Çok Güzel Misâller ve Doğru da Diyorsunuz Kardeşim, Yani Yanlışınız Yoktur Lâkin Eksik Nedir Derseniz, Bunu Açacak Olursak Bilmem Kaç Satır, Hattâ Saat Sürer, O Konuda Hiçbir Fikrim Yok. Çünkü Bursevî Hazretleri Buyuruyor ki “Şuur Allah’ın Kulunun Kalbine Attığı Bir Nûrdur” Yani Herkeste Olmaz, Her Kula Verilmiyor. Meselâ Kâfirlerde Akıl Var mıdır? Evet, Vardır Zirâ Rasülullah Aleyhisselâm, “Kâfirlere, Mü’minlerdekinin Yarısı Kadar Akıl Verildi” Buyurmuştur Ama Başka Birtakım Zaman Mekân ve Hâdiseler Karşısında da, Onlarda Akıl Olmadığını da Buyurmuştur. Dolayısıyla Konuyu İdrâk Edebilmek İçin Çok Ama Çok Derin Tefekküre Girmek Gerekiyor ve Kim ki Bu Tefekküründe İsâbetli Neticelere Ulaştı, İşte O Kimsenin Şuurdan Nâsibinin Olduğu da Malûm Oldu. Ancak Şuurun Tam Olarak Ne Olup Ne Olmadığı Konusuna Geri Dönecek Olursak, Bu Konuyu Akıl Konusuna Temasımız Gibi Çok Az Bir Sözle İzâh Edemeyiz. Yine Şu Var ki, Herkes, İstisnasız Herkes Meselâ Zikrettiğimiz Şu Mü’min ve Kâfir Arasındaki Akıl Farklılığı Üzerine Düşündü ve Herkes Kendince İyi Kötü Bir Neticeye Ulaştı, Böyle Varsayalım Yani... İşte Böyle Olduğu ve de Olacağı İçin Ne Kimse Aklından Ne de Şuurundan Şüphe Edecektir Ama Gerçek Şu ki, İyi Kötü Az veyâ Çok Belli Bir Aklın Sahibi Olsa da Bu İnsanlar ve de Bizler, Gerçekte Hangimizin Şuurlu Olduğumuzu ya da Var ise Ne Ölçüde Şuurlu Olduğumuzu Asla Bilemeyeceğiz.

Bu Konular Gerçekten Çok Mühim Meseleler Ama Anlamak Gerek, Yani Birçok Olayı Çok İyi Anlamak Gerek ve En Çok da Anlayışımızın Kıt Olduğunu Lafta, Yani Konuşurken “Evet Az Biraz Akıllıyım” veyâ “Evet Az Biraz Şuurluyum” yahût da “Evet Şuurdan Mahrûmum” Diye Lafta Değil de (Çünkü Her Ne Kadar Bu Gibi Mütevâzı Kelimelerle Acziyet İzhâr Edecek Olsak da İçin İçin Nefsimizin Yanıltmasıyla Söylediklerimizi Kabûl Etmemekteyiz) Gerçekten de Özde, Yani Lafta Değil Hakîkâten İdrâk Etmek Zorundayız.

Şöyle Bir Misâl Vereyim Direkt Kendimden, Siz de Kendinize Göre Bir Pay Biçin Sözümden. Farz-ı Misâl 10 Yaşında iken Okuduğum Bir Kitabın Ne Anlatmak İstediğini Çok İyi Anlayıp Kavradığımı Söylerdim Sorduklarında Lâkin O Kitabı 10 Sene Sonra, Yani 20 Yaşına Gelip de Tekrar Okuduğumda ve Sorduklarında “Şimdi Anladım ki O Günlerde Gerçekte Hiç Ama Hiçbir Şey Anlamamışım” Derim. Böyle Derim Ama Yine de Akıllanmamışımdır. Çünkü Bir 10 Yıl Daha Geçip de 30 Yaşına Geldiğimde ve Aynı Metni Onca Zaman Sonra Bir Kez Daha Okuduğumda, Bu Sefer de Yine “Vây Anasına Sayın Seyirciler Ne Kadar da Ahmak ve Anlayışsız Bir Kimse imişim ki Müellif Falân ve Filân Hakîkâti Resmen Apaçık Yazmış ve Tüm Çıplaklığıyla Gözüme Gözüme Sokmuş Ama Bugüne Kadarki Okuyuşlarımda Gerek Hızlı Okumam Sebebi ile Gerek Hakkıyla Tefekkür Edememem Sebebiyle O Hakîkâti Hiçbir Şekilde Fark Edememişim ve Şimdi Anlıyorum ki, Geçmişteki Okumalarım Bomboşmuş” Diye Hayıflanırım ve Bu Durum Bu Şekilde Gider Durur. Nereye Kadar? Ne Zamanki Bir Meseleyi Hiç Ama Hiçbir Zaman Tam Manâsıyla Anlayıp Kavrayamayacağımı, Her Yineleme ile Bir Öncekine Göre Daha İyi Anlayıp Kavrayabileceğimi İDRÂK Edene Kadar. Tâ ki Bu Olur, İşte O Vakit Şuur Nûru Parlamaya Başlar. Çünkü Acziyet İçerisinde Olduğunuzu ve Bu İşin, Yani Anlamanın ve Kavramanın Bir Sonu Olmadığını, Yani Hiçbir Zaman Tamam Olmadığınızı, Olamayacağınızı ve Tamam Olabilmeniz İçin Ancak ve Ancak Allah’ın Siz Kuluna Lütfetmesi Gerektiğini İDRÂK Etmeniz Gerekiyor. Yoksa Okudum Anladım Gelin Lan Demek, Hakîkâtte Nefsimizin Câhilliğimizle Alay Etmesinden Başka Bir Şey Değildir ve Tüm Samimiyetimle Söylüyorum, Vermiş Olduğum Bu Kitap Okuma Misâlini Ben Kardeşiniz Birebir Yaşamaktayım, Yani Gerek 10 Yılda Bir Olsun Gerek Okuyup Bitirdikten Hemen Sonra Tekrar Baştan Başlayıp Okumak Olsun, Her Hâlükârda Bu Hakîkâti, Yani Acziyet İçerisindeki Bir Câhil Olduğumu Daha İyi Anlıyor, Yani İDRÂK Ediyorum.

