Tratak, kesintisiz dikkatli bakış anlamındadır. Samadhi için Raja Yoga’nın basamaklarından biri olan Dharana (konsantrasyon) çalışmasıdır. Tratak yaparken çeşitli odaklanma teknikleri vardır fakat en yaygın olanı mum ışığı ile yapılan tratak çalışmasıdır. Her gün, günün aynı saatinde yapılması maksimum fayda için en iyisidir.

Tratak’ın en büyük faydası tam konsantrasyon sağlamasıdır. Gözlerin ve zihnin tek bir noktaya sabitlenmesi ile zihin tüm hareketliliğinden kurtulur ve sakinler, beden rahatlar gevşer ve sakinler. Konsantrasyonu arttırması sebebi ile günlük hayatta yaptığınız işte hatasız, eksiksiz çalışmanızı sağlar ve çoğu zaman fark edemediğiniz detayları görmenize yardımcı olur.

Göz kaslarını çalıştırır. Göz bozukluklarını iyileştirir ve düzenli yapılması ile ilerde yaşanılacak göz bozukluklarını engeller.

Hafızayı kuvvetlendirir.

Stres ve gerginliği azaltır. Dolayısıyla nefes alış-veriş hızı yavaşlar. Beden ve zihin rahatlar. Uykusuzluğu giderir.

Gözler temizlenir ve parlaklık kazanır. Göz kuruluğunu giderir.


Dikkat
Panikatak olanlar 40 dakikadan fazla yapmamalı.
Gözlük veya lens ile yapılmaz.
Yüksek tansiyonu olanlarda tansiyona bağlı baş ağrısı olabilir. Uyarılmalı.
Epilepsisi olanlar kesinlikle yapamaz.
Tratak sırasında gözde yanma olursa yavaşça gözünü kapat ve dinlen. Sonra tekrar dene.


Uygulanışı
10 dakika kadar ısınma hareketleri yap. Baş-boyun hareketleri ve ardından 1 sorti (tur) suryanamaskar yeterli olabilir.

Rahat bir oturma pozisyonuna geç. Yaklaşık 1 metre uzaklıkta tam göz hizanda mum ışığını yerleştir.

Beben sakin, gevşek. Zihin sakin ve gevşek. Günün tüm yorgunluğunu ve stresini, zihnindeki fırtınalanmayı dışarıda bırak. Şu an sadece sen varsın. Sessizlikte tek başınasın.

Derin birkaç nefes alıp ver. Zihnini sustur. Aklına gelen bir şey olursa sevgiyle karşıla ve bırak. Zihnini meşgul etmesine izin verme.

Sırt dik, beden rahat, bakışların yerde.

Bakışlarını yavaş yavaş, kademe kademe muma doğru kaldır. Alevin tamamına bak. 5 dakika boyunca gözünü kırpmadan bakmaya çalış. Duyguların içinden akmasına izin ver. Gözyaşlarının akmasına, gözlerinin yıkanmasına izin ver. Kendini akışa bırak. Zaman dolduğunda gözlerini önce kapat ve sonra avuçlarını gözlerinin üzerine yerleştir. Avuç içlerinin gözlerine değmesine izin verme. Gözlerini avuç içinde aç. Karanlığın içinde ışığı gör. Işık kaybolana dek bakmaya devam et. Işık kaybolunca gözlerini kapat, başını öne eğ, gözlerini yavaşça aç ve ikinci tur için biraz bekle.

İkinci turda gözlerini tekrar yavaş yavaş, kademe kademe mum ışığına doğru kaldır. Mumun filtresinin ucuna odaklan. 5 dakika gözünü kırpmadan bakmaya çalış. Kendini akışa bırak. Zaman dolduğunda gözlerini kapat, avuçlarını gözlerinin üzerine yerleştir. Gözlerini aç, karanlığın içinde ışığı gör. Işık kaybolana kadar bakmaya devam et. Işık kaybolunca gözlerini kapat, başını öne eğ, gözlerini yavaşça aç ve üçüncü tur için biraz bekle.

Üçüncü turda gözlerini tekrar yavaş yavaş, kademe kademe mum ışığına doğru kaldır. Mumun haresine odaklan. Işığın haresinin içindeki noktacıkları gör. 5 dakika gözünü kırpmadan bakmaya çalış. Kendini akışa bırak. Zaman dolduğunda gözlerini kapat, avuçlarını birbirine sürerek ısınmasını sağla. İyice ısındığında avuçlarını gözlerinin üzerine yerleştir. Gözlerini aç, karanlığın içinde ışığı gör. Işık kaybolana kadar bakmaya devam et. Işık kaybolunca gözlerini kapat ve yavaşça geriye savasana'ya geç. Tüm bedeni gevşet ve biraz dinlen. Kendini akışa teslim et. Zihnini serbest bırak ve asla yönlendirme. Sadece seyirci ol.