Okur yazar olmak sorunu çözmüyor malesef. İnovatif düşünüp araştırabilecek bir toplum yetişmemiş hala günümüzde okumayıp dinleyerek, izleyerek medyadan ve telefondan kolay yönden öğrenme taraftarıyız. Biz hiçbir zaman araştırmacı bir toplum olmamışız. Camide hoca anlatmış biz oradan öğrenmişiz ( bu da kötü bir yol değil önemli olan öğrenmek okumak değil ) Bir köyde bir medrese talebesi varsa ona sormuşuz, yaşlı biri varsa ona sormuşuz. Ben bunları eleştirmiyorum bilakiz o zaman bu bilgiler çok temiz bir kaynaktan beslenir ve paylaşıldığı insanları eğitirmiş. Şimdi bilgi gırla ama öğrenen merak eden araştıran yok önüne ne konulursa kabul ediyor. Benim görüşüm budur deyip onun kaynağından gelen herşeyi kabul ediyoruz.

Günümüzdeki okur yazarlar o zamanın okur yazarlarından daha değerliymiş. Hem okuyup öğrenip kendini hemde toplumu yönlendiriyormuş.

Şimdi herkes herşeyi " BİLİYOR" alimler de en az bilenler arasında. Müthiş bir b ilgi kirliliği var.

O zamanlarda tasmam kitap yok ama zaten bilimde çok gelişememiş. Temelleri atılan bilimin konuları halk seviyesinde biraz yüksek ve anlaşılmaz kalabiliyormuş bu anlaşılması güç bilgiler alim kişilerin izahına muhtaç sindirilebilir bilgi haline alim vasıtası ile ulaşıyormuş.

Kaçımız 1757 yılında tamamlanmış Marifet Name kitabını okuyup anlayabildik. Hala adını bile bilmeyen var. O kitapta kız çocuk ve erkek çocuk tercihi yapmaktan tutun, Dünyanın şekline ve matematiğin temellerine ve hatta meleklerin boyutlarına kadar var.
Örnek : Bir meleği tarif eder: ( KULAĞI İLE BOYNU ARASINDAKİ MESAFE KUŞ UÇUŞU İLE 750 YILLIK MESAFEDİR.) der.
İnsanlar eski zamanlarda etraflarında bolca bulunan evliyalardan, Muallimlerden araştırmayı okumayı seven insanlara sorarak ve sindirilebilir şekilde öğrenir ve bu bilginin kaynağı insanlara saygı duyarlarmış. Şimdi öğretmenleri oyuncak ediyorlar. Öğretmenlerden bir kısmıda zaten çinmalı oyuncaklar gibi çabuk bozuluyor.

Sonuç: Konjektürel düşünüp kıyaslamayı günümüz değil zamanın şartlarına göre düşününce tüm dünyanın eğitim seviyesi kendi şartlarında neydiyse , bizde de o dur. Osmanlıya düşman olmadan insanlar Atatürkü sevebilir yada kabullenebilir. Atatürk zaten uygulanması gerekirken bir çok sebepten dolayı ertelenen tüm reform, Devrim ve atılımları toplu halde yapmış kahraman bir Türk evladıdır. Abdülhamit gibi o da bu ülkenin padişahı, lideri, devlet adamıdır. Artık tarihimizi parçalamaktan vazgeçebilseydik iyi olacaktı.

Allaha emanetsiniz.