hipofiz tümörleri hipofiz tümörü

Burun kanallarının arkasında beynin altında yerleşik bulunan hipofiz bezi kabaca küçük parmağınızın son iki bölümünün büyüklüğü ve şeklindedir. Küçük boyutuna rağmen endokrin bezler içerisinde en önemli olanıdır. Vücudun uzun dönemli büyüme günlük fonksiyonları ve üretkenlik yetenekleri ile ilişkili olarak bir kontrol merkezi gibi çalışır.

Hipofiz bezinde iki kısım vardır: ön (anterior) lob ve arka (posterior) lob ön lob göğüste süt üretimini harekete geçirmek için büyüme hormonu da dahil olmak üzere altı ayrı hormonun üretimi ile yükümlüdür ön lobdaki diğer hormonlar tiroid bezleri yumurtalıklar testis ve böbrek üstü bezlerindeki faaliyetleri harekete geçirerek endokrin sistemin diğer kısımlarını da etkiler.

Arka lob iki çeşit hormon üretir: oksitosin ve antidiüretik hormon. Oksitosin emzirme dönemi sırasında kadınlarda göğüsten süt gelmesi olayını harekete geçirmek için faaliyette bulunur. Aynı zamanda doğum sırasında rahim kasılmalarını da hızlandırır. Antidiüretik hormon idrar çıkışını kontrol etmek için böbrekler üzerinde faaliyet gösterir.

Hipofiz Bezi Tümörleri

Akromegali

Hipofizin aşırı faaliyeti sonucu yüzün irileşmesi el ve ayakların aşın büyümesi ile belirgin durumdur. Bu kronik hastalık yetişkinlerde görülür ve normal gelişim tamamlandıktan sonra büyüme hormonunun artan salgısı nedeni ile ortaya çıkar.El ayak çene ve kafatası kemiklerinin aşırı büyümesi şeklinde oluşur. Büyüme çağından sonra kemiklerdeki uzamanın durması nedeniyle akromegali iskelette kalınlaşmaya neden olur. Akromegali olan bir kişide en fazla dikkat çeken değişiklik alın ve çene kemiklerinde abartılı bir büyümedir. Bunun sonucunda genişlemiş ve kabalaşmış yüz hatları ve birbirinden oldukça ayrık dişler gözlenir.

Jigantizm

Gelişim hormonunun aşırı salgılanmasına bağlı olarak vücudun anormal derecede gelişme ve büyüme göstermesi devleşme. Nadiren görülen bu hastalık akromegaliye benzer ve hipofiz bezi tarafından büyüme hormonunun aşırı salgılanması nedeniyle ortaya çıkar. Akromegaliye benzemeyen bu yönü ise jigantizmde büyümenin hızlanması ve yetişkinlikte aşırı uzun boyun ortaya çıkmasıdır. Bu iki rahatsızlık arasındaki fark bu olaydan etkilenen kişinin yaşıdır. Jigantizm yetişkinlik dönemini tamamlamamış olan şahıslarda ortaya çıkar. Ancak uzun boylu çocukların çok azı jigantizm rahatsızlığına sahiptir.

Prolaktinoma

Bu türden hipofiz bezi tümörü prolaktin hormonunun aşırı salgısına neden olur. Bu olay kadınlarda düzensiz adet veya adetten kesilmeye neden olabilir. Erkeklerde ise kısırlık veya iktidarsızlık ortaya çıkabilir. Kraniofarinjiyoma

Bu türden bir hipofiz bezi tümörünün belirtileri görsel bozukluklar baş ağrıları ve cinsel gelişme yetersizliğidir.

Cushing Sendromu

Bir böbrek üstü bezi tümörü de bu rahatsızlığa neden olabilir.

Akromegali ve jigantizm hipofiz bezinin aşırı faaliyeti nedeni ile ortaya çıkar. Hipofiz bezi büyüme hormonu diye bilinen hormonu aşırı bir şekilde salgılar (buna ayrıca somatotropik hormon da denir). Bu türden bir aşırı salgılama genellikle bezlerde bir tümörün gelişmesi ile ortaya çıkar. Bu rahatsızlığa hiperpituitarizm denilir.

