman’’ der ve akıldan geçeni bilir. (Buhari, ‘’Enbiya’’, 50; Müslim, ‘’Fiten’’, 20 )
Muhammed İkbal bu olayı ‘’İslam tarihindeki ilk fizyolojik gözlem’’ diye tanımlar ve bunu en iyi şekilde İbn Haldun’un yorumladığını belirtir.
İbn Haldun’a göre kâhinlerin gayb aleminden bilgi almaları için cinlere ihtiyaçları yoktur. Göklerden haber almanın engellenmesi “cinler” içindir. Kahinler için böyle bir yasağın olmadığını savunur. Mütehayyile kâhinler için bir ayna görevi görür ve cüzi yata nüfuz eder. Ona göre kâhin daha yüksek gayb mertebelerine çıkmamak için seçili sözler söyleyip durur. (İbn Haldûn, Ebû Zeyd Veliyyüddîn Abdurrahmân b. Muhammed Mukaddime, I-III, çev. Zakir Kadiri Ugan, İstanbul, 1990, C. I, ss. 244-250)
Bugün ise bazı alimler İbn Sayyad’ın gelişmiş bir Durugörü ve Telepati gücüne malik olduğunu söylemekteler.