Kardeşim sorun güzel lakin Kur’an metninde besmelenin konumu ve statüsü ihtilaflı bir konudur. Başka bir ifadeyle surelerin başındaki besmele ifadelerinin müstakil ayet olup olmadıkları hususunda farklı görüşler mevcuttur. İmam Şafii’ye göre Fatiha suresinin başındaki besmele müstakil bir ayet olup sureye dahildir. Dolayısıyla namazda Fatiha suresiyle birlikte besmelenin de okunması vacip/farz hükmündedir. (Şafii el-Ümm 2.cilt sayfa 244-247) Diğer surelerin başındaki besmeleler hakkında ise Şafii’den iki farklı görüş nakledilir. Meşhur Hanefi alimi Cassas İmam Şafii’nin diğer surelerin başındaki besmeleleri de birer müstakil ayet kabul ettiğini ve bu görüşün ilk defa onun tarafından dile getirildiğini belirtmiştir. (Cassa Ahkamu’l-Kur’an birinci cilt sayfa 8)
İmam Malik ve Evzai hem Fatiha süresindeki hem de diğer surelerin başındaki besmelelerin ayet olmadığına hükmetmişlerdir. Bu görüş bazı kaynaklarda Davud ez Zahiri ve bir rivayette Ahmed b. Hanbel’e de nispet edilmiştir. (Şevkanı Neylü’l-Evtar 2.cilt sayfa 202) İbn Atıyye çoğunluk fukaha ve kurranın da bu görüşte olduğunu belirtmiştir. (İbn Atıyye el-Muharrerü’l-Veciz 1.cilt sayfa 61) Diğer taraftan bazı kaynaklarda Hz. Ali, Ebu Hüreyre, Said b. Cübeyr, Muhammed b. Ka’b el-Kurazi, İbn Şihab ez-zühri, Süfyan es-Sevri gibi alimlerin sadece Fatiha suresinin başındaki besmelenin ayet olduğu görüşünü benimsedikleri, buna mukabil İbn Abbas, Abdullah b. Ömer, Abdullah b. Zübeyr, Tavus b. Keysan, Ata b. Ebi Rebah, Mekhul b. Ebi Müslim ve Abdullah b. Mübarek gibi selef alimlerinin sure başlarındaki besmeleyi o sureye dahil edip birer müstakil ayet saydıkları belirtimiştir. (Şevkani Neylü’l-Evtar 2.cilt sayfa 202)
Besmele konusunda Hanefilerin görüşüne gelince bazı alimler İmam Ebu Hanife’nin bu hususta sarih bir görüş belirtmediğinden söz etmişlerdir. Besmelenin statüsü hakkında Ebu Hanife’nin çekinceli davranması bir değerlendirmeye göre Kur’an metnine dair yanlış bir şey söyleme endişesiyle alakalıdır. Çünkü böyle kritik bir konuda kesin konuşmak Kur’an’a ait olan bir ifadeyi Kur’an dışında bırakmak ya da tam tersi sonuca ulaşmak gibi ciddi bir risk taşır. ((Fahreddin er-Razi Mefatihu’l-Gayb 1.cilt sayfa 200; İbn Adil el-Lübab 1.cilt sayfa 243)
Ne varki geç dönem Hanefi gelenekte besmelenin tek başına müstakil bir ayet kabul edilmesi fakat hiçbir sureden sayılmaması gerektiği yönünde ilginç bir görüş yaygınlık kazanmıştır. Buna göre sure başlarındaki besmele ifadeleri iki sureyi birbirinden ayırmak için yazılmıştır. Cedel yoluyla hasmı susturmak için üretildiği izlenimi, veren bu görüş bazı alimlerce tuhaf ve anlamsız karşılanmıştır. Besmelenin bir taraftan müstakil ayet olarak kabul edilmesi diğer taraftan da Fatiha ve diğer sürelere dahil edilmemesi itiraz konusu olmuştur.