Hipofiz bezinde iki türden tümör gelişebilir. Bunlardan birine kraniyofarnjiyoma denilir. Bu tip tümör büyüdükçe hipofiz bezine baskı yapar. Bunun sonucunda hormon salgısı azalabilir ve hipopituitarizm veya diabetes insipidus (şekersiz diyabet) gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. İkinci çeşit hipofiz bezi tümörü adenomdur (bez epitelinden gelişen iyi huylu ur). Böylesi bir tümör fazla yayılmaz. ancak akromegali jigantizm veya Cushing hastalığı gibi rahatsızlıkların bir sonucu olarak muhtelif hormonların aşırı salgısı yaratmaz ancak göz sinirleri üzerinde ve yakınındaki normal hipofiz bezi dokuları üzerinde mekanik bir baskı oluşturarak herhangi bir zarara yol açabilir.

Teşhis

Doktor muayene ederek fiziksel değişiklikleri araştıracaktır: Ağrı ve acılar ellerde sızı aşırı terleme. Yetişkin bir hastada el ve ayak büyümeleri de doktor tarafından dikkate alınacaktır. Hastadaki görme bozuklukları araştırılacaktır; tümör büyüyerek görme sinirine bası yapar ve her iki gözde de görmeyi etkiler. Görme alanı ölçülerek görme kaybı olup olmadığı araştırılır. Diğer önemli bulgularsa genel yorgunluk hali derinin aşırı yağlı olması ve dilin normalden büyük olmasıdır.

Kan dolaşımında bulunan ve salgılanan hormon düzeyinde artış olup olmadığını belirlemek için özel kan ve idrar testleri yapılacak-tır. Bu değerler yüksek bulunursa bilgisayarlı beyin tomografisi veya manyetik rezonansla hipofizdeki tümör saptanabilir. Eğer akromegaliden kuşkulanılıyorsa röntgen çekilerek de kafatasındaki olası değişiklikler belirlenebilir.

Tedavi tümörün ne kadar geliştiğine bağlı olarak düzenlenir. Erken teşhis tümörün tamamen tedavi edilebilme şansını(eğer küçükse) artırır.

Hipofiz bezi tümörün ortadan kaldırılması veya çıkarılması esnasında bazen zarar görebilir. Bu durumda genellikle hayat boyu hormon tedavisi gerekecektir.

Akromegali

Akromegali büyüme hormonunun aşırı salgılanması nedeniyle ortaya çıkar ve iskelet ve iç organlarda büyümeye yol açar. Kalp genişleyebilir buna bağlı olarak kalp yetmezliği ve yüksek tansiyon ortaya çıkar. Akromegali tedavi edilmezse şeker hastalığı göz sorunları ve vücut görünüşünde değişikliklere neden olur.

Ameliyat hastalığın ilerlemesini ve çeşitli göz komplikasyonlarının ağırlaşmasını önleyebilir. Ancak görünüşteki değişiklikler genellikle geri dönüşümsüzdür. Ayrıca akromegalili hastalarda şeker hastalığı ve uzun vadede kalp damar ve karaciğer hastalığı riski de oldukça yüksektir. Ancak bu riskleri en aza indirmek için bazı önlemler (sigara içmemek gibi) alınabilir.

Jigantizm

Jigantizm tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tümör çıkarılarak ya da aşırı salgılanan büyüme hormonu baskılanarak hastalığın gelişimi durdurulabilir

Prolaktinoma

Kadınlarda prolaktinomanın en sık görülen belirtisi adetlerin düzensizliği ya da hiç olmaması ve kısırlıktır. Bir diğer belirti de galaktoredir (doğum yapmamış bir kadında memelerden süt gelmesi); ender olarak erkeklerde de görülebilir.

Prolaktin hormonundaki artış doğum kontrol hapları ve sakinleştiricilerin kullanılması ve hipofiz tümörü tarafından aşırı miktarda üretilmesi (prolaktinoma) nedeniyle olur.

Cushing Hastalığı

Hipofiz tümörü böbreküstü bezlerini aşırı uyararak cushing hastalığına da neden olabilir.

Tedavi

Hipofiz tümörü genellikle ameliyatla çıkarılır. Hipofiz bezi çok küçük olduğu için ameliyat ustalık gerektirir. Eğer tümör ameliyatla çıkarılamıyorsa prolaktinoma tedavisinde ve akromegalide diğer tedavilerin yanı sıra bromocriptin adlı bir ilaç kullanılır. Bromocriptin bazı hormonlarda aşırı artışı engeller. Yine de hipofiz tümörlerinin tedavisinde ilk seçilecek olan yöntem ilaç tedavisi değildir.

