Nefis, kendisinin temel ihtiyaçlar diyebileceği ihtiyaçlarını engelleyen her şeyi düşman kabul ettiği için onu sorgulama, dizginleme ve engelleme durumu olan muhasebe vasıtasıyla eğitim sürecine alınabilir. İbadetler de, nefsi terbiye etme ve onu sorgulama dediğimiz muhasebe sürecinde insana önemli manevî ve terapik katkılar sağlarlar. “Mesela batınî oruç; yalan söyleme, hırsızlık yapma, kibir gibi kötülüklerle meşgul olmaktan yasaklanmak; arzu ve isteklerden kendini korumak şeklinde ifade edilen bireyin ruhuna empoze edilen disiplin anlamına gelir. Batınî orucun diğer bir aşaması ise; Allah korkusu olan insan için sınırları aşma korkusuna yol açan şeylerden kaçınmak veya onları kendisine yasaklamaktır.”