Yine şunu da bil ki, “Kur’ân ve Hz. Peygamber’in sözleri bize hakkı ve bâtılı açıklar. Biz nefsimizi bunlarla cehaletten ve çirkin işlerden temizler ve saflaştırırız. Böylece menzilleri[Sülûkta geçilmesi gereken menziller.] geçeriz” diyen ve ibadetlerine devam edip işlerinde kendi başlarına kalan kimseler aslında nefsin büyük hilesine düşmüş olurlar. Çünkü onların saflaştırma ve arındırma işleri ancak heva ağacının habis dallarında meydana gelen habis meyvede ortaya çıkar. Sadrdaki heva ağacı hâlâ yerinde durmaktadır. O hâlde asıl önemli olan şey, o habis ağacın tamamen yok olmasıdır. Ki böylece o ağacın etkisi kesilsin. Bu ağacın eseri ve etkisinin giderilmesi oldukça müşküldür. Çünkü yerilmiş ahlâk, insan tabiatının çamurunda karılmış ve yaratılış hâline gelmiş bir durumdur. O ağacın yok olmasını sağlayacak sebepleri ancak rabbani âlimler ve tarikat ehli bilir. Bundan dolayı insan-ı kâmile tâbî olmak lâzımdır. Bununla beraber bir kimse insan-ı kâmile tâbî olmayıp Kur’ân ve Hz. Peygamber’in sözlerine uygun işlerle meşgul olsa hedefe ulaşması mümkündür, lâkin oldukça zordur. Ayrıca bu durum son derece az rastlanan bir durumdur. Nâdir ortaya çıkan durumlar ise yok hükmündedir. Bu kişi hedefe ulaşsa bile kimseye faydası olmaz. Ayrıca bu kişinin meczup olup aklını yitirme ihtimali de vardır. Böyle olduğu takdirde ise ruhun özünde olan irşad sırrı zarar görür. Çünkü salikin, tarikat işlerini bir yol erinden öğrenmesi gerekir ki, başkalarını da o bildiği yol üzerinden hedefe ulaştırabilsin.[ Kişi kâmil bir mürşid eliyle sülûkunu tamamladığında sülûk etmek isteyen diğer insanları kendisinin daha önce geçtiği yoldan geçirerek onlara rehberlik edebilir. Ancak bu rehberliği sağlamak için kişinin yolu iyi bilmesi ve yoldaki her türlü işaret ve tehlikeden haberdar olması gerekir. Bu da, kişinin yolculuğu esnasında hem rehberi olan kâmil mürşidin dikkat çekmesi, hem de kendi tecrübeleri neticesinde elde edilen bir durumdur. Rehbersiz bir biçimde sülûk ederek hızla Hakk’a ulaşan meczuplar, yolu dikkate almadıkları için diğer insanlara rehberlik konusunda yetersizdirler.](7 Makam 7 Nefs Allah Yolunda Mertebeler ve Nefsin Halleri Sofyalı Bali Efendi HAYY KİTAP)