Spiritizmenin öz kısmı budur. Ruhî tezahürat bu yolla elde
edilirse İlmî sayılır, ve bir kıymet ifade eder. Çünkü ilimde 1 —
müşahede observation, 2 — tetkik, Etüde, 3 — tahlil, Analyse,
4 — terkip, Synthese, 5 — hüküm Jugement vardır. Bu süzgeçlerden geçmemiş hâdiseler enfüsî mahiyette kalır. Tamim edilemezler. Halbuki ilim tamimi icabettirir. Hâdiseler önce dikkatle
gözden geçirilir. Bunlar birçok defalar tekrarlanır. Her tekrarlanmada ayni neticeyi verip vermediği araştırılır. Her tecrübenin muvaffakiyet veya muvafafkiyetsizliğinin sebepleri nelerdir, bunlar tesbit edilir. Sonra bütün bu dağınık bilgiler toplanır. Birbirine benziyenler, benzemiyenlerden ayrılır. Bu grupların aralarındaki münasebetler kanunla tâyin edilir ve nihayet bir hükme varılır. Denir ki
şu hâdise şu, şu şartlar altında şu şekilde tecellî eder. Ve bu tahlillerin mânası şudur. Bundan şu veya bu istifade veya zarar husule
gelir, denir. Halbuki bir mistiğin yaptığı gibi kendi kabına çekilerek
lüzumsuz ve bilgisiz enerji sarfetmesi ve hâdiselerin içinde boğulup
kalması ilimden, bilhassa modern mânada ilimden anladığımız şeyden çok uzaktır.
İlmî yoldan ruhlarla muhaberenin bir çok usulleri vardır.
Mesmer, Puisegure, ve bazılarına göre en iyi yol manyetizmedır. Buna mukabil Braydistler hipnotizmeyi^ öne sürerler. Son zamanlarda Kalan isminde bir doktorun tesbit edip sevgili ve muhtere mkardeşim Doktor Bedri Ruhselman’ın tadilen tatbik ettiği bir usul daha vardır ki bu da «ruhî infisal» (Dissosiation Psychique) ismini
alır. Bu yeni metodun Amerikada da tatbik edildiğini son gelen
mecmualarda görüyoruz. Bizzat bizim de kullandığımız bu usul
tatbikatı ve basitliği sayesinde hemen en emin bir usul sayılmaya
.namzettir. Maamafih bunlardan başka, masa, fincan, kalemle yazı
yazmak vesaire daha bir sürü usuller vardır. Usullerin hangisi tatbik edilirse edilsin medyom denilen ve ruhla muhabereye vasıta
olan süjenin hali ve durumu bu tecrübelerde en mühim noktadır.Onun için biz, ruhî tezahüratta esas olan unsuru, tatbik edilen usulde değil, medyomun bu tatbikat neticesinde gösterdiği reaksiyonda
görüyoruz. Çünkü herhangi usûl tatbik edilirse edilsin ruhî tezahürat hemen hepsinde de ayni neticeyi verebiliyor. Meselâ ruhlarla
muhabere için ister manyetizme ister hipnotizme yapılsın netice
bir oluyor. Diğer taraftan ayni medyoma bütün yukarıki usuller
ayrı ayrı tatbik edilsin alınacak neticeler birbirini tutmuyor. Bazısında muvaffakiyet oluyor bazısında olmuyor.
Şu halde hâdiselerin vukuunda tatbik edilen usul değil (medyanemik) hâdiselere zemin teşkil eden süjenin durumu mühimdir.
Bundan dolayı biz kendimizce şöyle bir tasnif uydurduk. Bunu,
okuyucularımıza hâdiseleri daha kolay ve İlmî yollardan izah edebiliriz endişesiyle ihtiyar ettik. Eğer tasnifimizde yanıldıksa hüsnüniyetimize bağışlanmalıdır.
Biz medyomların ruhî ve bedenî durumlarını gözönünde bulundurduktan sonra, onlarla yapılan spiritizme celselerindeki olayların
seyrine göre hâdiseleri evvelâ 1 — Dissosyasyon psiko - fizyolojik,
2 — Dissosyasyon psiko - fizik diye ikiye ayırdık. Çünkü medyom1ar spiritizme tecrübelerinde bu iki gruptaki atmosfer içinde bulunuyor. Yani medyomun bedeninden ya bir takım maddeler (ektoplazma) çıkarak hâdiseler husule geliyor ki biz o vakit bu keyfiyeti
psiko - fizik hallerin vukuiyle müterafik görüyoruz.
