prograssif müsküler distrofi
Progresif musküler distrofiler (PMD) kalıtsal genellikle çocukluk çağında başlayan ilerleyici kas atrofileri ile karakterize sıklıkla proksimal kasların tutulduğu hastalık grubudur. PMD' ler kalıtım şekli başlangıç yaşı kas tutulumunun dağılımı ve ilerleme hızı gibi özellikleri ile birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Şu anda PMD' lerde nedene yönelik özel bir tedavi yöntemi yoktur. Fizik tedavi hastanın olası komplikasyonlardan korunması ve ortopedik sekellerin tedavisinde yardımcı olunur.
PMD' lerin sık rastlanan formlarının genetik geçiş özelliklerine göre sınıflaması şu şekildedir:
X' e bağlı resesif geçenler
Duchenne musküler distrofi
Becker musküler distrofi
Emery Dreifuss musküler distrofi
Otosomal resesif geçenler
Skapulo humeral musküler distrofi
Çocukluk çağı otosomal resesif musküler distrofisi
Otosomal dominant geçenler
Fasiyo skapulo humeral musküler distrofi
Distal musküler distrofi
Oküler musküler distrofi
Okülo farenjeal musküler distrofi
Duchenne musküler distrofi
İlk kez 1868' de Duchenne tarafından tanımlanmıştır. En sık görülen PMD' dir. Yine çocukluk çağının en sık görülen nöromüsküler hastalığıdır. X' e bağlı resesif geçer ve yalnızca erkek çocuklar hasta olur. Kızlar taşıyıcıdır. Duchenne musküler distrofinin insidansı 100 000' de 20 prevalansı 100 000' de 2-3' dür. Olguların 1/3' ü sporadiktir.
Semptomlar 5 yaşından önce başlar. Sıklıkla çocuk yürümeye başladığında hastalık aile tarafından fark edilir. Paytak yürür yattığı yerden kalkmakta zorlanır merdiven çıkmakta zorlanır sık düşer. Kuvvetsizlik özellikle alt ekstremite proksimal kasları ve kuşak kaslarında belirgindir. Üst ekstremite proksimal kaslarını da erken dönemde tutabilir. Baldır kaslarında yalancı hipertrofi olur ve yağ ve bağ dokusu artışına bağlıdır. Gower arazı sırtüstü yatan çocuğun ancak yüzüstü dönerek tırmanır gibi önce elleri ile gövdesini kaldırması sonra elleri ile bacaklarına destek olarak ayağa kalkmasıdır ve bu hastalarda belirgin bir şekilde görülür. Hastalık hızla ilerler ve 10 yaşına doğru hastayı önce tekerlekli sandalye sonra yatağa bağımlı hale getirir. İleri dönemde kontraktürler ve deformiteler ortaya çıkar. Kalp kasları tutulumu ve buna bağlı komplikasyonlarla sık karşılaşılır. Duchenne musküler distrofili çocukların zeka düzeyinde yaşıtlarına göre ılımlı gerileme vardır.
Serum enzimleri bilhassa kreatinin kinaz (CK) hastalığın başlangıcında daha fazla olmak üzere belirgin derecede yükselir. EKG ve ekokardiyografik değişiklikler saptanabilir. EMG' de myojenik ünit değişiklikleri ve düşük amplitüdlü interferens görülür. Kas biyopsisinde kas lif çaplarında değişiklik ve nekroz bağ ve yağ dokusu artışı belirlenir.
Duchenne musküler distrofide X kromozomu kısa kolundaki genetik bozukluğa bağlı kas membran proteini olan distrofin hiç yapılamamaktadır.
Hastalığın tedavisinde steroidler denenmektedir fakat bu ilaçlarla kısa süreli geçici bir düzelme olmakta ve belirgin yan etkiler ortaya çıkmaktadır.
