baharın gelmesi ve havanın ısınması ile birlikte

insanların en çok rağbet ettiği yerler piknik alanları gibi

yeşilliklerin bol olduğu mekanlar olmaya başladı.



Bahar aylarında böceklerin de çok sevdiği bu

mekanlardaki çeşitli böcek ısırmaları da dolayısıyla arttı.



Huzur bulduğunuz yeşillikler içinde yaşayan böcekleri ve

bu böceklerin sizi ısırdığındaki etkilerini biliyor musunuz? Bunları

öğrenmek belki daha dikkatli olmanız için sizlere yardımcı olabilir.







Keneler



Zehirli örümcekler, pireler, arılar ve bitler gibi birçok böcek

bizleri rahatsız eder. Fakat bunlardan bazıları(örneğin kene)

derimizin altına girebilir. Eğer dışarıda bir yerlerde eğleniyorsanız

kenelere karşı dikkatli olun; çünkü bunlar çalılıklardan, çimenlerden,

ağaçlardan kısacası birçok yerden saldırabilir. Keneler her zaman

hastalık bulaştırmazlar ve birçok ısırık çok ciddi değildir.



Fakat daha önce bir çok kez bahsettiğimiz kenelerin sebep

olduğu Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalığı son yıllarda

oldukça korkutan bir durum olmaya başladı. Bunun yanında

keneler Laym Hastalığı da bulaştırabilirler.







Kene ısırıkları



Keneler kanı emdiği yerde derinin içine doğru tutunur.



Kene deriye tutunduğunda, genellikle kanla beslenerek ve taşıdığı

hastalığı aktararak derinin altına doğru ilerler. Ayrıca kene ısırığı

alerjik bir reaksiyonu da tetikleyebilir. Kenenin sizi ısırdığı durumda

onu uygun bir şekilde çıkarmak çok önemlidir. Kene ısırığından

korunmak için dış mekanlarda kollarınızı, bacaklarınızı ve kafanızı

kapalı bir şekilde tutarak koruyun.



Kene ısırığına karşı üretilen spreyleri kullanabilirsiniz. Yeşillik,

çimenli ve ağaçlık alanlarda zaman geçirdikten sonra kene

ısırığı olup olmadığını kontrol edin.



Keneler “bull’s eye” rahatsızlığına(daire şeklinde deri kızarıklığı)

sebep olabilen Laym hastalığını oluşturabilir.



Bu keneler genellikle deriye tutunduklarından en az 36 saat

sonra bu hastalığı bulaştırırlar. Enfeksiyonun ilk işareti dairesel

deri kızarıklarıdır. İlk belirtiler ateş, baş ağrısı ve yorgunluğu da içerebilir.

Tedavi edilmeyen Laym hastalığı kaslar, eklemler, kalp ve sinir

sistemi gibi vücudun diğer bölümlerine yayılabilir. Laym hastalığının

birçok türü antibiyotiklerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.







Karadul Örümcekler: Zehirlidir!



Odun yığınları ve ağaç kökleri zehirli dişi karadulların saklandığı yerlerdir.

Bunlar, uzun bacaklı, parlak siyah renkte ve alt kısımlarında tipik,

turuncu, kırmızı ya da sarı renkte “kum saati” şekli olan örümceklerdir.

Çoğu yaklaşık 5cm genişliğindedir fakat bazıları daha küçüktür.



Küçük kırmızı sivri diş izleri karadul örümceği ısırığını gösterir. Dişi

karadul alt kısmında parlak renkli bir “kum saati” şekline sahiptir.







Karadul Örümceği Isırıkları



Karadul örümceği ısırığı kol ve bacaklarda keskin ve sızlamayla

birlikte olan bir ağrıya neden olur, fakat bu ağrısız da olabilir.

Isırığın olduğu bölgedeki bir ya da iki tane kırmızı sivri diş izine,

kızarıklığa, hassasiyete ve şişliğe bakın. Bunları ciddi kas krampları,

mide bulantısı, kusma, nöbet ve kan basıncında artma izleyebilir.

Böyle bir durumda hemen bir sağlık merkezine başvurun.

Panzehir ilaçları da mevcuttur. Eğer mümkünse daha kolay ve

doğru bir tanımlama için örümceği de yanınızda götürün.