Yahut da bu, maddî ve fizik bir olay değil de yalnız fiziyolojik
bir takım haller kadrosu içinde mütalea edilebiliyor. Diğer bir deyimle birisi objektif tezahürlere vasıta oluyor. Diğeri ise sübjektif.
Maamafik hemen şunu da sırası gelmişken ilâve edelim ki medyumlar tatbik edilen usul ve kabiliyetleri nisbetinde bir halden
diğer bir hale de geçebilirler. Onun için bu tasnifteki grupmanlar
kat’î ve değişmez olarak telâkki edilmemelidir. Esasen onu biz
mütaleayı kolaylaştırmak için bu şekilde yaptığımızı da yukarıda
söylemiştik.
Dissosyasyon psiko - fizyolojik ve psiko - fizik de ayrıca kısımlara ve onlar da daha hususî sınıflara ayrılacaklardır. Velhâsıl toplu olarak bir şema çizmek icap ederse hâdiseler şöyle mütalea edilecektir:
I — Dissosyasyon psiko - fizyolozik «yani ruhî - fizyolojiyaî
infisah
II _ Dissosyasyon psiko - fizik, «yani ruhî - fizikî infisal).Dissosiation Psycho - Physiologique «Psiko - fizyolojik infisal».
1 — Mekanik: «Ayık halde yapılanlar».
A — Direkt: «Doğrudan doğru yazı yazmak suretiyle».
B — Endirekt: «bilvasıta, fikirler aldıktan sonra, bilerek yazmak suretiyle».
2 — îzolman «derin bir uykuya dalmadan, hafif tecerrüd hailelerinde yapılanlar».
A — Spontane: «kendi kendisine gaşiy e uğrayarak».
B — Sügjestiyon direkt: «bir operatörün telkini ile yapılanlar».
C — Sügjestiyon endirekt: «operatörün ve bir vasıtanın yardımiyle yapılanlar».
D — Mikst: «Yukarıki şekillerin karışmasiyle elde edilenler».
3 — Hipnoz: «Sun’î uyku yapılarak elde edilenler».
A — Spontane: «kendi kendine sun’î uyku halin girenler».
B — Manyetik: «Manyetizme yapılarak uyutulanlar».
C — Hipnotik: «Hipnotizme yapılarak uyutulanlar».
D — Mikst: «manyetizme ve hipnotizmeyi karıştırıp uyutulanlar».
4 — Kompleks: Yukarda yazılan 1, 2, 3 numaralı şekilleri birbirine
karıştırmak suretiyle tatbik edilen usuller.
n
Dissosiation Psycho - Physique «psiko - fizik infisal» .
1 — Ektoplazmik: «bedenden maddeler çıkmak suretiyle husule gelen tezahürat».
A — Telekinezi: «Uzaktan ve temas vaki olmadan görüle hareketler».
B — Demateryalizasyon: «Maddelerin fizik vasıflarmı değiştirerek ve dağıtarak».
C — Materyalizasyon: «Maddelerin fizik vasıflarını havi yeni
herhangi bir teşekkül vukua getirerek».
D — Dedublman: «bedenin tezaufu».
2 — Kozmo - Perisperik: «ektoplazmik tezahürattan daha karışık olan hâdiseler».
A — Aporlar: «Uzak kıtalardan cisimler nakli keyfiyeti».
B — Vuvadirekt: «Boşlukta seslerin husulü».
C — Fakirik: «Fakirlerin bazı mühim marifetleri».Hâdisatı ruhiye dediğimiz olayları bu tasnifte gösterildiği şekilde
mütalea etmek okuyucular için daha istifadeli olacaktır zanmndayız.
