Hadis uleması Hızır’ın yaşamadığı konusunda ‘’Yüzyıl sonra bugün yaşayanlardan kimse hayatta olmayacak hadisi ‘’ (Buhari, ‘’ilim’’ 41: Müslim.’’Fezailüs-sahabe’’219. Ve ‘’Biz senden önce hiçbir insana ölümsüzlük bahşetmedik’’ (Enbiya suresi 34.ayet) ayetini delil olarak getirmişlerdir. Sufilerin inancına göre ise Hızır cismani olarak yaşamakta ve şu an aramızda dolaşmaktadır. Bazı sufiler ise Hızır’ın yaşamının ruhani bir nitelik arz ettiğini, bu yüzden onun ancak ruhani alemde görülebileceğini söylemişlerdir. Buna göre veliler Hızır’la ancak mükaşefe ve murakebe yoluyla görüşüp konuşmaya muvaffak olabilirler. Ruhani alemde gerçekleşen bu görüşme rüya halinde de vuku bulabilir. Muhyiddin İbnü’l-Arabi’nin Abduürrezzak el-Kaşani, Davud-i Kayseri ve Sadreddin Konevi gibi bazı takipçileri ise Hızır’ı kıyamete kadar yaşayacak bir insan olarak kabul eden inancın kesin olmadığını, onu gördüğünü söyleyen kişinin aslında kendisine ait bir vasfın yine kendi karşısında canlı olarak temessül edişine tanık olduğunu düşünmüşlerdir. Buna göre o kişinin gördüğü şey aslında kendi ruhunun bir tezahürüdür. Hızırîn hayatta olduğunu iddia edenlerin getirmiş oldukları delillerden biri de Deccal hadis olmuştur.. Onlara göre Hızır, Deccal tarafından bir kez öldürülüp tekrar diriltilecektir. Ancak Deccal’in gücü Hızır’ı ikinci kez öldürmeye yetmeyecektir. (İbn hacer, el-İsabe, c.1 s.255; Nevevi, Şerhü’l-Müslim c.28 sayfa 72, Suyuti, ed-Dürrü’l- Mensur c.4 sayfa 234) Sufilerce Hızır maddi hayatta değil misal aleminde yaşayan ve darda kalan insanlara yardım eden salih bir kuldur. Onun birçok kimseye göründüğüne dair anlatılan rivayetlerin hepsi uyduruk olamaz. Şu ana kadar yapılan rivayetler Hızır’ın bir gerçeği olduğunu bize göstermektedir. (Yakup Çiçek Kuran da Hızır tarihten Günümüze Tartışmalı İnanç Meseleleri İstanbul İFAV Yayınları 2016 sayfa 261)
Ancak Hızır rivayetlerde anlatıldığı gibi hayat suyundan içip ölümsüzlük mertebesine ulaşan maddi cisimle aramızda olan değil misal aleminde bulunan ve zaman zaman bazı insanlara görünebilen ruhani bir varlıktır. (Tehanevi Keşşafü Istılabati’l-Fünun, İstanbul 1404/198 cilt 1 sayfa 2415 ; Süleyman Ateş Kuranı Kerim Tefsiri cilt3 sayfa 1593)
__________________
Yunusça sevgimizden anlamayana cevabımız Yavuzca olacaktır...
|