Becker musküler distrofi
X' e bağlı resesif geçer. Bu hastalık genetik kas tutulumunun dağılımı ve patogenez yönünden duchenne musküler distrofinin ılımlı formu gibidir. Kas membranında distrofin adlı protein azalmış olsa da saptanır. Hastalık DMD' ye göre daha ileri yaşta ( 5 yaşından sonra ) başlar. Daha ileri yaşta disabiliteye neden olur. Kalp tutulumu ve zeka düzeyinde gerileme çok az olguda ortaya çıkmaktadır.
Emery dreifuss musküler distrofi
Nadir görülen X' e bağlı geçen PMD' dir. Hastalık sıklıkla 5 yaşından sonra başlar ve Becker musküler distrofiye göre daha yavaş ilerleme gösterir. Başlangıçta üst ve alt ekstremitede proksimal kasları etkilemekte ve yansıra alt ekstremitede peroneal grup kaslarıda tutulmaktadır. Hastalarda özellikle kolda ve baldırda erkenden kontraktürler ortaya çıkarlar ve postür bozukluğuna yol açarlar. Kalp tutulumu (şiddetli kardiyomyopati aritmi iletim blokları) sık olarak saptanır.
Skapulo humeral musküler distrofi
Otozomal resesif geçer. Sık görülmez. Semptomlar daha geç 10-20 yaşlarında başlar ve yavaş ilerler. Kuvvetsizlik ve atrofi üst ekstremitede kol ve omuz kaslarında belirgindir. Çok ileri dönemde alt ekstremiteye yayılır. Kontraktür hastalığın çok ileri dönemlerinde gelişebilir.
Fasiyo Skapulo humeral musküler distrofi
Otozomal dominant geçer. Genetik anormallik 4. kromozomun uzun kolundadır. Semptomlar yetişkin yaşta başlar. Kas tutulumunun şiddeti olgudan olguya değişebilir ve yüz boyun ve omuz kasları tutulur. Hastalık normal yaşam süresini kısaltmaz. Kalp tutulumu ve zeka düzeyinde gerileme olmaz. CK değeri normal veya hafifçe yüksek bulunur.
Distal distrofi :
Otosomal dominant geçer. Sıklıkla 40 yaşından sonra ilk semptomlar ortaya çıkar. El ve ayağın küçük kaslarında tutulma olur. Hastalık yavaş ilerler.
Oküler distrofi :
Otosomal dominant geçer. Resesif ve sporadik vakalarda bildirilmiştir. Semptomlar genellikle 30 yaşından önce başlar. İlik semptom pitosizdir. Daha sonra eksternal oftalmopleji gelişir ve yüz kaslarında da kuvvetsizlik ve atrofi ortaya çıkar
---------- Post added 21.02.17 at 22:16 ----------
Serebral palsy spastik çocuk
Serebral Palsi belirtileri Türkiye’de ve Dünya’da durum
Beynin hareket merkezlerini kontrol eden hücrelerinin zarar görmesi sonucunda kas ve sinir sisteminde oluşan hasarlar vücut bozukluklarına neden oluyor...
(Habersaglık-Istanbul) Kamuoyunda "Spastik" olarak bilinen Serebral Palsi (SP) beynin özellikle hareket merkezlerini kontrol eden hücrelerinin zarar görmesi sonucunda kas ve sinir sisteminde oluşan sorunların genel adıdır.
Büyük bölümü normal zekaya sahip olmasına rağmen SP'li hastalarda kas ve sinir sistemlerinde bulunan engelleri nedeniyle vücut bozuklukları görülmektedir.
Ne Kadar Yaygındır?
Amerika’da yaklaşık 700.000 kişi Türkiye’de 150.000 kişi SP hastasıdır. Bu rakamın yaklaşık üçte birini 21 yaşın altındaki çocuklar oluşturmaktadır. Her yıl Amerika’da 5.000 Türkiye’de ise 16.000 bebek SP sendromu ile dünyaya gelmektedir.
Serebral Palsi’nin Nedenleri Nelerdir?
SP'li hastaların %90'ı hamilelikte doğum sırasında ya da sonrasında sorun yaşayan bebeklerdir.
