Bitkiler yüzyıllardır tedavi amaçlı kullanılmakta idi. Son yıllarda özellikle yurtdışında büyük ilgi gören bitkilerler tedavi (fitoterapi) yöntemi yurdumuzda da önem kazanmıştır. Ancak her derde deva olarak görülen bitkilerin bilinçli, yerinde ve doğru olarak kullanılması gerekmektedir.



1. Allium Sativum: Sarmısak

2. Camellia Sinensis: Yeşil Çay

3. Foeniculum Vulgare: Rezene

4. Gingko Biloba: Mabedağacı

5. Ginseng: Panax Ginseng

6. Matricaria Chamomille: Tıbbi Papatya, Mayıs Papatyası

7. Melissa Officinalis: Oğul Otu

8. Prunus Avium: Kiraz

9. Rosa Canina: Kuşburnu

10. Salvia Officinalis: Adaçayı



Allium Sativum (Sarmısak)



Kullanılan Kısmı: Çiçek Soğanları



Kullanım Alanları: Antibiyotik, antiseptik, expektoran (balgam söktürücü), diüretik (İdrar söktürücü ), tansiyon düşürücü, kanı sulandırıcı, kolesterol düşürücü, parazit düşürücü, bakteri öldürücü, teri arttırıcı özellikleri vardır.



Nefes darlığı, yüksek tansiyon, varis, bronşit, grip, astım, barsak parazitlerinde kullanılır. Antibiyotiğe dirençli bakterileride yokettiği, mesane kanserinde etkili olduğu bildirilmiştir.

Camellia Sinensis (Yeşil Çay, Green tea)



Kullanılan Kısmı: Yaprakları



Kullanım Alanları: Bütün çaylar (yeşil ve siyah çaylar) bu bitkiden elde edilir. 4000 yıldır Çin'de tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır. Baş ağrısı, vücut ağrıları, hazımsızlık, depresyon, immun sistem destekleyicisi, toksinleri uzaklaştırıcı, enerji verici ve yaşam uzatıcı olarak kullanılmaktadır. Modern tıpda şu özellikleri gözlemlenmiştir:



1. En önemli özelliği kanser riskini azaltmasıdır. İçerdiği polifenollerin kanser riskini azalttığı ileri sürülmektedir.

2. İmmun sistem hücrelerini uyarır.

3. Total kolesterol seviyesini azaltır; HDL ve LDL dengesini düzenler.

4. Kan basıncını azaltıcı özelliği ile hipertansiyonda etkilidir.

5. Pıhtılaşmayı engelleyici özelliği vardır.

6. Antibakteriyel özelliktedir; bakterilerce oluşturulan diş plaklarının oluşumunu engeller.

7. Yüksek oranda C vitamini içerir.



Kullanılışı: Yurt dışında Yeşil Çay Extractları mevcuttur

FOENİCULUM VULGARE (UMBELLİFERAE) (Rezene, Raziyane, Sincibil, Boklukotu, Mayana, Arapsaçı)



Kullanılan Kısmı: Kökü, meyveleri, tohumları



Özellikleri: Balgam söktürücü, diüretik (idrar söktürücü), süt gelişini arttırıcı, hazmettirici, gaz söktürücü, yatıştırıcıdır. Ayrıca ağrı kesici, ateş düşürücü ve antimikrobial etkileri de rapor edilmiştir. Östrojen benzeri etkileri saptanmıştır.



Kullanım Alanları: Bronşit, öksürük nöbetleri, mide-barsak gazlarında, çocuklardaki kolik tarzı gaz sancılarında, irritabl kolon sendromunda kullanılır. Özellikle tohumlarının süt gelişini arttırıcı etkisi çok kuvvetlidir.



Kullanım Şekli: Çay şeklinde kullanımı yaygındır ( 250 ml. kaynamış suya 2-3 gr ezilmiş tohumu konulup 10-15 dakika bekletildikten sonra günde 3 kez içilir. Yemeklere ve salatalara lezzet vermek için kullanılır. Bazı sert içkilerin içine konulup bekletildiğinde hoş bir koku verir.



Bilinen bir yan etkisi bildirilmemekle birlikte hamilelikte kullanımı önerilmez.

Gingko Biloba (Mabedağacı, Bakiresaçı Ağacı)



Kullanılan Kısmı: Yapraklarının kuru extresi



Kullanım Alanları: Kan akımının düzelmesi, kanın akışkanlık özelliklerinin iyileşmesi, antioksidan, hücrelerin oksijenlenmesini sağlayıcı, Hücre ve organ harabiyetini önleyici, gözü koruyucu ve katarakt oluşumu engelleyicidir. Organik beyin sendromuna bağlı olarak gelişen serebral performans bozukluklarının semptomatik tedavisinde; (Hafıza zayıflığı, konsantrasyon bozukluğu, depresyon, anxiyete (huzursuzluk), baş dönmesi, kulak çınlaması, başağrısı), allerjik enflamasyonlar, periferik arteriyel tıkanmalarda kullanılır. Eczanelerde tablet ve damla şeklinde hazır preparatları mevcuttur. Gebelerde kullanılması önerilmez.

