Yüz felci yüz tikleri
* Yüz Felci:
Belirtiler
- Yüzün bir yanında sarkan adaleler;
- Bir gözü kapatamamak.
Bell felci (yüz felci olarak da bilinir) yüzün bir tarafında yüz ifadesine kumanda eden adalelerin felcidir. Bell felci, kulağın altından aynı taraftaki yüz adalelerine doğru uzanan yüz sinirinin hasara uğramasından meydana gelir. Bu hasar bu adalelerin zayıflaması durumunu doğurur, çünkü onlara yönelik elektrik uyarıları, hasara uğramış olan sinirler nedeniyle bozulur.
Bu rahatsızlığın nedeni bilinmemektedir ve gelişmesi de iyice anlaşılamamıştır. Yaygın olan teori yüz sinirinin belki de herpes gibi bir virüs enfeksiyonu nedeni ile şişip zarar görmesidir. Sinirin, kemiksi kanalı içinde genişleyecek yeri yoktur. Bell felci, bu sınırlandırma veya sıkıştırmadan dolayı oluşur. Bir yanınızda tam felç olması sizi ifadesiz bir yüzle bırakacaktır ve felç olan tarafta alınca:", ağıza kadarki bölgede hemen hiçbir hareketiniz olamayacaktır. Ağzınızın köşesi sarkabilir ve ağzınızın o yanında tükürüğünüzü tutmakta zorluk çekebilir. Hastalıktan etkilenmemiş olan taraftaki adaleleri oynattığınız zaman yüzünüzde çarpılmalar meydana gelir. Hastalıktan etkilenen yandaki göz sadece kısmen kapanabilir ve o gözden gözyaşı sızabilir.
Bazı kişiler kulak arkasında, çenede veya yüzün hasta yanının tamamında ağrıdan şikâyet ederler. Etkilenmeyen tarafın büküldüğünü, kasıldığını hissedebilirsiniz, tükürük salgılamada ve tat alma duyusunda değişmeler, sese karşı artan bir duyarlılık veya konuşmada ve yemek yemede zorluk gibi problemleriniz olabilir.
Eğer göz kapağı fazla gözyaşını gözyaşı kanallarına göndermek şeklindeki normal fonksiyonunu kaybederse hasta tarafta fazla gözyaşı akıntısı olabilir. Tek yönlü yüz felci sık görülen bir nörolojik belirtidir ve bunun en yaygın nedeni de Bel felcidir. Her yaşta görülebilir, fakat en fazla 30 ila 60 yaşları arasında görülebilir. Bazen orta kulağın bir enfeksiyonu ile bağlantılıymış gibi görünmektedir. Yılda yaklaşık 40.000 Amerikalı bu rahatsızlığa tutulur (hayatları boyunca 60 ila 70 kişiden biri). Eğer yüzün her iki tarafını içine alırsa sarkoyidoz gibi başka bazı hastalıklar nedeniyle meydana gelmiş olabilir.
Beyin felcine yakalandıysanız, ağzınızın bir köşesi sarkabilir ve tükürüğünüzü tutmakta güçlük çekebilirsiniz. Çoğu zaman bu sorun geçicidir. Normal çalışma ve uyuma sırasında beyin hücreleri elektro ensefalografi denen bir testle kaydedilebilen ve tanımlanabilen çeşitli elektrik düzenleri meydana getirir (EEG). Eğer beyin hücrelerinin meydana getirdiği elektrik deşarjlarının düzeni bozulursa konvülsiyon veya havale nöbeti oluşur. Nöbetlerin birçok nedenleri vardır ve tek bir olay her zaman sizde bir bozukluk olduğu anlamına gelmez. Fakat nöbetler (krizler) tekrarlandığı zaman bu durumda hastalık düşünülür. Epilepsi (Sar'a) olarak tanımlanan hastalık da bu gruba girmektedir.
* Yüz Tikleri:
Belirtiler
Yüzün alışkanlıktan kaynaklanan ve tekrarlanan hareket veya seyirmeleridir. Yüz tikleri, kökleri genellikle çocukluk yıllarına uzanan ve bilinçsizce oluşan istemsiz davranışlardır. İstem dışı sırıtmalar, göz ya da ağız seyirmeleri veya başı sağa sola çevirmeler, gerilimden başka bilinen bir nedeni olmayan kronik, iyi-huylu bozukluklardır. "Gilles de la Tourette" sendromunda olduğu gibi yüz tikleri, omuz ya da kol hareketleri veya ağızdan çeşitli sesler çıkartmaların hepsinin birden aynı kişide toplanması erkek çocuklarda kız çocuklara oranla 4 kez daha fazla görülür ve bazen kalıtımsal oldukları sanılmaktadır. Diğer bozukluklardan ayırabilmek için, bir değerlendirme yapmakta yarar vardır.
Tedavi
Bazen hiçbir ilaç kullanımına gerek yoktur. Hafif tikler için düşük dozlarda kas açıcılar kullanılabilir. Diğer ilaçlar (nöroleptik ilaçlar) birden fazla tikin bir arada olması halinde birçok kişide etkili olabilir.
|