Esmaül Hüsna okuma usülleri
Esmaül Hüsna okuma usülleri(ebced değerleri,zikir saatleri) en anlaşılır şekilde
İbn-i Îsâ’nın belirttiği bu vakitler yedi tânedir: bunlar aşağıda açıklamalı bir şekilde anlatılmıştır.
Esmaül Hüsnanın hangi günün hangi saatinde okunacağı açıklamalı şekilde verilmiştir.
Önce Esmaül Hüsna’nın önemi ve neden okunması faydalıdır ona bakalım.Kur’anı-Kerim’ nasıl bahsi geçmiştir.Biraz bahsetmek isityorum.
[Esmâ-i Hüsnâ Zikri ve Adâbında A'râf sûresi 180. âyette, "O'na (Allâh'a) o isimlerle duâ edin. " buyrulduğunu, bir hadîs-i şerîfde de “Allah Teâlâ'nın güzel isimlerini ezberleyip sonuna kadar sayanların cennetle müjdelendiği” ni belirtmiştir. İşte bu Allah Teâlâ buyruğu ve Rasûlüllah sallallâhü aleyhi ve sellem müjdesi, Esmâ-i Hüsnâ'nın tarîkat mensûbu olan veya olmayan bütün müslümanların dilinden düşürmedikleri zikri, yani virdi olmuştur. Bu husus tarikatlarca daha sistemli ve tertipli hâle getirilmiştir. Allah Teâlâ'yı zikretmek Kur'an-ı Kerim'de çeşitli yerlerde emredilmiştir. Bu âyetlerden birisi şöyledir : "Ey mü'minler! Allâh'ı çok zikredin. O'nu sabah akşam tesbîh edin. "[1]
İşte Kur’an-ı Kerim’deki bu âyetler, müslümanlar arasında Allah Teâlâ’yı zikretmenin, bir ibâdet olarak müslümanlar arasında yayğınlaşmasına vesîle olmuştur. Esmâ-i Hüsnâ zikri âyetlerin de işâretiyle zikir ibâdetin ayrılmaz bir unsurudur. Zikri tarîkatlar bir sisteme bağlamışlardır. Her tarîkatın kendi mensuplarına tavsiye ettiği bir zikir âdabı, usûlü ve sayısı vardır. Bu, o tarîkatın virdi, yani belli zamanlarda, belli mikdarda tekrar edilerek okunan şeyler olarak kabul edilir. Esmâ-i Hüsnâ zikri de bazı tarîkatların virdleri (evrâdı) arasındadır. Mesela, Halvetiyye tarîkatında şu yedi Esmâ asıl kabul edilmiştir:
Kelime-i tevhîd, Allâh, Hû, Hak, Hayy, Kayyûm, Kahhâr.
Şu beş isim de fürû’ (ek, ilave) kabul edilmiştir:
Fettâh, Vâhid, Ehad, Samed, Allâh.
Bu son beş isim, asıl kabul edilenlere ilâve edilir.[2]
Esma-i Hüsnâ hakkında birçok eserler telif edilmiş ve yazılmıştır. Niyâzî-i Mısrî kaddese’llâhü sırrahu’l azîzin Şerhu’l-Esmâi’l-Hüsnâ Risâlesi de bulunmaktadır. Bu eserlere örnek olarak İbn-i Îsâ’nın[3] Esmâ-i Hüsnâ Şerhi isimli eserinde [4] esmâ zikrine başlamadan önce şartların bulunduğu ve bunlar için şartların olduğu ve yerine getirilmesini tavsiye etmektedir. Ondan sonra zikre başlanabilecektir. O, eserinde her ismin hangi vakitte ve kaç adet zikredilmesi gerektiğini de, genellikle son beyitte belirtmiştir. Buna göre her ismin zikredileceği vakit ve adet bellidir.
İbn-i Îsâ’nın belirttiği bu vakitler yedi tânedir:
1. Güneş,
2. Müşteri (Jüpiter, Mars),
3. Zühre (Venüs, Çobanyıldızı),
4. Mirrîh (Merih),
5. Kamer (Ay).
6. Utârid (Merkür),
7. Zuhal (Satürn).
Görüldüğü gibi, Allah Teâlâ’nın isimlerinin zikredileceği vakitler bazı gezegenlerin isimleriyle anılmaktadır. İbn-i Îsâ, eserinde [5], şema hâlinde, bu vakitlerin hangi günün hangi kısmına isâbet ettiğini takdîm etmiştir. Günün bu kısımları da şunlardır:
1. Sabah,
2. Kuşluk,
3, Zevâl (Güneşin tam tepe noktaya ulaştığı ân),
4. Öğle, 5. Mâ-beyn (Öğle ile ikindei arası),
6. İkindi,
7. Akşam.
İsimlerin zikredileceği vakitler, her günün bu kısımlarından farklı birine isâbet etmektedir. Onların isâbet ettiği, günün bu kısımları da şunlardır:
ESMÂ-ÜL HÜSNÂ
Güneş : Pazartesi( mâ-beyn ); Salı( kuşluk) ;Çarşamba( ikindi) ; Perşembe( zevâl) ; Cuma( akşam) ; Cumartesi( öğle );Pazar( sabah.)