Şimdi bunlar hakkında biraz tafsilât verelim:
Yalnız bu, usullerin ne yolda tatbik edileceğini bildirir bir
usuliyat faslı olmıyacak, yalnız ruhlarla münasebat tesisi yollarını
gösterir kronolojik bir tasnif olacaktır. Her usulün tatbik şekilleri
sırası düştükçe tafsil edilecektir
«Psiko - fizyolojik infisal» Dissossiyasyon psiko - fizyolojik
Medyomların maddî bedenlerine ait hiç bir değişiklik vukua getirmeden elde edilen neticelere bu ismi veriyoruz. Süjelerin sun’î
uyku ,hipnoz), kendiliğinden veya manyetik yahut hipnotik yollarlar yapılan uyku sonunda gösterdikleri ruhî haller bu kısımda görülecektir. Psiko - fizyolojik infisal çok ilerletilirse psiko - fizik infisale müncer olabilir. Şu halde psko - fizyolojik infisal bu gibi ruhî
vetîrelerin ilk kademesini teşkil ediyor demektir.
Medy omlar çok dikkatle mütalea edildikleri vakit derece derece derinleşen durumlarında ayık hallerinden ,katalepsi, letarji hallerine, hattâ Dedubleman ve demateryalizasyon sahnelerine varacak kadar ileri derecede değişmeler gösterebiliyorlar.
Bu safhaların birinden diğerine geçme, medyomun kudretine,
tecrübe anındaki durumuna, operatörün meharetine, haricî müessirlere, asistanların emnasyonlarına (inşia’larına) tâbi olmak üzere
pek kaypak ve seyyal bir mahiyet gösterir. Biz bu faslımızda yalnız
ruhlarla hangi yollardan konuşulabileceğini madde madde zikretmekle yetimseyeceğiz. Her madde hakkında tafsilât ve bunların
tatbik usulleri ve şekilleri ayrı bir fasılda (ileriye müracaat) anlatılacaktır.
Şimdi Dissosyasyon psiko - fizyolojiğin hafif ve basit hallerinden, karışık hallerine doğru gösterdiği sahneleri görelim:
1 — Mekanik:
Dissosyasyon psiko - fizyolojiğin en basit ve hiç bir müdahale
ve vasıtaya ihtiyaç hissetmeden tatbik edilebilen şekli (mekanik)
şeklidir.
Süjenin, eline kalem alarak beklemesinden ibaret basit bir
usuldür. Medyom sanki birisi tarafından kendisine yazı yazdırılacak bir kimse imiş gibi kalemi eline alu- ve hiç bir şey düşünmeden,
kendi arzu ve şuuriyle hiç bir kelime veya şekil yazmadan öylecebekler. Bir müddet sonra el yorulacağından kâğıt üzerinde evvelâ
bir takım intizamsız şekiller, çizgiler, daireler vesaire çizilmeye
başlar. Bu bazan bir kaç seans devam eder. Seanslar üç beş dakikadan bir saate kadar devam ettirilebilir. Nihayet süjenin bazı yazılar yazdığı görülür. Bu andan itibaren meçhul kuvvetlerle münasebet tesis olunmuş demektir. Burada tekrar edelim ki yazı yazacak
şahıs kendiliğinden kafiyen müdahale etmiyecek ve düşüncelerinden hiç bir şey kaydetmiyecektir. Süielerin yazdıkları yazının kendi tahteşşurlarından veya ruh âleminden gelip gelmediği meselesi
münakaşaye değer. Yalnız bu kısımda bu münakaşayı geçiyoruz.
Bilâhare tekrar bu mevzua dair yazacağımız yazılar da bunun üzerinde de duracağız. Bazı medyumlar doğrudan doğruya kalemi ellerine alıp yazacakları yerde kalemi bir kutu içine koyup kutunun
üstüne ellerini koyarlar. Bu hal bu fasılda mütalea ettiğimiz vak’alardan ayrıdır. Ve psiko - fizik infisalin Telekinezi bahsinde yer
alacaktır. Onun için burada bahis mevzuu etmek münasip değildir.
Bir de bazı medyomlarm yazı yazacak yerde, — ellerinde kalem olduğu halde— kendisine fikir halinde yabancı düşüncelerin geldiğini
söylerler. Bu yabancı fikirleri ya ağızdan söylerler — ki bu takdirde
(Medium Parleure) ismini alır.