Kahverengi keşiş örümceğinin vücudunun bacakların

bağlandığı üst kısmı bir keman şeklindedir.







Kahverengi keşiş örümceği ölümcül olabilir.



Çatıda, tavan arasında ve dolaplarda saklanan bu örümcek

türü özellikle Orta Batıda ve orta ülkelerin güneyinde bulunmaktadır

. Vücudunun renginden daha koyu bacaklara sahip olan bu örümcekler

sarıdan koyu kahverengiye kadar olabilmektedir. Salgıladıkları sıvı

aşırı derecede zehirlidir ve ısırıkları çok ciddi yaralara ve

enfeksiyonlara yol açabilir. Ama ısırdığını hissetmeyebilirsiniz.



Kahverengi keşiş örümceğinin ısırığı aşağıda görüldüğü

gibi doku ölümüne neden olabilir.







Kahverengi Keşiş Örümceği Isırığı



Kahverengi keşiş örümceği ısırdığında, genellikle acı olmaz.

Daha sonra deri kızarır, beyaza döner, kırmızı dairesel

şekillerde su toplar ve ağrımaya ya da acımaya başlar.



Bu ısırık ölümcül olabilir. Böyle bir durumda hemen bir sağlık

merkezine başvurun. Eğer mümkünse daha kolay ve doğru

bir tanımlama için örümceği de yanınızda götürün.







Bit: Kaşınmaya sebep olur!



Bit grimsi beyazlıkta olan ve susam tohumundan büyük

olmayan bir böcek türüdür.



Bitler saçlarda bulunan böceklerdir. Bunlar boyunda ve

kulakların arkasında saklanmayı severler. Bitlendiyseniz, bunu biti

olan biriyle paylaştığınız bir şapkadan, saç fırçasından ya da başka

bir aletten almış olabilirsiniz. Bitler kaşıntıya sebep olur ve kaşımak

da iltihaplanmaya yol açabilir. Ciddi durumlarda saçlar dökülebilir.









Kafa derisinde kaşımaktan dolayı deri iltihaplanması

olur ve bit yumurtaları saça yapışır.



Bitten kurtulma çareleri



Bitleri ve yumurtalarını(sirke olarak adlandırılır) öldürmek için

eczaneden eczacının önerisiyle ya da doktor reçetesiyle alınmış

losyon, krem ya da şampuan kullanabilirsiniz.



Yayılmasını engellemek için kıyafetlerinizi, yatak örtüsü,

yorgan, yastıklarınızı ve fırçalarınızı yıkayın. Bütün ev halkını kontrol

edin ve bit ya da sirke olan herkesi tedavi edin.







Pireler: Yalnızca evcil hayvanlar için değildir.



Pireler kendilerini misafir edenlerin kanıyla beslenerek

yaşayan küçük, kanatsız, atik böceklerdir. Yalnızca kedi köpek

gibi hayvanları ısırmakla kalmaz insanları da ısırabilirler.



Pire ısırıkları ortasında delik bulunan kabarık ve

kaşınan beneklere yol açar.







Pire ısırıkları:



Bazı insanlar pire ısırıklarına karşı çok hassastır fakat kaşıma yaraya ve

iltihaplanmaya neden olabilir. En iyi çözüm evinizdeki ve evcil

hayvanlarınızdaki pirelerden kurtulmaktır. Evcil hayvanlarınızı yatağınızdan

uzak tutun ve halıları her gün süpürün. İstila edilmiş alanlara böcek ilacı

sıkın. Evcil hayvanınızda ayda bir kez böcek ilacı kullanmayı düşünün.







Arı, Eşek Arısı, Büyük Eşek Arısı, Yaban Arısı(yellow jacket)



Gövdesi sarı ve siyah bu yaban arısı, eşek arısı gibi birçok kez sokabilir.

Bir arı soktuğunda, iğnesini kaybeder ve ölür. Fakat eşek arısı,

büyük eşek arısı ya da yellow jacket adı verilen yaban arısı birden

fazla kez sokabilir çünkü iğnelerini kaybetmezler. Bu iğneler alerjisi

olan insanlarda ciddi reaksiyonlara yok açabilirler.







