Eğer yaşamınız boyunca boğmacalı bir çocuk gördüyseniz, bunu asla unutamazsınız. Çocuk; akciğerlerindeki havayı boşaltıncaya kadar tekrar tekrar, şiddetle ve hızla öksürür; daha sonra da adeta ötercesine bir ses çıkararak soluk alır. Bunun ardından tekrar öksürük başlar. Bu şiddetli öksürük nöbetleri haftalarca devam edebilir ve her öksürük nöbetinden sonra hasta, oksijensiz kalmaktan ötürü morarabilir veya kusabilir. Boğmacalı bir çocuğun yemesi, içmesi, hatta soluk alıp vermesi zor olabilir.



Boğmaca, ileri derecede bulaşıcı ve günümüzde de oldukça sık karşımıza çıkan bir hastalıktır. Bordatella pertussis adındaki bir bakteri tarafından meydana getirilir.



Bu bakteri ağızda, burunda ve boğazda yaşayarak temasla, öksürükle ve hapşırmayla yayılır.Boğmaca hava yoluyla yayılır ve çok



bulaşıcı bir hastalıktır.







Boğmaca’nın kuluçka dönemi sıklıkla 5-10 gün arasında değişir. Belirtilerin ortaya çıkması için maksimum süre 21 gündür.



Boğmaca’nın belirtileri, bakterinin bulaşmasından 7-10 gün sonra ortaya çıkar. Boğmaca başlangıçta hapşırmayla burun akmasıyla, ateşle ve hafif öksürükle birlikte soğuk algınlığına benzer ama aradan 1-2 hafta geçince, şiddetli öksürük nöbetleri başlar, Bu dönem genellikle 1-6 hafta devam eder ama, daha uzun da sürebilir.



Öksürüğün hakim olduğu dönem sona erdikten sonra çocuk, genellikle 2-3 haftada iyileşir. Boğmacalı bir çocuk, bakteriyle temasından yaklaşık 1 hafta sonra başlamak ve şiddetli öksürüğün başlangıcından yaklaşık 3 hafta sonra sona ermek üzere bu hastalığı başka bir çocuğa bulaştırabilir.







Boğmaca hastalığı üç döneme ayrılır:



Kataral dönem: Bu dönem 1-2 hafta sürer. Burun akıntısı, hapşırma, düşük dereceli ateş ve hafif öksürük (soğuk algınlığı belirtilerine benzer belirtiler).



Paroksismal dönem: Genellikle 1-6 hafta sürer ancak 10 haftaya kadar devam edebilir. Karakteristik bulguları patlar tarzda, yoğun ve hızlı öksürük nöbetleridir. Nöbetlerin sonunda hastalar oksijensiz kaldıkları için tipik tiz bir ses çıkmasına neden olan derin bir nefes alırlar. Bebekler ve küçük çocuklar çok hasta ve sıkıntılı gözükürler ve nöbetler sırasında morarablir veya kusabilirler.



İyileşme dönemi: Aylarca sürebilir. Öksürük genellikle 2-3 haftada kaybolmasına rağmen hastalar bir solunum yolu enfeksiyonu geçirirlerse nöbetler tekrarlayabilir.



Boğmaca adolesan ve erişkinlerde genellikle daha hafiftir ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarında görülen öksürüğer benzer dirençli öksürük vardır. Bununla birlikte bu bireyler hastalığı aşılanmamış veya eksik aşılanmış diğer insanlara bulaştırabilirler.



Boğmaca en şiddetli olarak, 1 yaşından küçük bebeklerde görülür; bu bebeklerin yarıdan fazlasının hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir. Boğmaca, daha büyük çocuklarda ve erişkinlerde de görülebilir ama çok daha hafif seyreder; hastalığın boğmaca olduğu fark bile edilmeyebilir. Bebeklerin çoğu boğmacayı, daha büyük kardeşlerinden ya da anne-babalarından kapar.



Boğmaca, ciddi komplikasyonlara neden olabilir; boğmacalı her 10 çocuktan birinde zatürree (pnömoni), her 50 çocuktan yaklaşık 1’inde nöbetler (konvülsiyon) gelişir. Boğmacaya yakalanan her 250 kişiden birinin beyni, bu hastalıktan etkilenir (ensefalopati).







Antibiyotikler boğmaca tedavisine yardımcı olmaktadır. Hastalığın tedavisini hekiminize danışınız. Kullanılan antibiyotik aynı zamanda aynı evde yaşayan kişilere ve hasta ile yakın temasta olan kişilere de, aşılı olup olmadıklarına bakılmaksızın, hastalığın bulaşması ihtimalini azaltmak amacıyla uygulanmalıdır.



Boğmaca geçiren kişi ile temasta bulunan 7 yaşın altındaki çocuklar eğer hala difteri, tetanoz, boğmaca aşı serilerini tamamlamadıysa, hemen tamamlaması önerilir. Eğer difteri, tetanoz, boğmaca aşıları tamam ise, ancak son doz aşıdan sonra 3 yıl veya daha uzun bir süre geçtiyse, bir tekrar doz (güçlendirme dozu-rapel doz) difteri, tetanoz, boğmaca aşısı uygulanması önerilir.



Boğmaca hastalarının ayrıca yatak istirahati, sıvı desteği ve ateşi varsa ateşinin kontrol altına alınması önerilir