Determenist düşünce yokken hayatı en geniş şekliyle kapsayabilecek ve kapsadığı konular arasında da mükemmel şekilde bağlantılar kurabileme imkani asya kültüründe olan sebep sonuç ilişkisinde kurulabilen tasavuf kültürü içinde bildiğimiz bilgi dallarının hepsiyle alakalı bağ kurabildigini görmekteyiz Hepsini, bütün ilkelerini gayet iyi bilmek üzerine gidilmiştir.
Bunlar arasındaki bütün derin ve temel bağları, sebep netice bağlarını kurabilmeyi Bir olay bir yerde teşekkül ettiği vakit, onun nerelerden çıkıp geldiğini, kaynağını nerelerden aldığını gayet iyi kavrar. Ve bu sefer büyük bir sentez kabiliyetine sahip olunurdu ve problemin nasıl çözüleceği hakkında topluma gayet kestirme bilgi verilebilirdi uğraştırmadan sezgi kabiliyeti ve öngörüsü çok fazla olabiliyordu bu üstadların adeta önceden bilir olmaları Bunun alt yapısı evren anlayışını tekilik içinde anliyor olmalarıydı bu gün bilim farklı disiplinlerle ayrılarak birlikte düşünme noksanlığı yaşamaktadır.