Süje kafasına gelen ve kendisine ait olmadığını bildiği bu fikirleri kendi şuuriyle yazıya tahvil eder. Şu halde görülüyor ki psiko - fizyolojik infisalin (mekanik) olan şekli de iki kısımda yanı
direkt, endirekt mütalea edilebiliyor.
2 — îzolman:
Psiko - fizyolojik infisalin hafif bir dalgınlıkla elde edilebilen
hâdiselerine bu ismi veriyoruz. îzolman durumundaki süje uyku haliyle ayık hal arasındadır. Bunun da kendi kendine «Spontane» ve
«Sügjestion direkt ve endirekt» bir de «Mikst» karışık nevileri vardır. Medyom bir anda bir dalgınlık geçirir ve bazı ruhî hâdiselere
şahit olaiblir. Bu kısımda mütalea edeceğimiz haller eskidenberi işitilmiş ve misali sonsuz derecede çok ve değişik olaylardır.
Sar’alılarda görülen uPetit mal» dan, ihtiyarların dalgınlıklarına, «Kaal ehlinin» cezbelerine kadar bütün tecerrüd halleri buraya
girebilir. Sebep ve neticeleri bakımından değişik olmalarına rağmen... îzolman halinin kendiliğinden olmuş bu tecerrüd şeklini
ancak hususî kabiliyetteki ferdlerde görebiliyoruz. Bu gibi haller
tecribî ve İlmî metodlara sığmıyor. Tecribî olarak husule getirilebilmeleri müşkül olduğundan burada tafsili muvafık değildir. Buradan itibaren zikredecek]erimiz ise tecrübe yollariyle tekrarlaıımaları hoı vakit mümkündür. Ve bu yoldan alman neticeler İlmî araştırmalara esas olacak mahiyettedir. Böylece sun’î olarak uyutulan
süjelerde husule gelen akıllara hayret verici hâdiseler bir çoklarının zannettiği gibi basit ve ehemmiyetsiz hâdiseler değildir. Bütün
dünyada müteassıb doktrinlere bağlı olmayan bilginler bu vetireleri ciddiyetle tetkik mevzuu yapmaktadırlar. îzolman’ın telkin yeliyle elde edilmiş safhalarında medyom konuşturulabilir, ruh âlemine ögnderilir, ekminezi denilen çok şayanı dikkat hâdiseler elde
edilebilir.
İzolman ruhlarla münasebet tesis şekillerinin en basit, en kolay ve hem de en tehlikesizidir Usulleri ve tatbikatı hakkında ileride uzun tafsilât vereceğimiz bu şeklin yukarıda da dediğimiz gibi
bizi en çok ilgilendiren nev’i direkt ve endirekt sugjestiyon şeklidir.
Medyomlarm derin bir uykuya dalmasına lüzum hissetmeden,
bir yerde oturup yalnız gözlerini kapaması ve hiç bir şey düşünmemesi kâfidir. «Kalan - Bedri» usulü diyebileceğimiz bu metodla
ruhlarla münasebete geçmek en kolay ve emin bir yoldur. Süje bir
koltuk üzerinde oturtulur. Gözleri sıkıca kapanır. Ve kendisine
«hiç bir şey düşünmemesi, fikrini hiç bir şey ile ilgili tutmaması, kafasını boşaltması» tenbih edilir. Bu şekilde hareket edeceği kendisine anlatıldıktan sonra tecrübeye başlamak için [İzolman yapınız!]
