Skuamöz hücreli karsinom (SCC), ya da yassı hücreli karsinom bir kanser çeşidi olan karsinomun alttiplerin olup birçok organdan köken alabilir. Bu organlardan birkaçı; cilt, akciğer, dudak, ağız, mesane, vajina, serviks (rahim ağzı) olup örnekler artırılabilir.



cilt kanserleri içerisinde bazal hücreli karsinomadan sonra 2. en yaygın cilt kanserlerinden biridir. Epidermiste cildin en üst tabakasını oluşturan skuamöz hücrelerden kaynaklanir.



Skuamöz kanserler muköz membranları da kapsayacak tarzda vücudun her tarafında görülmekle birlikte, en yaygin güneşe maruz kalan bölümlerde meydana gelir. Skuamöz hücreli karsinoma genellikle bir süre epidermiste kalsa da tedavi edilmediğinde zaman içerisinde daha alttaki doku katmanlarına nüfuz eder. Vakaların küçük bir kısmında uzak doku ve organlara metastaz yapar. Bu durum gerçekleştiğinde skuamöz hücreli karsinomalar ölümcül olabilirler.



En yaygın olarak muköz membranlarda, dudakta ve kronik deri enfeksiyonu görülen yerlerde gelişen skuamöz hücreli karsinomalar metastaz yaparlar.



Nedenleri



Kronik olarak güneş ışınlarına maruz kalma birçok vakanın sebebini teşkil eder. Hastalik bu yüzden sık olarak vücudun yüz,boyun,saçsiz baş derisi,eller,omuzlar,kollar ve sırt gibi güneş gören kısimlarında gelişir.Kulak kepçesi kenarı ve alt dudak bu tür kanserlere karşi en savunmasiz vücut bölümlerini teşkil ederler.



Skuamöz hücreli karsinomalar, cildin daha onceden yandigi ve nedbe dokusu geliştirdiği bölümlerinde, uzun süreli iyileşmeyen yaralar sözkunusu olan kisimlarinda; daha önceden röntgen ışınlarına ya da arsenik ve petrol türevi gibi kimyasal maddelere maruz kalan bölümlerinde gelişebilir. Ayrica bunlara ek olarak,kronik deri enfeksiyonlari ve bağışıklık sisteminin uzun süre baskilandigi hastaliklar da skuamöz hücreli karsinomaların oluşma sebepleri arasinda sayilabilirler.



Çoğu durumda skuamöz hücreli karsinomalar, sağlıklı görünen deride birden ortaya çıkarlar.Bazı araştırmacılar bu kanser türünü geliştirmeye yatkınlığın kalıtsal olabileceğine inanmaktadırlar.



Risk grubu



Uzun periyodlarla güneşe maruz kalan herkes bu hastalık yönünden risk altındadır. Fakat açık tenli, açık renk saçlı mavi, yeşil ya da gri renk göze sahip kişiler en yüksek risk grubunu oluşturmaktadır. Meslekleri uzun saatler boyunca açık havada çalısmayı gerektiren ya da zevk için uzun süre güneş ışınlarina maruz kalan insanlar özellikle tehlike altındadır. Koyu renk cilde sahip Afrikalılarda açık tenli bireylere göre daha az deri kanseri görülüyor.



Skuamöz hücreli karsinomalarin üçte ikisinden çoğu daha önceden mevcut olan deri enflamasyonu bölümlerinden ya da eski yanık yaralanmalarından gelişmektedir.



Prekanseröz lezyonlar



Bazisi uzun süre güneşe maruz kalmakla gelişen, kanser habercisi diyebileceğimiz belli birtakim lezyonlar burada bahsedilmeye değer. Bunlar sırasıyla:



* Aktinik, ya da solar, keratozlar. Aktinik keratozlar kaba,kabuklanan,deriden hafifce yükselmiş, kahverengi ya da kırmızı renkli, iki buçuk santimetreye kadar büyüyen deri lezyonlarıdır. En cok yaşlı insanlarda görülürler.

* Aktinik Şelit. Dudaklarda görülen bir çeşit aktinik keratozdur,dudaklarin kuruyup, çatlamasına,kabuklanmasına neden olur.Renksiz ya da beyazdırlar. Temel olarak üst dudaktan daha fazla güneş ışınına maruz kalan alt dudağı etkiler.

* Lökoplaki. Dilin üzerinde ya da ağzın içinde görülen skuamoz hücreli karsinoma geliştirme potansiyeli olan beyaz leke seklindeki lezyonlardir.

* Bowen's disease. Bu hastalik simdilerde genellikle, henuz baska dokulara yayilmamis yuzeyel skuamoz hücreli kanser olarak kabul ediliyor. Kabuklanma gosteren kahverengi-kirmizi renkli sedef ya da ekzama tarzinda lezyonlardir. Tedavi edilmezse daha derin dokulara yayilir.



Gorunumune bakilmaksizin ciltte yeni ortaya cikan büyümeler, iyilesmeyen acik yaralar,daha onceden ortaya cikmis doku büyümelerindeki herhangi bir degisiklik hemen bir doktora basvurmayi gerektirir.Eger bu lezyon erken tanimlanabilirse skuamoz hücrelikarsinoma gelismeden tedavisi mumkun olur. Genellikle yapilmasi gereken tek sey basit bir cerrahi islemle lezyonun uzaklastirilmasi ya da uzerine kemoterapotik ilac uygulanmasidir. Skuamoz hücreli karsinomalar en sık uzun sureler boyunca güneşe maruz kalmis vucut bolumlerinde gorulur. Bu bolgelerde deri, güneşin zararli etkileri sonucu kirisir, pigmentasyon gösterir ve elastikiyetini kaybeder.

Belirtileri



* Zaman zaman kanayan, çatlayan siğil görünümlü büyümeler

* Sinirlari düzensiz zaman zaman kanayan ve çatlayan kırmızı renkli yaralar

* Haftalardır mevcut olan çatlayan kanayan açık yara

* Devamlı kanayan ortası çökmüş kenarları yukselmiş, büyüme eğiliminde yaralar