Ameliyat mümkün değilse radyasyon tedavisi de bazı hastalarda kullanılabilir. Tüm bu tedavi tiplerinin birlikte kullanılması da tümörün tekrarlama olasılığını azaltmak üzere oldukça yaygındır

---------- Post added 21.02.17 at 22:13 ----------

HİPERAKTİVİTE SENDROMU: DİKKAT AZLIĞI

Çocuklarda hiperaktivite sendromu

Hiperaktivite sendromu nedir?

‘Attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD)’ birçok çocuk ve erişkinde görülen bir davranış biçiminin ismidir. Bu sendromda kişide dikkat azlığı ve aşırı aktivite vardır ve bu genellikle hastanın yaşına kıyasla daha ağır ve sıktır. Böyle çocukların çoğu hem dikkatsiz hem de hiperaktiftir. Yaklaşık 20 çocuktan 1’ini etkileyen ve erkeklerde kızlara göre daha sık görülen bir sorundur.

Hiperaktif çocuk aşağıdaki belirtilerden 6 veya daha fazlasına sahiptir.

v Direktifleri izlemekte güçlük çekme

v Okul veya evde iş veya oyun aktivitelerine dikkatini toplamakta güçlük çekme

v Okul ve evdeki aktiviteler için gerekli nesneleri kaybetme

v Dinlemiyor gibi görünme

v Ayrıntılara dikkat etmeme



v Dağınık görünme



v Önceden planlama gerektiren görevlerde güçlük çekme



v Unutkanlık



v Kolayca dikkatinin dağılması



Hiperaktif çocuk aşağıdaki semptomların en az 6’sına sahiptir:

v Yerinde duramama

v Uygunsuz şekilde koşma veya tırmanma

v Sessizce oynayamama

v Patlayıcı tarzda cevap verme

v Koltukta (sandalyede) kalamama

v Fazla konuşma

v Her zaman fırlamaya hazır olma

v Sırasını bekleyememe



v İnsanların sözünü kesme



Hiperaktivite sendromunun nedeni nedir?

Eskiden hiperaktivite sendromunun bir çeşit beyin hasarına bağlı olduğu düşünülüyordu. Şimdi ise bu çocukların beyin yapılarının normal olduğu fakat beyin kimyasının normal olmadığı bilinmektedir. Bu durum genetik bir sorun olabilir. Hiperaktif çocuklar beynin kritik bölgelerinde düşünceyi organize eden bazı kimyasal maddeleri yeterince yapamamaktadırlar. Bu maddelerin yetersiz olması halinde ise beynin organizasyon merkezleri düzenli çalışmamaktadır. Bu durum hiperaktif çocuklarda görülen belirtilere neden olmaktadır.

Hiperaktivite sendromu ‘kötü anne-baba’ olmaya bağlı değildir fakat ev hayatının ve okul çevresinin düzensiz olması belirtilerin kötüleşmesine neden olabilir. Hiperaktivite sendromu fazla veya eksik şeker tüketilmesine ya da diyet tadlandırıcı kullanımına da bağlı değildir. Besinlere eklenen katkı maddeleri boyalar besin allerjisi ya da diğer allerjiler veya vitamin eksikliği ile de ilişkili değildir. Fazla televizyon seyretme floresan ışıklar ve video oyunlarıyla da bağlantısı yoktur.

Hiperaktif çocuğuma nasıl yardımcı olabilirim?

Ebeveynler okul çalışanları ve doktorlardan oluşan bir ekibin birlikta çalışması çocuğunuza yardım etmenin en güzel yoludur. Birçok çocuk ilaç tedavisinden fayda görür ve bazı çocuklar için de psikolojik danışma gereklidir. Nasıl bir yaklaşım yapılması gerektiğini doktorunuzla tartışınız.

Çocuğuma evde nasıl yardımcı olabilirim?