tlekininde bulunulur. Bu, süjenin kafasını boşaltması, dikkat ve iradesini bir yere bağlaması ve dolayısiyle beynindeki bütün vibrasyonları dış âlemlerin vibrasyonlarından gelebilecek tesir ve «Rezonnans’lara» müheyya bırakması demek olur. Bunda muvaffak
olabildiği nisbette medyom dış âlemlerin vibrasyonlarını beyninde
tesbit edebiliyor. Fakat burada bilhassa dikkat buyurulursa görülecektir ki dış vibrasyonlar ancak beyindeki sempatize olabilecekleri
vibrasyon imkânı var. Bunlardan biz Crookes’in tablosunda gösterlitesi ancak bizim şuurumuzun süzgecinden geçtikten sonra bize
malûm oluyor. Burayı biraz daha izah etmek icap edecek. Şöyle ki:
Biz, insanlar mahdut bir takım müessirlere göre ayarlanmış
his uzuvlarına malikiz. Meselâ kâinatta [0 dan namütenahiye kadar]
vibrasyon imkânı var. Bunlardan biz Krookes’in tablosunda gösterdiği gibi adacıklar halinde kısım kısım vibrasyonları alabilmek
iktidarını gösteriyoruz. Meselâ 16 dan 25 bine kadar olanlarını seda
ismi altında tanıyoruz. Ve ancak bu ihtizazları alabiliyoruz. Ya bu
rakamların altında ve üstünde?. Hislerimiz bir müddet donuk ve
hareketsiz kalıyor. Bunu daha iyi anlayabilmek îçîn «S. William
Crookes» den alman şu tabloya dikkat ediniz: (Ruh ve kâinat -
Bedri Ruhselman, cilt 1, sahife 55)

Burada 4 üncü dereceye kadar olan vibrasyonlar bizim için
meçhuldür. Keza 15 ile 20 inci dereceler arasındaki vibrasyonlar son
zamanlara kadar meçhuldü. Son zamanlarda bunlara «Ultrasonique>»
vibrasyonlar adı verilmiştir. Fakat hasselerimiz bunirı alamamakta
ancak bazı teessür halleri görülmektedir. 35 den 50 ye kadar olan
vibrasyonlarla 55 den 58 e kadar olanlar ve bilhassa 61 den sonrakiler bize tamamen meçhuldür. Bunların ne mahiyeti hakkında malûmatımız var ne de duygu veya vasıtalarımızla tesbit edebiliyoruz.
Demek oluyor ki biz beş his organımızla kâinatın vibrasyonlarından — o da kısım kısım olmak üzere — bazılarını daha doğrusu mahdut miktarını alabiliyoruz. Bu alabildiklerimizin alt ve üstündeki vibrasyonlar ne oluyor?. Bunlar ne gibi şeylerdir? Şayet
onları da duyabilecek uzuvlarımız olsaydı biz de ne gibi hisler uyandıracaktı?.. İşte bunları bilemiyoruz. Halbuki maddî tesir vasıtalarının seyyaliyet derecesi, bizim kaba cisimlerimize nazaran çok seyyal ve ince olan ruh’un, bize göndereceği vibrasyonlar hiç şüphesiz
bu mahdut rakamlarla ifade edilenler gibi değildir. İş böyle olunca
da onların gönderdikleri vibrasyonlar bizde tam mânasını bulamaz.
Ruhlarla muhaberede bu noktaların gözönünde tutulmasını yukarıda bir defa daha işaret etmiştik.
Şu halde îzolman haline geçmiş bir süje beyninin vibrasyonlarını dış varlıkların vibrasyonlarına o şekilde maruz bırakacaktır
ki bunlar içinde kendisiyle sempatize olanlar kendi nev’inden birhis yaratacak ve bu kompleks o varlıkta herhangi bir şuur hali, bir
realite yaratacaktır. Rüyada da keyfiyet aynıdır. Yalnız orada vetireler buradaki gibi bir maksat ve gayeye matuf olmadığından
rastgele vibrasyonların beyindeki akislerinden ve bunların halitasından ibaret olacaktır. Burada ise esasen tecrübe bir gayaye matuf
olduğu gibi operatörün şuurlu ve maksatlı idaresiyle hâdiselerin
bu maksadı temine yarıyacak şekilde ihtizarlarm toplanması ve
onların bir intizam altında şuura aksettirilmesi ameliyesi icra edileceğinden, netice daha İlmî ve realiteler daha mutena olacaktır.