Arı, Eşek Arısı, Büyük Eşek Arısı ve Yaban Arısı Sokması



Eğer alerjiniz yoksa iğneyi kolayca çıkarın, o bölgeyi temizleyin,

buz uygulayın, kaşıntı için ağız yoluyla antihistamin alın ve ağrıyı

hafifletmek için de ibuprofen ya da asetaminofen alın. Eğer ciddi

anafilaktik bir tepki olduysa uzanın iğneyi dikkatli bir şekilde çıkarın.

Eğer varsa bir adet epinefrin kullanın.



Zehrin emilmesini azaltmak için iğnenin üstünde sargı bezi kullanın.

Hemen bir sağlık merkezine başvurun.







Ateş Karıncaları



Ateş karıncaları daha çok normal karıncalara benzerler ve

genellikle güneydoğu ülkelerinde bulunurlar. Açık alanlara çok

büyük tepecikler oluştururlar ve rahatsız edildiklerinde kızarlar.

Saldırı sırasında, Ateş karınca çenesiyle deriye tutunur ve daha sonra

karnında bulunan iğnesiyle sokar. Birçok zaman zehrini de salgılar.



Unutmayın! Acısız ateş karınca ısırıkları çabukça iltihapla kaplanır.







Ateş karınca Isırıkları:



Ateş karıncası sokmaları yanan ve kaşınan kovana benzer

kırmızı yaralara neden olur. Acısız iltihap kaplı yaralar da oluşabilir.

Soğuk sargılar, ağrı kesiciler ve antihistaminler verdiği

rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olabilir.



Sokmaların büyük bir kısmı zehirli ya da hayatı tehdit eden ciddi

alerjik reaksiyonlara yok açabilir. Böyle bir durumda acilen

bir doktora başvurun.







İnsan piresi(chigger): Kaşıntıya sebep olur.



İnsan piresi(chigger) genellikle mikroskop olmadan

görünemeyen böceklerdir.



İnsan piresi çimenlerin ve yabani otların arasında görülen

küçük böcekçiklerdir. Pençeleriyle deriye tutunur ve cilt

hücreleriyle beslenirler. Isırıklar acısız olur fakat yaralar kaşıntılıdır.



Kaşıntılı kırmızı izler insan piresinin ısırması sonucu oluşur.







İnsan Piresi Isırığı



Deriye tutunduktan birçok gün sonra insan pireleri kaşıntılı kırmızı

lekeler bırakarak dökülür. Reçetesiz ilaçlar da kaşıntıyı

geçirmeye yardımcı olabilir. Eğer derinizde iltihaplanma ya da

bu izlerin yayıldığını görürseniz doktorunuza başvurun.



Uyuz(Scabies) cildinizde oyuklar açan küçük böceklerdir.







Gizli Haşereler



Uyuz(Scabies) cildinizde oyuklar açan küçük böceklerdir.



Uyuz böcekleri derinize girdiğinde büyük bir cilt problemine

neden olabilir. Böcekler enfeksiyonlu insandan cilt temasıyla ya da

aynı havluyu, yatak örtülerini ya da diğer nesneleri kullanarak bulaşabilir.



Birkaç hafta sonra da kaşıntılar ve cilt acıları oluşabilir.







Uyuzu tedavi etmek Aşırı kaşıntı ve cilt acıları böceklerin

cilde girmesinden sonra birkaç haftaya kadar açığa çıkmaz. Kaşıntı

çok şiddetlidir ve genellikle geceleri daha da şiddetlenir.



Parmakların, bileğin, dirseklerin, cinsel organların ve kalçaların

etraflarında ve dokularında kızarıklık görünür. Uyuzdan kurtulmak

için reçeteli losyon ya da ilaç kullanmanız gerekir. Bütün kıyafetleri,

havluları ve yatak eşyalarını çok sıcak suda yıkamalısınız.







Tahtakurusu



Tahtakurusu çok küçüktür ve çoğu zaman ancak

mikroskop yardımıyla görülebilir.



Tahtakurularının ismi bir hikaye anlatır ve bu küçük böcekler yataklarda

saklanır. Bunlar genellikle otellerde, barınaklarda ve apartmanlarda

bulunur ve evinize bir bavul, evcil bir hayvan ya da bir kutuyla gelebilir.



Tahtakurusu ısırıkları genelde tedavi gerektirmez.