Hiperaktif bir çocuğun ebeveyni olmak kolay değildir. Bu çocuklar bazı direktiflerinizi anlamakta güçlük çekebilirler. Hiperaktif çocuklar genellikle sürekli hareket halindedir. Bu durum erişkinler için çok zordur. Çocuğunuza yardımvı olabilmek için ev hayatınızı biraz değiştirmeniz gerekebilir. Aşağıda bazı ipuçları verilmiştir:

· Evdeki programınızı organize ediniz. Uyanma yemek yeme oyun oynama ev ödevini yapma televizyon seyretme veya video oyunları oynama ve yatma saatlerini belirleyiniz. Bu programı bir tahtaya veya kağıda yazarak çocuğunuzun her zaman görebileceği bir yere asınız. Eğer çocuğunuz henüz okuyamıyorsa her günün aktivitelerini resimler ya da şekillerle gösteriniz. Rutindeki değişiklikleri önceden açıklayınız. Çocuğunuzun değişiklikleri anladığından emin olunuz.

· Evde uyulması gerekli kurallar koyunuz. Kuralları basit açık ve kısa tutunuz. Kurallar anlaşılır şekilde izah edilmelidir. Kurallara uyulduğu zaman veya uyulmadığı zaman neler olacağı açıklanmalıdır. Kuralları ve uyulmadığı zaman doğacak sonuçları yazınız. Bu listeyi program listesinin yanına asınız. Kurallara uymamanın cezası doğru çabuk ve tutarlı olarak verilmelidir.

· Olumlu olunuz. Çocuğunuza neyi istemediğinizden ziyade neyi istediğinizi anlatınız. Çocuğunuzu yaptığı olumlu şeyler için ödüllendiriniz- elbiselerini giyme veya kapıları sessizce kapatma gibi küçük şeyler için bile. Hiperaktif çocuklar zamanlarının önemli bir bölümünü yanlışlarını dinlemekle geçirirler. Doğruları için de ödüllendirilmelidirler.

· Direktiflerinizin anlaşıldığından emin olunuz. Önce çocuğunuzun dikkatini toplayınız. Doğrudan onun gözlerine bakınız. Sonra açık ve sakin bir sesle ondan tam olarak ne istediğinizi anlatınız. Çocuğunuzun direktiflerinizi tekrarlamasını isteyiniz. Direktifleri basit ve kısa tutunuz. Zor görevler için her seferinde sadece 1 veya 2 direktif veriniz. Çocuğunuz her görevi tamamladığında onu kutlayınız.

· İstikrarlı olunuz. Sadece yapabileceğiniz şeyleri vadediniz. Yapacağınızı söylediğiniz şeyleri yapınız. İsteklerinizi ve talimatlarınızı birçok kez söylemeniz işe yaramaz. Çocuğunuz kuralları bozarsa bir kez ve sakin bir üslupla uyarınız. Uyarı işe yaramazsa söz verdiğiniz cezayı uygulayınız.

· Çocugunuzu bir kişinin sürekli izlemesini sağlayınız. Dürtüleriyle hareket ettikleri için hiperaktif çocuklar normalden daha fazla gözlem gerektirirler. Çocuğunuzun bütün gün erişkinler tarafından izlenmesini sağlayınız.

· Çocugunuzu arkadaş çevresinde izleyiniz. Hiperaktif çocukların sosyal yetenekleri ve kuralları öğrenmesi zordur. Çocuğunuzun kendi dil ve fiziksel becerilerine uygun arkadaş edinmesine dikkat ediniz. Başlangıçta sadece 1 veya 2 oyun arkadaşı çağırınız. Oyun sırasında onları izleyiniz. Güzel davranışları ödüllendiriniz. En önemlisi oyun sırasında itip kakma ve bağırmaya izin vermeyiniz.

· Okul aktivitelerine yardımcı olunuz. Hiperaktif çocuklar için sabah okula gitmek zor olabilir. Okul hazırlığını akşamdan tamamlayınız- okul elbiselerini ve kitap çantasını hazırlayınız. Çocuğunuzun giyinmesi ve güzel bir kahvaltı yapması için yeterli zaman bırakınız.

