Konuşmanın akışında, ritminde, tizliğinde, vurgularında, ses birimlerinin çıkarılışında, eklemlenişinde, artikülasyonunda, anlamında bozukluğu bulunana konuşma engelli denir.



Öğretmenlere ve Aileye Öneriler



İşitme engelli olan çocuklarda doğru ses algılaması yapılamayışından ötürü

eklemleme bozukluğu görülebilir.

Eklemleme bozukluğunda sıkça değiştirilen sesler “ r” s”, k”, t” dir. “sarı” yerine “sayı “ “kara” “kaya” gibi örnekler.



Eklemleme mekanizmasını oluşturan organlardaki yapısal bozukluklar

eklemleme bozukluğu yapabilmektedir. Çenelerin yapısı ve işleyişindeki bozukluk, dişlerin bulunmayışı, dudakların yapısının çok gergin, yarık, çok ince

oluşu, dilin aşırı büyüklüğü, damakta yanık bulunması, damağın çok yüksek yada basık tavanlı’ oluşu v.b. eklemlemeyi olumsuz yönde etkilemektedir.

Evde konuşulan dile, çevredeki konuşma örneklerine, konuşma öğretiminde

yanlış yöntem izleme, duygusal bozukluklara bağlı olarak eklemleme bozuklukları ortaya çıkabilir.

Duruşa ilişkin konuşma bozuklukları görülebilir. Katı duruş, sinirli duruş, bozuk

duruş ve oturuşa bağlı biçimsel özellikler olabilir.

Vücudun el, kol, baş, gövde gibi bazı kısımlarının konuşmanın gereğine göre

hareket etmeyişi jest özürleridir.

Çocuktaki eklemleme bozulduğunu düzeltmenin bir yolu çocuğun çıkardığı

yanlış sesin ona fark ettirilmesidir. Çocuğun söylediği yanlış sesli sözcüklerin doğru sesli olanı ona öğretmen tarafından dinletilmeli, banda kaydedilen

seslere çocuğa dinleterek doğru ile yanlış arasındaki farkı buldurmaya çalışmalıdır.

Eğer çocuk birden fazla sesi bozuk çıkarıyorsa önce dudak ve dil hareketleri

görülebilir, öğretilmesi kolay sesler ele alınmalı ( örn.”F” sesi, “K” sesine göre daha kolay görülebilen çalışmalarda gösterilmesi kolay olan bir sestir.



1. Doğru çıkarılışı öğretilen bir sesin pekiştirilmesi de önemlidir.

2. Sağaltım birden sona erdirilmemelidir. Çocuk izlenmeli, bu süre içersinde

kendisine bazı konuşma görevleri verilmelidir. Kendi öğrendiği sesin başkaları tarafından nasıl kullanıldığını gözleme görevi gibi görevlerde yararlı olmaktadır.

3. Konuşma özrü açısından öğretmen sınıfında uyanık bir gözlemci olmaya

çalışmalıdır. Çocuğa yardım edebilmek için probleminin erken farkında olmak gerekir.

4. Sınıf öğretmeni konuşma gelişimine uygun ortamı sadece sınıfta değil,

çocuğun yaşamının büyük bir kısmının geçtiği aile çevresinde de yaratılması için elinden gelen çabayı göstermelidir.

5. Konuşma özürlerinin bir kısmı yapısal nedenlidir. Yapısal bozukluk bir sağlık

sorunudur. Bu bakımından hamilelik öncesi, süresi, doğum anı ve doğum sonrası gelişiminde- sağlıklı büyüme önemlidir.



KEKEMELİKTE ALINACAK TEDBİRLER



• Kekemeliğin gelişimini. önlemek için aşağıdaki noktalara. dikkat etmek gerekir.Çocuğun, konuşması üzerinde dikkatini toplamamak

• Konuşurken çocuğun, heyecanlanmasına, normal dışı ve her zamankinden farklı davranışlar göstermemek.

• Çocuğun konuşmasındaki tekrarlama ve yanlış telaffuz etme (kelimeleri yanlış söyleme) gibi kusurlara hemen müdahale etmekten kaçınmak

• Dilde, aile fertlerinin kötü örnek olmamalarını. sağlamak.

• Solak olan ve dolaklık yerleşmiş çocuklar üzerinde baskı yapıp sağ elini kullanmaya zorlamamak.

• Eğer çocuk kekeleyerek ilgi ve dikkati üzerine çekmek yoluna gidiyorsa üzerinde durmamak ve normalin üzerinde ilgi göstermemek.

• Normal konuştuğu zaman hissettirmeden kollamak ve o saman ilgiyi biraz artırmak,Çocukları heyecan ve endişe yaratan durumlarda konuşmaya zorlamamak.

• Çocuğun konuşması hususunda kendine güven duymasına yardım etmek. Onu dinlemek, konuşması için ona zevk vererek fırsatlar ve ortam hazırlamak

• Kekeleyen çocuk, kekelediğine aldırmazsa ve onu kabul ederse kekemelik ortadan kalkar.

• Çocuk kekelerse dahi, onu bir kekeme olarak görmemek ve üzerinde durmamak, tıpkı normal bir konuşma gibi kabul etmek. Sabırsızlık, heyecan, aşırı dikkat

göstermeye ve nasihat vermeye kalkışmamak.

• Çocuğa, ailesinden gelmiş bir kekemeliğe sahip olduğu fikrini uyandırmamak.

Ev içinde huzur kurmaya çalışmak. Çocuk kendisini rahat ve emniyet içinde hissettiği zaman kekemelik geliştirmesine sebep yoktur.

• Çocukla normal konuşmayı değiştirerek konuşmamak.”Nefes al, sonra konuş”, “konuşmadan evvel düşün”, “Dur yeniden başla” gibi telkin ve emirlerle çocuğun

konuşmasını kesmemek.

• Çocuğun başarılarını görmek ve takdir ederek değerlendirmek.

• Sıhhat bakımından çocuğu sağlıklı olarak yetiştirmek.