Ruh konusu çok fazla bilgi verilmeyen bir konudur. Ve İslam alimleri arasında bile tartışmalar yaratmıştır. Ruhun hakikatini ve mahiyetini anlamada filozofların işaret ettikleri zorlukların ve Müslüman filozofların dini nassların yorumlanmasına dönük olarak geliştirdikleri olumsuz yaklaşımlara karşın, Müslüman kelamcılar ruhun araştırılması ile ilgili dini tanımlamalar ve yargılara varan bir paradigma sunarlar. Cafer B. Harb, ‘’açık delillerin dışında onlarla tartışmaya girişme’’ (Kehf suresi 22. Ayet) ve ‘’onlarla en güzel şekilde mücadele et’’ (Nahl süresi 125. Ayet) Allah’ın ruh hakkında da konuşmayı emrettiğini söyler. (Maturidi Tevilat-ı Ehli’s-Sünne 5.cilt sayfa 275) Maturidi de bahse konu ayetlerin bir konu hakkında dini bağlamda konuşmayı ve bu konunun araştırılmasını mübah kıldığını kabul eder.
Bu görüşün karşısında fıkıh alimlerince dayanan yasakçı bakış açısı yer alır. Ebu Yusuf’un, ‘’Sana ruhu soruyorlar. De ki: Ruh Rabb ’imin emrindedir. Size ilimden az bir şey verilmiştir:’’ (Isra suresi 85. Ayet) ayetini delil getirerek ruh hakkında konuşmayı yasakladığı ve ruh hakkındaki hükmü Allah’a havale ettiği bildirilmektedir. Ebu Yusuf’un bu yasakçı tavrı idrak edilemeyen ve insanların dalalet ve sapkınlığını artıran konularda araştırma ve incelemeyi yasaklamasına dayanır. O, idrak edilemeyen şeylerin insanların sapkınlık ve hayretini artıracağı görüşünü ise ‘’yaratan hakkında değil, yaratılanlar hakkında düşününüz ‘’ şeklindeki bir hadis ile kanıtlar.
Bacuri, ruhun hakikatini açıklamaya dalmanın onun mahiyetinin bilinebilir olmamasından ötürü mekruh olduğunu belirtir ve bunun haram olabileceğine ilişkin görüşler nakleder. (Bacuri Şerh’u Cevheretü’t Tevhid sayfa 357)
Gazzali ‘’İhya’u Ulumu’d-Din’’ adlı eserinde ‘’Ruh hakkında Allah’ın Resülü konuşmadığı için ben de konuşmayacağım’’ derken, diğer bazı eserlerinde ruhun hakikatı ve mahiyeti hakkında açıklamalarda bulunur. (gazali’nin ruhun hakikat ve mahiyetini anlattığı bazı eserler: Miracus-salihin, Ravdat’t-Talibin, er-Risalet’ul-Ledunniyye ) = çelişik gördüğümüz bu tutumunu telif ettiği eserlerinin ‘’ruhun hakikat ve mahiyetini anlamaya ehil olanlar veya olmayanlar için tasnif edildiği’’ şeklinde gerekçelendirir.