Campylobacter (Kampilobakter) Enfeksiyonları



Tanı ve Klinik Bulgular : Hem hayvanlarda hem de insanlarda hastalık yapabilen Campylobacter cinsi bakterilerin insanlarda en sık olarak neden olduğu tablo çoğu kez kendikendini sınırlayabilen bir enterit tablosudur. İshal çok değişik şekillerde olabilir. Bazan aşırı sulu bazan da kanlı bir ishal görülebilir. İshal öncesi hastada baş ağrısı,miyalji, ateş gibi bulgular görülür. Karın ağrısı kramp veya kolık tarzında yaygın veya lokalize olabilir olur . Karın ağrısı akut apandisit ile karışabilir. Bulantı, kusma, iştahsızlık tabloya eşlik eder. Bazen bifazik bir seyir olup spontan düzelmeyi takiben günler sonra daha ağır bir ishalle tekrarlayabilir. Bazen de ishal uzun sürebilir.



Bakteriyemi ve organ tutulumu , seyrek olarak ve immün +yetmezliğin olduğu durumlarda, bebek ve yaşlılarda görülür. Kronik periton dializi hastalarında peritonit gelişebilir. Komşuluk yoluyla kolesistit, pankreatit, sistit gelişebilir.



Reaktif artrit (Reiter’s sendromu) gelişebilir. HLA-B 27 doku antijeni olanlarda reaktif artrit gelişme olasılığı daha fazladır. Nadiren hemolitik üremik sendrom gelişebilir. Araştırmalar geç bir sekel olarak Guillan-Barre sendromu gelişebileceğini göstermektedir.



Etyoloji : Campylobacter türleri içinde en sık ishal etkeni olan C. jejuni dir. C. coli de daha az sıklıkta olmak üzere ishal yapabilir. Diğer Campylobacter türleri de ishal etkeni olarak nadiren bildirilmiştir. Campylobacter türleri C,S veya martı kanadı gibi ve vibriolara benzer görüntüdedirler. Önemli üreme özellikleri mikroaerofilik olmaları ve 42º de üreyebilmeleridir.



Epidemiyoloji : Campylobacter türlerinin hayvanlarda da infeksiyon yapması ve hayvanlarda taşıyıcılığın olması nedeniyle etkenin insanlara bulaşması hayvan kesimi sırasında kontamine olan etlerin az pişirilmesi halinde bu etler aracılığı ile olur. İnfekte hayvanlar çevreyi de kontamine edebilirler bu şekilde bulaşmış su ve besinler ile de geçiş söz konusudur. Evde beslenen kedi veya köpeklerden de geçebilir.



Her yaşta görülebilir. Gelişmekte olan ülkelerde görülme sıklığı 5 yaşın altındaki çocuklarda daha yüksektir. Yıl boyu görülebilir ancak yaz ve yaz sonu daha sık görülmektedir.



Tanı : Campylobacter enteriti olan hastanın dışkısının direkt incelemesinde dışkda lökosit varlığının yanında karanlık alan veya faz kontrast mikroskopta hızlı hareket eden bakterilerin görülmesi tanıya yardımcı bulgulardır. Dışkıdaki diğer flora bakterilerinden farklı yapıları gram boyasının tanıda yardımcı olmasını mümkün kılar. Dışkının gram boyası ile boyanması ile C, S; veya martı kanadı görüntüsünde virgüle benzer bakterilerin görülmesi tanı için önemli bir ipucudur. Kesin tanı için dışkı kültürü yapılır. Rektal sürüntü ve dışkı örneğinin olabildiğince çabuk ekilmesi önemlidir. Kültür için Campy BAP özel besi yeri kullanılır. Dışkıyı membran filtreden süzerek daha sonra çukolata agar selektif olmayan gibi bir besi yerine ekmek kullanılabilecek bir diğer kültür yöntemidir. Mikroaerofilik atmosfede ve 42º de inkubasyon üremeyi kolaylaştırır.



Tedavi : Gerekiyorsa sıvı ve elektrolit tedavisi yapılır. Olguların birçoğu kendiliğinden düzelebilir bu nedenle antibiyotik tedavisi tartışılabilir. Özellikle erken başlanan antibiyotik tedavisi semptomların süresini kısaltmada yararlıdır. Ciddi seyir gösteren olgularda antibiyotik tedavisi gerekir. Ateşin yüksek , dışkılama sayısının 8 den fazla olduğu , kanlı ishalin görüldüğü olgularda ve hastalığın bir haftadan fazla sürmesi halinde antibiyotik kullanımı uygun olur. Tercih edilecek antibiyotik eritromisindir. Eritromisin 4X250 mg / gün dozunda 5-7 gün süreyle verilir. Eritromisin kullanılamayan olgularda siproflosasin 2X500mg 7gün dozunda kullanılabilir. Ancak son yıllarda siprofloksasin direnci giderek artmaktadır. Bakteriyemi gelişen hastalarda imipenem, aminoglikozid ve kloramfenikol gibi diğer bazı antibiyotikler kullanılabilir.



Motiliteyi azaltan ilaçların kullanımı ishal süresini uzatmakta ve prognozu olumsuz etkilemektedir.