ŞAHMARAN-MEDUSA-EKHİDRA-İLLUYANKA..
"Şah-ı Meran", farsçada yılanların şahı,tıp alanında bir sürü bilğiye sahip alt kısmı yılan,üst kısmı dişi, iyi varlık. Kök anlatım; İran pers mitolojisi esintisi, bölge Mardin, Tarsus yöresini işaret eder..
Söz konusu kahraman cemşab ın ise, lokman hekim olası rivayeti agırlıktadır..
Gelelim Hitit, Hatti yılan mitine; Hitit dini gibi mitolojisi de büyük ölçüde Hatti ve Hurri etkisinde kalmış, ayrıca Mezopotamya kaynaklarından esinlenmiştir.
Gök Tanrısı Telipinu'nun İlluyanka Ejderi ile savaşı efsanesi Hatti kökenlidir. Buna karşılık Gök Krallığı ve Ulikummi destanları Hurrilerden gelmiştir...
Tanrı ile korkunç yılan, İlluyanka'nın dövüşmesi, ilkbaharın başlangıcında kutlanan bir festivalde canlandırılırdı. Festival, kış aylarının durgunluğundan sonra dünyanın yeniden canlanışını kutlamaktadır.
Dövüş ritüelinde ise, hayatın ölüm, iyiliğin de kötülük üzerindeki zaferi simgelenmiştir. İlluyanka mitosu bir anlatımda şöyledir: Yılan İlluyanka yaptığı savaşta Gök Tanrısını yener ve onun yüreği ile gözlerini alır. Gök Tanrısı yılandan öç almak için Arm adlı bir ölümlünün kızıyla evlenir ve ondan bir oğlu olur. Oğlu büyüyünce yılanın kızıyla evlenir ve babasının yüreği ve gözlerini geri alır. Gök Tanrısı eski gücüne kavuşunca yılan ile savaşmaya gider; ancak orada oğlu da vardır. Oğlu babasına "beni de öldür" diye bağırır. Bunun üzerine Gök Tanrısı İlluyanka ile birlikte oğlunu da öldürür...
"İlluyanka Efsanesi", Hititlerden Yunan mitolojisine geçmiştir. Zeus ile Typhon arasında geçen savaşta, İlluyanka Efsanesinin ana ögeleri bulunmaktadır..
Yunan anlatısında; Typhon, Tanrı Zeus'un yüreğini ve gözlerini değil, kollarının ve bacaklarının kas liflerini alır. Ejderin gözcülüğünü yapan kızını Aigipan adlı bir kadın oyalarken, Tanrı Hermes kas liflerini geri alır.
Efsanenin Anadolu'dan geldiğini yer adları açığa vurmaktadır. Typhon'un oturduğu yer Mersin yakınlarındaki Korykos mağarasıdır.
Adı geçen Casius dağı ise Antakya yakınlarındadır...
Yine Kilikyada bir magarada yaşadığı söylenen yarısı kadın ,yarısı yılan efsanevi yaratık "EKHİDRA" da bacak yerine yılan kuyruğu görüyoruz, Yunan mitolojisinde yer alan birçok canavarın annesidir.
"MEDUSA" ya gelince gorgonların üç kızından biri Poseidonla birlikte olmuş Athenanın lanetine uğramıştı..
Tüm bunların ortak özelliği mitolojik kahramanlar olduğudur.
Mit nedir = Toplumsal bakımdan güçlü geleneksel hikayelerdir.. Ve de bu yarısı yılan kadınların ortak özelliği etinden, kanından fışkıran şifa, ölümsüzlük çaresi, kötülük, iyilik.
Antik çaglarda yılan kültü ve ona yüklenen kutsiyet kaduse (tıp sembolü) amblemindede görürüz..
Yılan hem kurtarıcı, hem korkutucu, hem sağlık hem ölüm, ölümsüzlük.
Altını çizerek belirtelim özellikle yakın coğrafyalarda, mitler ve bu kaynaklı inanç şekilleri birbirinden etkilenmiş, biribirine katkıda bulunmuştur.
Özellikle mitler sahip oldukları uygarlığın yayılması ile degişik formlar alarak dagılmıştır.Tıpkı yılan gibi buradaki tüm anlatılarda eşleştirilen kadın, bereket, dişilik, iyilik ve kutsiyet yüklenen öğretiler..
Burdan yola çıkarak aradaki bağları bulmak sizin mitsel düşüncelerinize baglı ...
Evet mitlere gelince, yani hikayemsi anlatılar gezdiği coğrafyalarda o bölgeninde özelliklerini alıp ilerler.
Bir anlamda masal işte fakat yaşamdan ve inançlardan kırıntılar katılarak..