Müşteri : Pazartesi, zevâl ; Salı, akşam ; Çarşamba, öğle ; Perşembe, sabah ; Cuma, mâ-beyn ; Cumartesi, kuşluk ; Pazar, ikindi.
Zühre : Pazartesi, ikindi ; Salı, zevâl ; Çarşamba, akşam ; Perşembe, öğle; Cuma, sabah ; Cumartesi, mâ-beyn ; Pazar, kuşluk.
Mirrîh(merih) : Pazartesi, öğle ; Salı, sabah ; Çarşamba, mâ-beyn ; Perşembe, kuşluk ; Cuma, ikindi ; Cumartesi, zevâl ; Pazar, akşam.
Kamer(Ay) : Pazartesi, sabah ; Salı, mâ-beyn ; Çarşamba, kuşluk ; Perşembe, ikindi ; Cuma, zevâl ; Cumartesi, akşam ; Pazar, öğle.
Utârid : Pazartesi, akşam ; Salı, öğle ; Çarşamba, sabah ; Perşembe, mâ-beyn ; Cuma, kuşluk ; Cumartesi, ikindi ; Pazar, zevâl.
Zuhal : Pazartesi, kuşluk ; Salı, ikindi ; Çarşamba, zevâl ; Perşembe, akşam ; Cuma, öğle ; Cumartesi, sabah ; Pazar, mâ-beyn.
Şerh-i Esmâ-i Hüsnâ’da belirtilen üsûle göre bu vakitlerde okunacak isimler ve adetleri şunlardır :
Güneş : 1. Allâh (66), 2. er-Rahmân (298), 3. er-Rahîm (386), 4. el-Melik (90), 5. es-Selâm (131), 6. el-Hâlık (731), 7. el-Bârî (204), 8. el-Bâsıt (72). 9. er-Râfi‘ (351), 10. el-Muizz (117), 11. el-Basîr (300), 12. el-Hakem (68), 13. el-Adl (104), 14. el-Gafûr (1286), 15. el-Aliyy (110), 16. el-Hafîz (998), 17. el-Mukît (550), 18. el-Celîl (73), 19. el-Bâis (573). 20. el-Muhsî (148), 21. el-Hayy (18), 22. el-Kâdir (305), 23. el- Muktedir (744), 24. el-Evvel (37), 25. el-Vâlî (47), 26. el-Afüvv (156), 27. Zü’l-Celâli ve’l-İkrâm (1100), 28. el-Ganî (1060), 29. el-Mâni‘ (161), 30. en-Nûr (256), 31. el-Hâdî (20), 32. el-Bâkî (113), 33. er-Reşîd (514), 34. es-Sabûr (298).
Müşterî : 1. el-Kuddûs (170), 2. el-Müheymin (145), 3. el-Mütekebbir (662), 4. el-Kahhâr (306), 5. el-Alîm (150), 6. el-Kâbız (903), 7. es-Semî‘ (180), 8. el-Kebîr (231), (55), 10. eş-Şehîd (319), 11. el-Hamîd (62), 12. el-Mübdî (56), 13. el-Kayyûm (156), 14. es-Samed (134), 15. et-Tevvâb (409), 16. el- Muksıt (219), 17. el-Câmi‘ (114), 18. el-Bedî‘ (86).
Zühre : 1. el-Mü’min (136), 2. el-Gaffâr (1281), 3. el-Vehhâb (14), 4. er-Rezzâk (308), 5. el-Latîf (129), 6. eş-Şekûr (526), 7. el-Hasîb (80), 8. el-Kerîm (270), 9. er-Rakîb (312), 10. el-Mecîd (57), 11. el- Vekîl (66), 12. el-Metîn (500), 13. el-Muhyî (68), 14. el-Mâcid (48), 15. el-Berr (202), 16. el-Muğnî (1100), 17. el-Vâris (707).
Mirrîh : 1. el-Azîz (94), 2. el-Cebbâr (206), 3. el-Müzill (770), 4. el-Kavî (110), 5. el-Velî (46), 6. el- Mümît (490), 7. el-Vâhid (19), 8. el-Ehad (13), 9. el-Âhir (801), 9. el-Müntakim (630), 10. ed-Dârr (1001).
Kamer (Ay): 1. el-Mûsavvir (336), 2. el-Habîr (812), 3. el-Vâsi‘ (137), 4. el-Hakîm (78), 5. el-Vedûd (20), 6. el-Bâtın (62).
Utârid : 1. el-Fettâh (489), 2. el-Azîm (1020), 3. el-Muîd (124), 4. er-Raûf (286), 5. Mâlikü’l-Mülk (212).
Zuhal : 1. el-Hâfız (1481), 2. el-Halîm (88), 3. el-Vâcid (14), 4. el-Mukaddim (184), 5. el-Muahhir (184), 6. ez-Zâhir (1106), 7. el-Müteâl (551), 8. el-Nâfi‘ (201).] [6]
Allahu Rabbi Lâ Şerîkeleh.
__________________
“gücümü, içimdeki güçsüzlükle boğuşurken tükettim.”
|