· Ev ödevi için sürekli bir program yapınız. Ev ödevininin yapılacağı bir yer seçiniz. Bu yer diğer insanlar televizyon ve video oyunları gibi dikkati dağıtan faktörlerden uzak olmalıdır. Ev ödevi süresini kısa bölümlere ayırınız ve zaman zaman ara veriniz. Örneğin çocuğunuza okuldan sonra bir ara öğün veriniz ve birkaç dakika oynamasına izin veriniz. Sonra ev ödevi zamanını başlatınız. Sık sık kısa eğlence araları veriniz. Çocuğunuzu mümkün olduğu kadar teşvik ediniz ancak ödevini kendisinin yapmasını sağlayınız.

· Notları değil çalışmayı özendiriniz. Çocuğunuzu sadece iyi notlar için değil ev ödevini bitirmeye çalıştığı için ödüllendiriniz. İyi notlar aldığı için ayrıca ödül verebilirsiniz.

· Çocuğunuzun öğretmenleri ile görüşünüz. Çocuğunuzun okul başarısını (derste oyunda yemekte) öğreniniz. Öğretmeninden günlük veya haftalık gelişmeleri sorunuz. Bu gelişmeler iyi veya kötü yönde olabilir. Öğretmenin ders planlarını önceden öğrenerek evde çocuğunuzla çalışınız.

---------- Post added 21.02.17 at 22:13 ----------

İNME NEDİR?
İnme beynin bir bölgesinde kan akışının engellenmesi ya da beyindeki damarlardan kanın dışarı sızmasıyla ortaya çıkan bir hasardır. "İnme" terimi olayın ani başladığını vurgular.


Bazen bir baş ağnsı sadece baş ağrısı değildir ya da baş dönmesi ile kollarınızda ve bacaklarınızda hissettiğiniz güçsüzlük sadece ne kadar çok çalıştığınızın bir işareti olmayabilir.
ABD'de ortalama olarak her dakika bir kişi inme geçirmekte üç dakikada bir de bir kişi inme nedeniyle ölmektedir. İnmenin her yıl başka herhangi bir nörolojik hastalığa göre daha fazla kişiyi etkilemesine karşın (yılda yaklaşık 700 000 Amerikalı) bu hastalık çok zaman yanlış yorumlanmakta ya da başka hastalıklarla kanştırılmaktadır.

Sizin ya da sevdiğiniz bir yakınınızın inme geçirmekte olup olmadığını bilmeniz tedavi uygulanarak yaşama şansını artırmak açısından çok önemlidir. JAMA'nın bu sayısındaki bir makaleye göre toplumun inmeyle ilgili uyarıcı belirtiler ve risk etmenleri konusunda önemli ölçüde eğitime gereksinimi vardır. Çalışmanın sonucuna göre genellikle inme riski en yüksek olan gruplar bu konuda en az bilgi sahibidir.

Yaklaşık 2000 kişiyi kapsayan bu çalışma aşağıdaki bulgulan ortaya koymuştur:

Ankete yanıt verenlerin sadece yaklaşık yarısı (%57) inmeyle ilgili 5 uyancı belirtiden en az 1'ini doğru olarak tanımladı; %28'i en az 2 ya da daha fazla belirtiyi sadece %8'i ise 3 belirtiyi doğru olarak sayabildi.
İnme riskinin en yüksek olduğu 75 ve daha ileri yaştaki kişiler inmenin uyarıcı belirtileri ve risk etmenleriyle ilgili en az bilgiye sahiptiler.
İnmeyle ilgili riske yol açtığı kabul edilmiş en az 1 durumun bulunduğu kişilerin çoğu durumlarının inme riskini artırdığını bilmiyordu.
tPA gibi pıhtı eritici bir ilaç inmede acil tedavi olarak etkili olabilir. Bu ilacın etkili olması ve iyileşme şansını artırabilmesi için inme belirtilerinin başlangıcını izleyen ilk 3 saat içinde uygulanması gerekir.

İnme vakalarının yaklaşık %80'i iskemiktir (beyin arterlerinde kan pıhtılarının oluşmasına bağlı) geri kalanları ise hemorajiktir (kan damarının yırtılmasına bağlı beyin kanaması). ABD'de inme ölüm nedenleri arasında kalp hastalığı ve kanserden sonra üçüncü sırada yer almaktadır ve bu ülkedeki erişkinlerde önde gelen sakatlık nedenidir. Her yıl inme geçiren Amerikalılar'ın üçte birinin bu hastalık nedeniyle öldüğü tahmin edilmektedir.

