Vücudumuzu hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemi bazı kişilerde, normalde zararlı olmayan maddelere karşı da reaksiyon gösterebilir. Atopik yani “alerjik bünyeye sahip” kişilerde, allerjenlerle bağışıklık sisteminin tekrarlayan karşılaşmaları sonucunda, allerjenlere karşı IgE tipinde antikorlar oluşur.

Bu sürece “duyarlılaşma” denir. Duyarlılaşma süreci tamamlandıktan sonra, allerjenle her temas sonrasında, kısa süre içinde kişide alerjik hastalık bulguları ortaya çıkar. Bu olaylar mast hücresi ve bazofiller adı verilen ve üzerinde allerjene özel IgE antikoru taşıyan bir grup hücrenin salgıladığı mediatörler aracılığı ile gelişmektedir. Bu mediatörlerin (başta histamin olmak üzere bir grup biokimyasal madde) etkisi ile hedef organlara ait (gözler, burun, solunum yolları gibi) alerji bulguları ortaya çıkar.



Alerjik hastalık bulguları nelerdir?

Deride

Ürtiker; değişik büyüklüklerde olan kaşıntılı kabarıklıklardır. “Kurdeşen” veya “dabaz” olarak ta adlandırılır.

Anjioödem: Derinin alt tabakalarında sıvı birikmesi yani ödem ile ortaya çıkan şişliklerdir. Genellikle yüz, göz kapakları, dudaklar ve genital bölgede oluşur.



Göz ve üst solunum yollarında;

Gözlerde kızarıklık ve kaşıntı,

Burun tıkanıklığı ya da burun akıntısı,

Burunda kaşıntı ve hapşırma.



Alt solunum yollarında;

Solunum zorluğu,

Hışırtılı solunum (vizing),

Öksürük.



Kalp ve damar sisteminde;

Çarpıntı (nabız sayısında artma),

Tansiyon düşüklüğü.



Mide-barsak sisteminde;

Bulantı – kusma,

Karın ağrısı ya da karın krampları.



Sinir sisteminde;

Şuur bulanıklığı,

Bayılma



Anafilaksi (alerjik şok);

Nadir de olsa tüm sistemlere ait bu bulguların hepsi birarada görülebilir ve anafilaksi olarak adlandırılır. Alerjik reaksiyonların en ağır şeklidir.



Alerjik hastalıklar nelerdir?

Alerjiyi başlatan mekanizmalar genellikle aynı olmakla birlikte, etkilenen organa göre değişen klinik bulgular ortaya çıkar. Alerjik hastalıklar ortaya çıkan bulgulara ve etkilenen doku ve organ sistemine göre adlandırılır.



Sık görülen alerjik hastalıklar şunlardır:

* Alerjik rinit

* Alerjik konjunktivit

* Astım (bronşiyal astma)

* Gıda alerjisi

* İlaç alerjisi

* Arı alerjisi

* Atopik dermatit

* Ürtiker ve anjioödem

* Lateks alerjisi



Uzm. Dr Adnan AYDOĞDU



Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı