İbn Kayyımul-Cevzi Elvabilüssayb isimli eserinde zikrin şüsreh fazla faydasından bahsediyor. Bunlardan bazıları şöyledir.
*1. Zikir, şeytanı yanından uzaklaştırır ve Allah’ü Teâlanın hoşnutluğunu kazandırır
2. Kâlbinden gam ve tasayı giderir.
3. Kâlben ferah, sevinç ve rahatlık bahşeder.
4. Kâlbi ve yüzü nurlandırır
5.. Bedeni ve kâlbi güçlendirir
6. Zikir, islamın ruhu olan sevgi ve muhabbeti temin eder. O kurtuluş ve saadetin kaynağıdır. Allah’ü Teâla her şey için bir sebep yaratmıştır, sevginin husulüne sebep de zikirdir. Her kim Allah’ü Teânın sevgisine nâil olmak isterse zikre devam etmelidir.
7. Zikir, murakabeyi (kalbi kötü şeylerden koruma) temin eder, ihsan kapısının açılmasına vesile olur.
8. Allah’ü Teâla’ya kurbiyeti (yakınlığı) sağlar, mârifet kapılarından en büyüğü o sayede açılır. Bu derecedeki kişi, sanki Allah’ü Teâlayı görüyormuş gibi ibâdet etme seviyesine ulaşır
9. Zikir kalbin hayatiyeti için, balığın suya duyduğu ihtiyaç gibidir
10. Zikir, kalbicilalandırır. Her şey paslanabilir; kalbin pası gaflet ve hevadır, cilası ise, zikir tevbe ve istiğfardır
11. Zikir, hatalarıönler, hatta giderir, yok eder. Çünkü zikir iyiliklerin en büyüğüdür, iyilikler ise kötülükleri ortadan kaldırır.
12. Zikreden kimse, zikrettiği varlığa yaklaşır, hatta onunla berâber olur. Bu hususi bir beraberliktir. Velâyet, muhabbet, nusret ve tevfik ve suretle gerçekleşir.
13. Zikir, kâlbin şifâ ve ilacı, gaflet ise marazıdır.Kâlbler umumiyetle hastadır, onun deası ve şifa bulması Allahü Teâlayı zikirdir
14. Zikir cehennem ile kul arasında bir perdedir.15. Zikir, dilin gıybet, yalan vs. gibi batıl ve haram şeylerle meşguliyetini önler
16. Allah’ü Teâla’nın memnuniyet ve rızâsına sebep olur.17. Rızkı celbeder. (Zikir, zikreden kişiye rızkı çeker.)
18. Zikir, zikreden kişiye vakar ve sevimlilik kazandırır
19. İnsanda Allah (cellecelaluhu) sevgisini çoğaltır. Sevgi ise islamın ruhu, dinin özü ve mutlulukla kurtuluşa vasıtadır. Bir kimse Allah sevgisine ulaşmak isterse Allah’ü Teâlayı da zikretmeyi çok istemelidir. Okumak ve tekrarlamak nasıl ilmin kapısı ise, Allah’ü Teâla’yı zikretmekte onun sevgisini kapısıdır
20. Kişinin Allah’ü Teâla’ya yönelmesini sağlar ve gitgide her konuda Allah’ü Teâla onun için bir sığınak, barınak haline gelir. Her felakette kişi Allah’ü Teâlaya yönelir
21. Allah’ü Teâlaya yakınlık meydana getirir. Zikir ne kadar çoğaltılırsa Allah’a yakınlık da o kadar artar. Zikirden gâfil olup ne kadar ondan uzak durulursa Allah’ü Teâla’dan da o kadar uzaklaşılmış olur
22. Allah’ü Teâla’yı tanımanın kapısı zikir ile açılır
.23. Allah’ü Teâla’nın azamet ve büyüklüğü kâlp zikir ile meydana gelirk, ve zikir gönülde huzur sağlar.
24. Zikir, zikreden kişinin Allah (cellecelaluhu) katında anılmasını sağlar. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de “Siz beni zikredin ki bende sizi zikredeyim” buyurulmuştur. Bir kudsi hadiste de, “Kim beni içinde zikrederse ben de onu içinde zikrederim” buyurulmuştur
25. Zikir, kalbi diri kılar. Hafız İbni Teymiye şöyle diyor: Balık için su ne ise, kâlb için de zikir odur
26. Kalb ve ruhun gıdasıdır
.27. Kulun Allah’ü Teâladan uzak kalışını ve yabiniliği giderir, çünkü gâfil kulun kalbinde Allah’ü Teâlaya karşı bir yabanilik olur, bu da zikir ile giderilir
28. Kulun yaptığı zikirler o kulu arşın dört bir tarafında zikreder (onun adını söyler.)
29. Kul rahat ve huzur içinde iken Allah’ü Teâla’yı zikrederse, Allah’ü Teâla da sıkıntı ve felaketli anlarında o kulu zikreder (anar)
30. Zikir Allah’ü Teâla’nın azabından kurtuluş demektir
.31. Sekine (huzur ve saadet) ile ilâhi rahmetin zikreden üzerine inmesine sebep olur. Zikreden kişiye melekler çevreler
.32. Zikir sayesinde dil gıybetten, yalandan, çirkin sözlerden, manasız gevezeliklerde nkurtulur. Zikirle bu tip kötülüklerden insanın korunduğu tecrübe ve müşahedelerle sâbittir. Nitekim dili Allah’ü Teâlanın zikrine alışık olmayan kimselerde her çeşit lüzumsuz gevezelikler yapmaya alışıktır
33. Zikir meclisleri meleklerin meclisleridir. Gâfillikler ve gevezeliklerle dolu lüzumsuz konuşmaların yapıldığı meclisler de şeyten meclisleridir
.34. Zikir sâyesinde hem zikreden hem de onun yanında bulunan huzur duyar. Malayani sohbetlerin edildiği meclislerde bulunanlar da huzursuz ve bedbaht olur
35. Zikreden kıyâmet günü pişmanlık duymayacaktır. Nitekim hadisi şerifte “Allah’ın hiç anılmadığı meclislerde bulunanlar kıyamet gününde pişmanlık duyacaklar” buyurulmuştur.
36. Tek başına zikrederken göz yaşı döken, kıyamet gibi herkes sıcak ve vahşetten dolayı feryad ederken arşın gölgesinde emniyette olacak
.37. Zikir en kolay ibaret olduğu gibi, bütün ibâdetlerden de üstündür
.38. Allah’ü Teâla’yı zikir cenneti fidanlarından bir fidandır.
39. Zikredene vâdedilen mükâfât ve sevaplar hiçbir ibâdette verilmemiştir. Nitekim bir hadisi şerifte şöyle buyuruluyor? “Kim bir günde yüz kere ‘lâ ilâhe illallahü vahdehu lâ şerike lehu, lehul mülkü ve lehül hamdü ve hüve ala külli şey’in kadir’ derse on köle azad etmiş sevabını erer, yüz adet sevap kazanır, yüz adet günahı da silinir, akşama kadar şeytandan korunmuş olur, başka bir kimse ondan üstün olmaz, ondan daha çok fazla güzel amel eden hariç.” Daha nice hadisler var ki onlardan zikrin en üstün olduğu anlaşılıyor
.40. Zikir, tasavvufun özü ve ruhudur. Bütün tarikatlarda yaygındır. Kimin için zikir kapısı açılırsa onun için Allah’ü Teâla’nın rızasına ulaşıncaya kadar bütün kapılar açılmış demektir. Buna ulaşan kmise ise ne isterse elde eder. Çünkü Allah katında hiçbir şeyin kıtlığı yoktur
.41. İnsanoğlunun kalbinde Allah’ın zikrinden başka hiçbir şeyin yerleşemeyeceği bir bölge vardır. Zikir kâlbe hâkim olunca sadece zikredenin kâlbindeki o bölgeyi kaplamakla kalmaz. Etrafında adamları, saltanatı, malı mülkü olmadığı hâlde diğer insanlar karşısında şahsiyetli ve vakarlı kılar. Ülkesi olmadığı halde onu sultan eder. Zikir ve ruhaniyeti olmayan kişi ise saltanatına, emrindeki adamlarına rağmen sefil ve değersizdir
.42. Zikir, insan kalbini gaflet uykusundan uyandırır. Zira kâlb uyduğu müddetçe menfaatlerini kaybetmeye devam eder.
43. Zikir, zikreden kimseyi, zikrettiğine (Allah’a) yaklaştırır. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de “Şüphesiz Allah takva sahipleriyle beraberdir” buyurulmuştur. Yine bir kudsi hadiste bildirildiği gibi Allah (cellecelaluhu): “Beni zikrettiği sürece ben kulumla berâberim” buyurmaktadır.
44. Zikir, kölelerin azad edilmesine denk ve eşittir. Mal ve mülkler sarfetmeye denktir. Allah (cellecelaluhu) yolunda cihad etmeye denktir.
45. Kalbin kasvetli katı bir yeri vardır, zikirden başka hiçbir şey orayı yumuşatamaz
.46. Zikir kalbe şifa veren bir devadır.
47. Zikir Allah (cellecelaluhu) dostluğunun bir temelidir, zikirden gafil olmak da O’na düşmanlığın temelidir.
48. Hiçbir şey Allah’ü Teâ’yı zikretmek kadar nimet ve rızıkları celbetez, Allah’ın (cellecelaluhu) azabını da defetmez.
49. Zikredenler üzerinde Allah’ü Teâlanın rahmeti iner. Meleklerin duası erişir.
50. Allah’ü Teâla melekler yanında zikreden kullarıyla övünür.
51. Zikre devam eden cennete gülerek girecektir.
52. Bütün ameller Allah’ü Teâlayı zikretmek üzere ayarlamıştır.53. Zikirden dolayı cennette bir köşk inşa edilir.*
Allahım! Kalbi ve ruhu ile zikredenlerden ve zikrin faydasını görenler eyle. (amin)