Baş ağrısı evrensel bir deneyim olduğundan hastaların çok sık rastlanan bir yakınmasıdır. Bazıları için ender gelişen bir belrti olurken bazıları içinse hayatı kısıtlayan kronik bir hastalık veya hayatı tehdit eden bir hastalık olabilmektedir. Birçok hasta altta yatan ciddi bir hastalık belirtisi olabileceğinden korkar. Aşağıdaki yazıda baş ağrısı tipleri genel hatlarıyla incelenecektir.

Baş Ağrısı Sendromları: Baş ağrısıyla karekterize en sık karşılaşılan hastalıklardan olan migren son yıllarda çok fazla ilgi uyandırmaktadır.



1. Migren:



a. Etiyoloji: Migrenin nedeni bilinmemektedir ancak bazı tetkileyiciiler sıkça gözlemlenmiştir.

- Hastaların çoğunun ailede migren öyküsü vardır.

- Stres vb. gibi durumlara dayandırılabilir.

-Görünüşte minör kafa travmalarından sonra gelişebilir; tanısı ve tedavisi uzamış rahatsızlığı engelleyebilir.



b. Migren Sendromları: - Aura'sız Migren (Basit Migren): Beyinde yaygın veya tek taraflı zonklayıcı baş rahatsızlığı ile karakterize baş ağrısına eşlik edebilir.

- Aura'lı Migren (Klasik Migren): Sıklıkla görme yarı alanı içinde geometrik biçimde olan renklerin sonofobi ve iştahsızlık olabilir. Aura'lı migren görme alanı bozuklukları ve hemisensoriyel kayıp gibi geçici nörolojik bozukluklarla birlikte olur.



c. Tedavi: Mümkün ise öncelikle uyarıcı etkenler kaldırılmalıdır.

- Migren Ağrısını Erken Durduran Tedavi:Oral serebral veya periferikdamar hastalıkları bulunanlarda bu yöntemden kaçınmak gerekir.

Zaman zaman aspirin veya nonsteroid anti-inflamatuvar ilaçlar (NSAID'ler) migreni durdurabilir. Semptomatik rahatlama için analjezikler de kullanılablir.

Bir serotinin agonisti olan sumatriptan migren tedavisinde etkili bir ajandır.

- Profilaktik Tedavi: İlaç kullanımı ve baş ağrısını uyarıcı durumlara karşı hastanın davranışlarında değişiklikler yapma şeklinde belirtilebilir.

Medikal tedavide maksimal bir dozun birkaç hafta kullanılması gereklidir.

Biofeedback tedavisi hastaların stresle daha fazla ilişkili olan migren ataklarını azaltabilir.



2. Bir kas Gerilmesi veya Gerilim Baş Ağrısı:



Başın çevresinde bant şeklinde rahatsızlık ile karekterizedir. Bu tip baş ağrıları genellikle gündüzleri meydana gelir ve duygusal stres ile bağlantılı olabilir. Posterior servikal ve oksipikal kaslar genellikle hassastır ve spazm halinde olabilir. Bu tip baş ağrısı ile basit migren arasında ayrım yapmak zor olabilir.

Tedavide NSAID'ler ılık ıslak ısı ve bazen antidepresif ilaçlar ve psikoterapi uygulanması gereklidir.



3. Kronik Günlük Baş Ağrısı:

Migrenli veya gerilim baş ağrıları olan hastalarda aşırı ilaç kullanımının kesilmesinden ibarettir. Profilaktik migren ilaçları da baş ağrısının tekrarını önlemede yardımcı olabilir.



4. Küme (Cluster) Baş Ağrısı:



Küme baş ağrıları orta yaşlı bir erkektir. Bu tip baş ağrısı olan hastalar genellikle sessiz ve karanlık yerler arayan migrenlilerin tersine genellikle yürüyerek dolaşırlar.

Tedavi olarak kalsiyum kanal blokerleri veya kortikosterioidleri içine alır.



5. Temporal (Dev Hücreli) Arterit:



Bir şakakta odaklanmış veya oksipal alanda yerleşmiş baş ağrısından şikeyet eden 50 yaş üzeri hastalarda dev hücreli arterit araştırılmalıdır. Buna bağlı semptomlar atraji myalji ve kilo kaybıdır. Bu hastaların yaklaşık %50'sinde polimyaljia romatika da vardır.

Kortikosteroid tedavi hızlı iyileşmeyi sağlar.



6. Selim İntrakranial Hipertansiyon:



Bilinen bir nedeni yoktur fakat şişmanlık papil ödemi ve normal nörlojik muayene ile birlikte gelişmesi bu hastalığı düşündürür. Bulanık görme oluşabilir ve görme kaybı en ağır komplikasyonudur. Tanı için BT veya MR taraması önerilir.



7. Trigeminal Nevralji:



Sıklıkla idiopatik olan bir sendromdur fakat trigeminal nevraljiyi düşündürür. Yüz duyularında hiçbir kayıp yoktur.

Tedavi şekilleri baklofen ve cerrahi girişimi içerir.



8. İndometazin'e Yanıt Veren Baş Ağrıları:



İndometazin tedavisi ile iyileşebilen şiddetli multipl ataklar (günde 6 ila 30 arası) ile karekterizedir. Aylar hatta yıllar süren remisyonlar meydana gelebilir.



Yukarıda sayıldığı gibi baş ağrısı kendini değişik hastalıklar şeklinde göstermektedir. Başarılı bir tedavinin ilk basamağı güvenli nedeninin belirlenmesi açısından daima daha ileri değerlendirme gerektirir