Diyet İle Alakalı Doğru Bilinen Yanlışlar
* Yanlış: Diyet tanımı; birçok yiyeceğin yasaklandığı, mümkün olduğunca düşük kalorili ve sadece zayıflanıncaya kadar uygulanan yeme şeklidir.
* Doğru[img]images/smilies/biggrin.gif[/img]iyet, bireyin tüm ihtiyaçlarını yeterli ve dengeli bir biçimde karşılanmayı hedefleyen, kişiye, cinsiyete, yaşa, kültürel ve sosyolojik durumlara göre farklılık gösteren ömür boyu uygulanması gereken; tüm besin gruplarının yer aldığı sağlıklı beslenme biçimidir.
* Yanlış: Diyet yapmak, aç kalmak anlamına gelir ve ne kadar aç kalınırsa o kadar iyi diyet yapılıyor demektir.
* Doğru: Diyet yapmak; aç kalmak demek değil, aksine acıkmayı beklemeden yemek yemek demektir. Vücuda ihtiyacı kadar enerji alınması, sağlıklı ve doğru gıdaların tercih edilmesi, az az ve sık sık yemek yenilmesi diyet ve doğru beslenme için en anlaşılır tanımdır. Aç kalmak sanıldığı gibi kilo vermeye yardımcı olmaz. Birey aç kaldıkça metabolik hız düşer ve kilo vermek zorlaşır. Vücut kilo almaya ve alınan kaloriyi depolamaya daha eğilimli hale gelir. Çok düşük kalorili, aç bırakan diyetler, fazla yağ ağırlığının kaybına değil, su ve kas dokusunun kaybına yol açar ki bu da hiç istenmeyen tehlikeli bir sonuçtur.
* Yanlış: Çeşitli haplar ve yöntemler sayesinde kilo vermek mucize şekilde kolaydır. Bu yöntemler çok hızlı kilo verilmesine yardımcı olduğu gibi sınırsız sayıda denenebilir.
* Doğru: Kilo vermenin en bilinen ve medikal yöntemi, bir beslenme ve diyet uzmanı kontrolünde yanlış beslenme alışkanlıklarının saptanıp, doğru olanlar ile değiştirilmesi ve bireyin hayat tarzında kalıcı değişiklikler yapılmasıdır. Kilo vermeye yardımcı ve devamlılığı destekleyen takviyeler bulunmakla birlikte hiçbirisi mucize bir etki yaratmaz ve tek başına kullanıldıklarında da kalıcı ve sağlıklı bir sonuç vermez.
* Yanlış: Yapılan diyete göre istenilen yerden kilo kaybetmek mümkündür. Bazı diyetler bel ve karın çevresinin incelmesine, bazı diyetler ise; kalça ve basen bölgesinin incelmesine yardımcı olur.
* Doğru:Vücutta kilo olarak adlandırdığımız doku, yağ ağırlığının fazla olan kısmıdır. Yağ ağırlığı, bireylerin vücut yapılarının farklılığına ve genetiğe bağlı olarak, farklı bölgelerde akümle olur. Kişi hangi bölgeden kilo alıyor ise beslenme değişikliği ile ilk olarak yine aynı bölgeden kilo kaybeder. Bölgesel zayıflamaya yönelik egzersiz veya diyet diye bir tanımlama doğru değildir.
* Yanlış: Diyetler geneldir. Bir kişiye yazılmış herhangi bir diyeti isteyen başka bir kişi yapabilir ve kilo verebilir. Bu durum sağlık açısından herhangi istenmeyen bir duruma yol açmaz.
* Doğru: Diyet kişiye özeldir. Diyet listesi oluşturulurken, bireyin boyu, vücut ağırlığı, beden kitle indeksi, yaşı, cinsiyeti, fazla kilosunun ne kadar olduğu, daha önce diyet yapıp yapmadığı, fiziksel aktivitesi, iş ve yaşam koşulları ve beslenme alışkanlıkları gibi birçok özelliği dikkate alınır. Bu özelliklerin kişiden kişiye farklılık göstermesi ne kadar kaçınılmaz ise farklı kişilerin takipsiz olarak aynı diyetlerden alacağı sonuç da o kadar başarısız olacaktır. Birey, kilo verme süresince en fazla iki haftada bir, en az haftada bir defa, diyet uzmanı ile birebir görüşerek interaktif bir şekilde beslenme tedavisinin takibi yapılır. Hedeflenen kiloya ulaştıktan sonra ise; ayda bir takip ile kilo koruma süreci koordine edilir. Kişinin doğru beslenme alışkanlıklarına ve yaşam tarzına tamamen adapte olduğuna dair bireyin kendisinin ve onu takip eden uzmanın ikna olması, koruma tedavisinin sonlandırılması için yeterli ve tek koşuldur.
* Yanlış[img]images/smilies/biggrin.gif[/img]iyetler sınırsız süre ile yapılabilir. Bu durum sağlıksız değildir ve diyetin etkisini azaltmaz.
* Doğru: Beslenme ve diyet uzmanı tarafından bireyin isteklerine ve ihtiyaçlarına uygun olarak beslenme programının değiştirilmesi, bireyin diyet tedavisine uyumu ve devamlılığı için şarttır. Sürekli aynı tarz besinlerin tercih edilmesi, diğer besin öğelerinin eksikliğine ve hastalıklara yol açabileceği gibi kişinin sağlıklı kilo vermesini de engelleyecektir. Bireyin fizyolojik ve psikolojik olarak kilo verme performansını yüksek tutmak düşünüldüğünde ise; besin çeşitliliği diyet tedavisinin en önemli ve etkili silahıdır.
Dr. Yasemin SERİNTÜRK Diyetisyen
|