İnme geçiren bir hastanın hemen tanı konarak hastaneye yetiştirilebilmesi için sadece risk taşıyanların değil herkesin inmenin uyarıcı belirtileri konusunda eğitilmesi gereklidir.

Ek kaynaklar: National lnstitute of Neurological Disorders and Stroke American Heart Association National Stroke Association American Medical Association

YAPILMASI GEREKENLER:

Uyarıcı belirtiler ortaya çıktığında hastaneye götürülmek üzere bir ambulans servisinin telefonunu arayın.

İNMEYLE İLGİLİ RİSK ETMENLERİ:

Yüksek kan basıncı
Sigara kullanımı · Kalp hastalığı
Diyabet
Geçici iskemik ataklar (inmeyle ilgili uyarıcı belirtilerin görüldüğü kısa nöbetler)

---------- Post added 21.02.17 at 22:14 ----------

kızamık sonrası SSPE subakut sklerozan panensefalit

Kızamık'ın geç bir MSS komplikasyonudur. Kızamık geçirildikten yıllarca sonra gelişen nadir dejeneratif bir nörolojik hastalıktır. Çoğunlukla hastalığı 2 yaşın altındayken özellikle anneden geçen Ig'lerin halen varlığını sürdürdüğü ilk yaş içinde geçirenlerde görülür. Normalde MSS'de ve BOS'da kompleman bulunmaz Ig'ler ise oldukça sınırlı düzeylerdedir. Measles virüsü ile infekte beyin hücrelerine karşı kompleman aktivasyonu yapılamaz viral antijenleri infekte hücreden uzaklaştıracak spesifik Ig'ler de yoktur virüse karşı sitolitik immün aktivite gösterilememektedir. İnfantlarda ve 2 yaşın altındaki bebeklerde hücresel immünite immatürdür. Yani hücre-içi patojenlere yeterli yanıtı verilemez. Anneden transplasental geçen (maternal) IgG'ler 1 yıldan daha fazla persiste etmişse virüsün infekte hücreden tomurcuklanması önlenir. Hücreye hapsolan virüste bu durumunu korumak üzere bazı genetik değişiklikler gelişir. En önemlisi virüsün toparlanması ve sonuçta hücre dışına çıkmasında önemli rol oynayan M (matriks) proteinini kodlayan genin delesyonudur. M proteinsiz yeni birçok virüs proteini replike olmaya başlar. Sonuç olarak beyin hücresi içinde çok miktarda virüs komponenti birikir. Beyin hücresini zaman içerisinde tahrip eden bu yapılar hücreden serbestleşir ve füzyon yolu ile diğer MSS hücrelerine yayılır. Bu arada M proteini hariç diğer antijenik yapılara karşı BOS ve kanda yüksek miktarda antikor sentezlenir. Bu olaylar yıllar boyu yavaşça gelişir ve progressif nörolojik patolojiler oluşturur. Klinik belirtiler infeksiyondan 6-8 yıl sonra başlar. Önceleri (Stage-1) davranış bozuklukları sonra (Stage-2) miyokloni ataksi ve fokal nörolojik belirtiler daha sonra (Stage-3) stupor deserebrasyon rijiditesi demans ve sonuçta (Stage-4) da dekortikasyon rijiditesi kas tonusunda azalma yeme-yutma zorlukları ile 1-3 yılda ölüm görülür. Tanı EEG ve kan-BOS Measles spesifik antikor tayini iledir.

Gebede normalden daha ağır seyreder. Kızamık'ın aksine organ malformasyonlarına yol açmaz. Abortus ve erken doğum riskini arttırır. Gebelere ve hücresel immünitesi defektif olanlara canlı kızamık aşısı yapılamaz. Ancak tüm HIV infeksiyonlu çocukların aşılanması da önerilmektedir. Aşının inkübasyon periyodu 7 gün olup hemen bulaş sonrasında yapılması halinde Ig gibi koruyucu olabilmektedir. Aşı uygulananlarda da doğal infeksiyondaki gibi lökopeni gelişimi gözlenebilir. Önce ölü aşı yapılanlara canlı aşı ile rapel uygulanmışsa atipik immünolojik tablolar ve şiddetli lokal reaksiyonlar gelişir. İki günlük A vitamini uygulaması hastalığın daha hafif geçirilmesini sağlar.