Tüm Bu Söylediklerimin Ana Teması ise Şöyle Özetlenebilir; Herkes Akıllı Geçiniyor ve Kimse Aklından Şüphe Etmiyor, Hattâ ve Hattâ Gerektiğinde Mangalda Kül Bırakmayıp Aklı ile Ulaşmış Olduğunu Sandığı Neticelere Ölümüne Tutunuyor. Ancak Kesin Bir Gerçek Olarak Belki Bin Kişiden Biri Aklı ile Gerçekten Tam Bir Hakîkâte Ulaşabiliyor. İşte Tıpkı Şuur da Böyle ve Kimsenin Şuurundan Yana Zırnık Kadar Şüphesi Yok Ama Akıl ile Kıyas Edildiğinde, Şuur Akıldan Daha da Gizlidir, Yani Şuuru Anlamak, Şuurlu Olup Olmadığını Anlamak ve de Var ise Şuurunun Ölçüsünü, Yani Miktarını, Yani Kudretini Anlayıp İDRÂK Etmek, Akla Göre Çok Daha Zor. Bu da, Zâhir ve Bâtın Kavramlarından İleri Geliyor. Buna da İşâret Edip Bitireyim İnşaAllah.

Her Bir Nesnenin, İsterse Zerre Olsun, Bir Zâhiri ve Bir de Bâtını Vardır ve Bu Zâhir ve Bâtınının da Bir Zâhiri ve Bir de Bâtını Vardır. Yani Bir Tahta Parçasını Düşünün. Bunun Bir Zâhiri ve Bir de Bâtını Var. Ancak İş Bu Kadarla Bitmiyor, Zirâ Bu Tahta Parçasının Zâhirinin de Bir Zâhiri ve Bir de Bâtını Var ve Aynı Şekilde Bu Tahta Parçasının Bâtınının da Bir Zâhiri ve Bir de Bâtını Var. Zekâ, O Nesnenin Zâhirini Algılar ve Yorumlar (Bâtın Demek Nesnenin İçyapısı Demek Değildir) Akıl ise O Nesneyi İkiye Ayırıp da İçerisine Baktığınızda Görebileceğiniz İçyapısını Algılar ve Yorumlar Amaaa O Nesneyi İkiye Ayırmaksızın! Şuur ise O Nesnenin Bâtınının Zâhirini Algılar ve Yorumlar. Bâtının Bâtınına Gelince... İşte Onu Algılayıp Yorumlayabilmek Bâsiret Sahiplerinin Dahi Kolay Kolay Erişemeyeceği Bir Meziyettir. Bu Hakîkâte (İlme) Vâkıf Olabilmek, Ancak ve Ancak Allahû Teâlâ Hazretlerinin Özel, Çok Özel Bir Lütfü ile Kabil Olabilir. O Kadar ki, Evliyâ Olsanız Bile Muhtemeldir ki Nesnenin Bâtınının Bâtınına Vâkıf Olmanız Çoğu Kereler Mümkün Olmaz.

Tüm Bunlardan Sonra Kendimizi Sorgulamalı ve Şunu İDRÂK Etmeliyiz; BEN (Dediğimiz Bu Zavallı) Acaba Gerçekten de Akıllı mı? Yani Bırakın Şuuru, Akıllı mı veyâ Akıllı ise de Bunun Miktarı Nedir?

Vallâhi Kıymetli Kardeşim, Elimden Geldiğince İzâh Etmeye Çalışıyorum Ama Böyle Şeyleri Kelimelere Dökmek Kolay Değil. İnşaAllah Faydalı Olabiliyorumdur Vesselâm.