Tahtakurusu ısırıkları



Tahtakurusu deride ve genellikle de kol ve omuzlarda kırmızı,

kaşıntılı ısırıklar bırakır. Sağlık tehlikesinden çok rahatsızlık veren

bir şey olan bu yaraları kaşıyarak enfeksiyon kapılabilir.



Eğer alerjik bir deri reaksiyonunuz varsa kortekosteroid

içeren krem kullanın ve ağız yoluyla antihistamin alın.

Böyle durumlarda doktorunuza başvurun.







Kedi güvesi Tırtılı: Sıcakların iğneli böceği



Bilinen en zehirli tırtılllardan olan kedi güvesi tırtılı, karaağaç,

meşe ve çınar gibi ağaçlarda beslendiği sıcak Güney ülkelerinde

bulunur. Zehir ise saçlarının arasındaki iğnelerde gizlidir.



Kedi güvesi tırtılıyla temas etmenin kanıtını sol tarafta görebilirsiniz.



Kedi güvesi tırtılı sokmaları



Kedi güvesi tırtılı soktuğunda dalgalar halinde şiddetli bir ağrı,

kızarıklık, ateş, kusma ve kas krampları oluşabilir. Kopuk iğneleri

seloteyp kullanarak çıkarın ve doktorunuzu arayın.







Akrepler: Ölümcüldür!



Bütün akrepler zehirli değildir fakat zehirli olanları ölümcüldür.

Akrepler genellikle sıcak iklimlerde bulunur. Akrep sokmasının

belirtileri acı, şişme, kaşıntı, kusma, artan terleme ve görme

problemleridir. Hemen bir sağlık merkezine başvurmanız gerekir.

Unutmayın, akreplerinin zehri hafife alınmayacak kadar tehlikelidir.







At sinekleri: Acı verir.



Bu ısıran sinekler bataklıklarda, ormanlarda ve diğer nemli

bölgelerde yaşarlar. İltihaplanmayı önlemek için acıyan ısırık

bölgesini alkolle temizleyin. At sinekleri karasineklerden daha

büyüktür ve kanatlarında desen vardır.



At sinekleri Tularemi adı verilen ve medikal bir dikkat gerektiren

iltihaplı bakteri hastalığını bulaştırır. Bazı böcek spreyleri ve

korumalı kıyafetler at sineğinden korunmaya yardımcı olabilir.







Sivrisinekler Batı Nil virüsü ve Dang hastalığı gibi hastalıkları taşırlar.



Sivrisinekler: Rahatsız etmekten çok daha ötedir.



Sivrisinekler sadece sinir bozucu değildir.

Isırılan bölgeyi kaşımak deri iltihaplanmasına neden olabilir.



Ülkemizde de sık görülen sivrisinekler ayrıca, Batı Nil hastalığını,

Dang virüsünü ve diğer hastalıkları bulaştırabilirler.

Kendinizi sivrisineklerden korumak için böcek kovucu uygulayın ve

dışarıya çıkarken korunmaluı kıyafetler giyin. Pencere teli kullanın ve

bahçenizde ya da evinizin yanında bulunan su birikintisinden kurtulun.









Karasinekler: Kirli ve Tüylü!



Karasinek kirli bir böcektir. Vücudunda 1 milyondan fazla bakteri taşır.

Bunlar yiyecekleri kirleterek bağırsak enfeksiyonlarını bulaştırabilirler.

Bu sineklerden korunmak için yiyeceklerinizi ve çöplerinizi kapalı

kaplarda ve kutularda saklayın. Ayrıca evinizde pencere teli kullanın.



Karasinekler ısırmaz, fakat zararlı bakteri taşıyabilir.







Kalorifer Böceği: Çirkin belalar



Bunlar yalnızca çirkin ve sizi gecenin bir yarısı mutfağa

kalktığınızda rahatsı eden yaratıklar değildir.



Salmonella gibi hastalıkları taşır. Öldüklerinde cesetleri

alerjik reaksiyonları ve astımı tetikler.



Eğer ılık iklimli bir yerde yaşıyorsanız kalorifer böceklerinden

kurtulmak zor olabilir. Böcek ilaçları, mutfağı temiz tutmak,

duvarlardaki ve tabandaki delikleri ve boşlukları tamir

etmek bu böceklerden korunmaya yardımcı olabilir.