1) Hamilelik Sırasındaki Sorunlar (Vakaların yaklaşık % 60?ı)
a) Erken Doğum
b) Anne karnında oksijensiz kalma
c) Kaza
d) Kan uyuşmazlığı
e) Hamilelikte kızamık geçirme
f) Hamilelikte yetersiz beslenme
g) Hamilelikte röntgen ışıklarına maruz kalma
ı) Hamilelikte kan zehirlenmesi
i) Metabolik rahatsızlıklar (Annenin uygun ilaç kullanımına ihtiyacı vardır)
j) Hamilelikte geçirilen böbrek ya da idrar yolu iltihaplanması
k) Annenin yaşı (16 yaş altı - 40 yaş üstü)
l) Akraba Evliliği
2) Doğum Sırasındaki Sorunlar (Vakaların yaklaşık % 30?u)
a) Bebeğin doğum sırasında oksijensiz kalması
b) Kan uyuşmazlığı nedeniyle yapılacak değişimin gecikmesi
c) Basınç değişimleri
d) Doğum travmaları
3) Diğer Sorunlar (Vakaların yaklaşık % 10?u her yaşta) a) Araç Kazaları
b) Sinir sistemi enfeksiyonları
c) Beynin kısa süreli oksijensiz kalması
d) Darbe sonucu oluşan travmalar
Serebral Palsi’nin Tedavi ve Rehabilitasyonunda Kullanılan Yöntemler
Her Serebral Palsi hastası beyindeki hasar düzeyi farklı olduğu için bir diğerine göre farklı bir rehabilitasyon süreci yaşamaktadır. Bu süreç ömür boyu sürebilmektedir. Aşağıdaki yöntemler hastanın durumuna göre tümü bir arada kullanılabildiği gibi bazıları her hastaya uygulanamaz.
1) Yürüme ve Oturmayı Destekleyici Özel Ekipmanlar
2) Fizik Tedavi
3) Eğitim Terapisi
4) Konuşma Terapisi
5) Psikolojik Terapi
6) İlaç Tedavisi
7) Cerrahi
8) Konuşma ve zeka gelişimini sağlayan teknolojik ekipmanlar
Türkiye’de Durum
Her gün 43 çocuğun Serebral Palsi’li doğduğu ve 150.000’in üzerinde Serebral Palsi hastasının bulunduğu ülkemizde fizik tedavi eğitim terapisi gibi rehabilitasyon hizmetleri; Çapa Cerrahpaşa Marmara ve Hacettepe Üniversiteleri bünyesinde kurulan birimler ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde hizmet veren İstanbul Özürlüler Merkezi ile toplam sayıları 10?u geçmeyen çeşitli özel kuruluşlar tarafından verilmektedir. Bu merkezlerin toplam kapasitesi en çok 3.000 hasta düzeyindedir.
Türkiye’de Serebral Palsili hastaların rehabilitasyonunda önemli yer tutan yürüme ve oturmayı destekleyici ekipmanlar üretilmemektedir. Bu ekipmanların ithalatı da kısıtlı düzeydedir. Aynı şekilde Serebral Palsili çocuklara yönelik konuşma ve zeka gelişimini sağlayan teknolojik ekipmanlar ve özel bilgisayar programları da bulunmamaktadır.
Dünyada Durum
Avrupa Birliği ülkelerinde Serebral Palsili çocukların tüm tedavisi devlet tarafından karşılanmakta yürüme ve oturmayı destekleyici özel ekipmanlar yine devlet tarafından ailelere ücretsiz olarak verilmektedir.
ABD’de ise Serebral Palsili çocuğun devam ettiği okullarda fizyoterapist ve eğitim uzmanı çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir. Diğer tedaviler sigorta şirketleri tarafından sağlanmaktadır. Özel ekipmanların bir kısmı sigorta şirketlerinden diğer kısmı ise sosyal kurumlardan sağlanmaktadır.
Doğu bloğu ülkelerinde Serebral Palsili çocuklar özel statüde değerlendirilerek tedavileri devlet tarafından yapılmaktadır.
__________________
Kaybettiklerim arasında en çok kendimi özledim, oysa ne güzel gülerdim..
|