Ginseng (Panax Ginseng)



Kullanılan Kısmı: Kökü



Kullanım Alanları: B1 ve B2 vitaminleri içeriyor. Seksüel hormonlar için kimyasal bir madde, cinsel istekleri arttırıcı. Sinir sistemi ve endokrin sistem düzenleyicisi. Kalp damar sistemi düzenleyici, akciğer ve kalbi koruyucu, ateş düşürücü, iştah açıcı, mide ağrılarını giderici, canlandırıcı, uyandırıcı, kan şekerini düşürücüdür. Menşei Kore, Mançurya, Sibirya, Amerika, Kanada'dır. Ülkemizde hazır preparatları mevcuttur. Akciğer enfeksiyonları, psikosomatik hastalıklar, ateşli enfeksiyonlar, damar tıkanıklıkları, gastrit ve ülser, iştahsızlık, yorgunluk ve nekahet dönemleri, cinsel yetersizliklerde kullanılır. Hipertansiyon hastalarında ve östrojen hormon bozukluğu olan hastalarda kullanılması önerilmez.

Matricaria Chamomille (Tıbbi Papatya, Mayıs Papatyası)



Kullanılan Kısmı: Çiçekleri



Kullanım Alanları: Aftlar (ağızdaki küçük ülserler), gingivitis, hazımsızlık, mide ekşimelei, kolikler (gaz sancıları), mide ve barsak ülserleri, irritabl kolon sendromu, ülseratif kolit gibi hastalıklarda, ishallerde, konjonktivit, blepharid gibi göz hastalıklarında, ruhsal çöküntü ve uykusuzlukta, egzema ve cilt irritasyonlarında kullanılır. Antienflamatuar (iltihabı önleyici), antispazmotik (spazmı önleyici) ve mide barsak sistemindeki düz kasları gevşetici özellikleri vardır. Çay şeklinde içilerek, yağıyla masaj yapılarak, buğu şeklinde, suyuyla saçlara friksiyon yapılarak, banyo suyuna katılarak kullanılabilir. Dahili kullanımında bronşiyal spazmlar, haricen kullanımında allerjik deri reaksiyonları görülebildiği bildirilmiştir. Yurdumuzda hazır çay şeklinde preperatları mevcuttur. Yurt dışında tablet, kapsül ve tentür şeklinde preparatları vardır.

PRUNUS AVİUM (Kiraz)



Kullanılan Kısmı: Meyve sapları, meyveleri, gövde kabukları, çiçekleri



Özellikleri: Diüretik (idrar söktürücü), kan ve idrar yolları temizleyicisi, safra akımını sağlayıcı, barsak düzenleyicisi. Kabuklarının öksürük giderici, ateş düşürücü, ishal kesici özellikleri olduğu bilinir. Koyu renk meyveleri zengin demir içerikleri ile iyi bir kan yapıcıdır. İyi görmeyi sağladığı ve dişleri çürümekten koruduğu bildirilmiştir.



Protein, karbonhidrat, Vitaminler (A, B1, B2, B3, B6, C), Mineraller ( Fosfor, kalsiyum, demir, sodyum, potasyum) içerir.



Kullanım Şekli: Kurutulup saklanan sapları yıl boyunca etkinliğini korur. 1 litre soğuk suya konulan 40 gr. kurutulmuş kiraz sapı 30 dakika kaynatılarak elde edilen dekoksiyon günde 3 kez birer bardak içilir.



4 bardak suda kaynatılan 50 gr. ağaç kabuğu veya yaprağı günde 3 kez birer bardak içilir.

Rosa Canina (Kuşburnu, Yabanigül, Gülburnu, İtburnu, Köpekgülü)



Kullanılan Kısmı: Meyveleri ve meyve tozu



Kullanım Alanları: Diüretik (idrar söktürücü), gaz giderici, hazmettirici, vücut direncini arttırıcı, kabız yapıcı, Hemoroidi (basur) iyileştirici, salgıyı azaltıcı. A, B, C, E, K vitaminleri içerir. Soğuk algınlığı, nezle, grip, baş ağrısı, ateş, gut ve romatizmada kullanılır.



Kullanım Şekli: Bir fincan kaynamış suya bir tatlı kaşığı meyve tozu konur; 3-5 dakika demlenmesi beklenerek içilir.

SALVİA OFFİCİNALİS (Ada Çayı, Meryemiye, Dişotu)



Kullanılan Kısmı: Çiçekleri, yaprakları



Özellikleri: Kuvvet verici, iştah açıcı, gaz giderici, sindirim düzenleyici, kanı temizleyici, iltihap giderici, gece terlemelerini önleyici, kan şekerini düşürücü, kramp giderici, nefes açıcı.



Kullanım Alanları: Gece terlemelerinde, ağız, boğaz, bademcik ve diş iltihaplarında, menopoz dönemindeki kadınlarda, balgamlı öksürüklerde, kramplarda kullanılır.



Kullanım Şekli: Çay şeklinde; bir çay kaşığı bitki bir su bardağı kaynamış suda beş dakika bekletilerek hazırlanır. Gargara olarak; çay şeklinde hazırlanır, ılıdıktan sonra gargara yapılır, iki saatte bir tekrarlanır. Bu şekilde hazırlanan su ile derideki yaralara pansumanda yapılabilir.