İhya-u Ulumiddin, bir irşat kitabıdır. Hadis âlimlerine göre, İslam ahkâmıyla ilgili hadislerin sahih olması gerekir. Ancak amellerin faziletleriyle ilgili olan hadisler zayıf da olabilir. İmam Ahmed b. Hanbel bu konuda şunları söylüyor:
"Biz ahkâmla ilgili hadisleri kaydederken elimizi sıkı tutar, sık dokuruz. Amellerin faziletleriyle ilgili olunca, ellerimizi biraz gevşek tutarız."
Sadece İhya’da değil, İmam Rabbanî’nin Mektubat'ında, Abdülkadir Geylanî’nin Gunye'sinde, Tefsirlerde, Risale-i Nur’da bu tür zayıf hadisler vardır ve bu husus, hiçbir zaman bu eserlerin kıymetini düşürmez.
Kütüb-ü Site de bile zayıf hadislere yer verilmişken, bu tür hüküm koymayan irşat kitaplarında bu çeşit hadislerin varlığı normal karşılanmalıdır. Kaldı ki, Aliyu’l-Kari, Aclunî Ve Bediüzzaman’ın da ifade ettiği gibi, her zayıf hadisin manası da yanlıştır, demek değildir. Hatta aynı metni ihtiva eden hadislerden biri -senedinden dolayı- zayıf kabul edilirken, diğer varyantı sahih kabul edilmektedir.
Bir müctehit, eserine aldığı ve ondan hüküm çıkardığı bir hadisi, o konuda geçerli kabul ediyor demektir. Bu açıdan İmam Gazali de eserine aldığı her hadise onay veriyor anlamına gelir. Başkasının o hadis hakkında fikir beyan etmesi, Gazali'nin hadis ile ilgili içtihadını yok etmez.
Ayrıca İmam Gazali gibi bir müçtehit eserine uydurma bir rivayeti asla almaz.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
|