İzolman halinin sugjessiyon direkt şekli ile yapılan tecrübeler
gibi endirekt şeklinde yapılan telkinlerde ona yakın tesirler ve hâdiseler doğurabiliyor. Yalnız burada telkin biraz dolaşık yollardan
müessir olabildiği için bazı süjeler de fevkalâde iyi neticeler verdiği
halde bazılarında bilâkis hiç bir netice vermiyebiliyor. Endirekt yoldan yapılan tecrübelere bir çok misaller verilebilir. Bunlar bir bardak suya bakmak, parmak üzerine siyah bir mürekkep sürüp ona
bakmak, isli tabaklara bakmak, gümüş, billûr vesair parlak satha,
kürre... v.s. ye bakmak gibi... Maamafih bu kısımdaki tecrübeler
daha ziyade hipnotik vetirelere müşabih ve hattâ bazan hipnotik
tesirlerle husule gelen hâdiseler olsa gerek. Bu iki kısmı birbirinden ayıracak mühim vasıf uyku halidir. Hipnotizme ile yapılan tecrübelerde süjenin fors manyetiğinin deşarj olması hedef
tutulur. Bu arzu edilen keyfiyet vukua gelince süje — hipnotizme
ve manyetizme nasıl yapılır bahsine müracaat— Tesirin şiddetiyle
mütenasip derinlikte olmak üzere sun’î uykuya girer. Halbuki burada bahsettiğimiz tecrübelerde medyom kafiyen uyumaz, alelâde
bir kitap okuyan veya dikkatle bir resme bakıp orada gördüklerini
anlatan bir şahıstan farksızdır. Hipnotizme yapılan kimse tecrübenin devamı müddetince olduğu gibi hemen onun nihayetinde
— lüzumlu operasyonlar yapılmadan— uykudan uyanamaz Etrafındaki hâdiseleri bilemez. Muhitiyle alâkadar olamaz. Dışarıda yapılan, söylenen şeylerden haberdar değildir. Bir kelime ile, hipnotizme yapılan şahısta his unsuriraı körleşmiştir. Buna karşılık
îzolmanm direk ve endirekt sügjestion şekillerinde ekseriya bunun zıddı vâkidir. Yani süje kendisini, etrafını, etrafında cereyan
eden hâdiseleri, seslen v.s. hepsini müdriktir. Tecrübe esnasında
şayet bir gürültü olursa hemen dikkatini oraya verebildiği gibi tec-,
rübeden sonra bunları hatırlar. Keza tecrübe biter bitmez hemen
gördüğü, duyduğu hâdiseleri anlatmaya başlar. Şuuru bir anda arzı
hâdiselere rücu eder. Süjenin dünya realitelerine bağlanışı hemen
ânidir. Dikkatini bir olaydan diğerine tevcih eden bir insanın normal hali vasfındadır. Şimdi dissosyasyon psiko-fizyolojiğin en mühim safhalarmdan birisi olan hipnoza geçiyoruz:
3 — Hipnoz, sun’î uyku^:
Tabiî uykudan bir çok yönlerden ayrılır. Tabiî uykuda; 1 — Birisiyle konuşmak yoktur. 2 — Doktorların refleks dedikleri (akse1er) vardır. 3 — Ses ya işitilmez, yahut işitirlerse uykudan uyanırlar. 4 — Çimdik ve iğne batması vesire duyulur, hissedilir. 5 —
söylenen hareketleri (işitmezlerse) yapamazlar. 6 — Tecrübe yapan
şahsın, operatörün iradesine kafiyen tâbi olmazlar, 7 — Tabiî uyku ile ruh çağırmak tecribî olarak mümkün değildir. Ancak rüya
şeklinde ve uyuyanın keyfine kalmış bir halde bu, bazen mümkün
olabilir. Halbuki sun’î uykuda bunların tamamen tersi vâkidir.
Sun’î uyku ile tabiî uykuyu birbirinden ayıran daha bir çok vasıflar varsa da hepsini burada sayamıyacağız. Bunları başka bir bahse bırakarak, sun’î uykunun, mevzuumuza uygun şekilde ne suretle
kullanıldığını görelim:
Sun’î uykuyu yukarda da yazdığımız gibi a — kendi kendine
olan (Spontane), b — manyatizme yapılmak suretiyle (Şarj etmek
suretiyle )husule gelen şekli, c — hipnotizma yapılarak (deşarjla)
husule getirilen şekli ,bir de (d) karışık (Mikst) yani ya (a) ile (b)
nin veya (a) ile (c) nin yahut da (b) ile (c) nin karıştırılmasından
yapılmış sun’î uyku hali olarak 5 bendde mütalea edeceğiz.
a — Kendi kendine husule gelen sun’î uyku hali (Spontane):
Bazı medyomlar^ ya operatörlerle"^ yaptıkları bir çok tecrübelerden
sonra artık kendi kendine sun’î uykuya girme istidadını kazanırlar.
