İbadetler Üç Kısımdır:
a- Bazı ibadetler vardır ki Allah bunun sevabını sadece sahibine ait kılmış, başkasına aktarmasına müsaade etmemiştir. Mesela; iman. Bir mümin cennete girebilsin diye imanını kâfir yakınına bağışlamak istese, icma ile bu hak ona tanınmamıştır
b- Bir kısım ibadetler de vardır ki onların sevabını kişinin ölene bağışlaması konusunda Allah’ın izin verdiğinde âlimler ittifak etmiştir. Bunlar sadaka vermek, köle azat etmek gibi malî ibadetler ve mesela hac gibi vekâletle yapılabilecek ibadetlerdir. Dua da bu gruptandır. Bunlar ölü için mirasçısı tarafından yapılabileceği gibi başkası tarafından da yapılabilir.
c- Kur’an okumak, namaz kılmak, oruç tutmak gibi sırf bedenle yapılan ibadetlerin sevabının ölüye ulaşıp ulaşmayacağı konusu ise ihtilaflıdır
Şafiî ve Malikilere göre bu ibadetin sevabı ölüye gitmez Bunlar, “İnsan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur.” (Necm suresi ayet 39) ayetini ve “İnsan ölünce üç şey hariç ameli kesilir.” hadisini delil aldılar .Hanefî ve Hanbelîler’e göre kişi namaz kılsa, oruç tutsa, sadaka verse veya Kur’an okusa ve sevabını ölü veya diri birine bağışlasa caiz olur ve ehl-i Sünnet ve’l-cemaate göre sevabı ona ulaşır Hanbelî İbni Kudâme şöyle diyor: “Hangi ibadet olursa olsun yapar, sevabını Müslüman ölüye bağışlarsa, inşallah ona faydası olur. Dua, istiğfar, sadaka ve farz ibadetlerin edası -eğer bu farzlar vekâletle yapılanlardan ise- konusunda bir aykırı görüş bilmiyorum.” Onlar birçok delilin zahirini delil gösterdiler. Kur’an-ı Kerim’den delilleri şu iki ayettir: “Onlardan sonra gelenler şöyle derler: Ey Rabb ’imiz, bizleri ve imanla bizleri geçen kardeşlerimizi bağışla.” (Haşr suresi ayet 10), “Kendi günahın ve mümin erkek ve kadınların günahı için af dile.” (Muhammed suresi ayet 19)Ayrıca başkası yerine hac yapmanın sahih oluşunu delil gösterdiler. Bu da onun gibidir. Muhaliflerin delillerine de şu cevabı verdiler: Başkasına sevabın ulaşması, aslında o kişinin kendi çalışmasıdır ki o da imanıdır. “İnsan için çalışmasından başkası yoktur.” ayetine de o “İnsan için çalışmasından başkası farz olmaz.” anlamınadır, diye cevap verdiler .Müminin mümin kardeşi hakkında dua etmesinin dine uygun olduğunda ihtilaf olmayışı, onun adına sadaka verilmesi, onun yerine hac yapılabilmesi gibi hususlar “ölüye ulaşır” şeklindeki cumhurun görüşünü râcih (kuvvetli) kılıyor. Bu da sevabın ölüye ulaşması ve Allah’ın lütfu ile kabulü için yapılan bir duadır. Bunda çokça Kur’an okumaya, ibadet ve taatte bulunmaya teşvik vardır, elhamdülillah.