Birçok kişinin karşı karşıya kalabileceği donma riski konusunda, ''donma gerçekleşen kişinin ilk olarak ılık bir ortama alınması, hareket ettirilmemesi, donan bölgenin ovulmaması, eller yumruk yapılmışsa ve ayaklar büzülmüşse açılmaya çalışılmaması'' uyarısında bulunuldu.

Sağlık Bakanlığı yetkilileri, AA muhabirine yaptığı açıklamada, donma olaylarında yapılacak ilk yardımın, hayat kurtardığı için iyi bilinmesi gerektiğini belirtti.

Aşırı soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluştuğunu ifade eden yetkililer, birinci derece donların en hafif aşama olduğunu ve erken müdahale edildiğinde hızla iyileşme sağlandığını bildirdi.

Deride solukluk, soğukluk hissi, uyuşukluk, halsizlik ile takiben kızarıklık ve iğneleme hissinin, bu aşamadaki donun en önemli belirtileri olduğunu dile getiren yetkililer, ikinci derecede zarar gören bölgede gerginlik hissi, ödem, şişkinlik, ağrı ve içi su dolu kabarcıklar meydana geldiğini ve su toplayan yerlerin iyileşirken siyah kabuklara dönüştüğünü ifade etti.

Yetkililer, dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasının ise üçüncü derece don belirtisi olduğuna dikkati çekerek, bu durumda da canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluştuğunu belirtti.



-DONUKTA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER-



Soğuk havaya çıkarken ortama göre kat kat giyinilmesi gerektiğini vurgulayan yetkililer, alınabilecek diğer önlemleri şöyle sıraladı:

- Başınızı ve özellikle kulaklarınızı korumak amacıyla yünlü şapka veya atkı kullanın,

- Yün ve parmaksız olan eldivenler ile ellerinizi koruyun,

- Dolaşımı bozabilecek sıkı giysileri giymekten kaçının ve su geçirmeyen ve sıkı olmayan botları tercih edin,

- Yüksek enerji veren bal, pekmez, reçel gibi karbonhidratlı besinleri yiyin,

- Kesinlikle sigara ve alkol kullanmayın, bol sıcak sıvılar için,

- Dışarıda hareketsiz kalmayın, ancak terletecek eforlar yapmayın,

- Kara oturmayın ve ıslaklanmaktan kaçının,

- Aracınızda yeterli yakıt olmasına dikkat edin,

- Arabanızda mutlaka battaniye, yedek ayakkabı ve giysiler, kibrit, mum ile yiyecek ve içecek bulundurun,

- Cep telefonu ve şarjını mutlaka yanınızda bulundurun,

- Soğuk havalarda, çocukların, yaşlıların ve kronik hastalığı olanların dışarıda uzun süre kalmamalarına dikkat edin.



-İLK YARDIM NASIL YAPILMALI?-



Yetkililer, donma olayı gerçekleşin bir kişinin ilk olarak ılık bir ortama alınarak soğukla temasının kesilmesi gerektiğini belirterek, şu uyarılarda bulundu:

''Hasta ya da yaralı sakinleştirilmeli. Kesin istirahate alınmalı ve hareket ettirilmemeli. Üzerindekiler çıkartılarak kuru giysiler giydirilmeli. Sıcak içecekler verilmeli. Su toplamış olan bölgeler patlatılmamalı ve bu bölgelerin üstü temiz bir bezle örtülmeli. Donuk bölge ovulmamalı, kendi kendine ısınması sağlanmalı.

El ve ayaklar doğal pozisyonda tutulmalı. Eller yumruk yapılmışsa ve ayaklar büzülmüşse açılmaya çalışılmamalı.

Isınma işleminden sonra hala hissizlik varsa bandaj yapılmalı. El ve ayaklar yukarı kaldırılmalı, tıbbi yardım istenmeli. (AA)