Yahut da bu meleke kendilerinde doğuştan bulunur. Çok nadir olmakla beraber böyle medyomlar görülmüştür. Bunlar uyku haline geçince ya kayıptan sesler duyar, yahut da bazı ölmüş kimseleri
görürler. Onların tarifleri ekseriya o kadar canlı ve hakikate uygundur ki, hiç görmedikleri, tanımadıkları ölüleri aynen tarif ederler.
Hattâ bunların içinde resim yapmak kabiliyeti olan bazı medyomlar bu ölülerin resimlerini, fotoğraflarının aynen benzeri olarak yapmışlardır. Spiritizme kitaplarında bunlara dair ciddî etüdler az değildir. Burada fikir intikali (transmission de la panse) meselesi
mevzubahs olamaz. Çünkü hiç bir müellif bu yolla elde edilmiş birvak’a zikretmemiştir. Kaldı ki fikir intikali keyfiyetinde imajların’
her zaman aynen bir insandan bir insana geçebildiği görülmemiştir.
Kendi kendine sun’î uyku haline giren medyomların hayatlarına
ait hikâyeleri sayın arkadaşım sırası geldikçe yazacaktır « .. sahifeye bakınız». Maamafih böyle medyomları bulmak pek büyük bir
şans eseridir. Şayet böyle birisi bulunursa onlardan b ve c fıkralarında yazılacak şekilde istifade edilebilir.
b — Manyetizme yoliyle yapılan sun’î uyku: Bu ve bundan
sonra c fıkrasında yazılacak mevzular o kadar derin ve uzundur ki
başlı başına ciltler dolusu eser yazmaya değer. Biz kitabımızın
(Manyetizme ve hipnotizme nedir, nasıl yapılır ve bunların tedavideki rolleri nedir?) faslında (ileriye bakınız). Bu hususa ait
biraz daha geniş malûmat vereceğiz Burada şu kadarcık söyleyelim
ki, saf bir halde, yalnız manyetik kuvvetlerle uyku haline getirilen
medyomlar azdır. Esasen sun’î uykuyu tevlid etmek için yapılan
ameliyelerde (Operation) yalnız manyetizme yaptığını sanan operatörler aldanmaktadır. Çünkü medyomu uyutmak için yaptıkları
manevralar yalnız manyetizme değil manyetizma ve hipnotizmenin
karıştırılmasından husule gelmiŞ; ve bizim d fıkramızda zikredilmiş
olan karışık (Mikst) şekildir. Buna sebep de ekser operatörlerin
kuvvetli bir manyatizör olamayışlarıdır. Dünyaya gelmiş, gitmiş
manyetizörlerin arasında böyle pek muazzam kudreti olan şahıslar
hemen sayılacak kadar azdır: Hazreti İsa, Mesmer, Hektor Durville
gibi... Keza bazı medy om gerizanlar^ (hastalıkları iyi eden medyomlar, meselâ Avak) veya fasinatör-, (meselâ meşhur Kazanova)
da ayni manyetik kuvvetten istifade ederek muvaffakiyet gösterirler.
Manyetik uyku ile uyutulmuş bir süjeye — ahlâk ve seciyesine
göre— telkinler yapılarak (Post hipnotik)^ hâdiseler elde edilebilir. Ruh âlemine girmesi ve orada karşılaşacağı herhangi bir ruhla
konuşması söylenerek onlarla münasebete geçilir. Bu keyfiyet hazan bir tecrübede olmaz da iki, üç tecrübe sonra olabilir. Onun için
acele etmemelidir. Keza böyle medyomlarla; materyalizasyon,
demateryalizasyon (aşağılara bakınız) dedoblman, — sun’î uykunun
derinliği bakımından— Şarm, trans, somnambolizm, katelepsi, letarji
halleri; ekminezi.. ılh.. gibi bir çok ruhî tecrübeler yapılabilir. Bu
hâdiselerden trans, somnambolizm. ekminezi tecrübeleriyle ruhlarla konuşulabilir. Diğerleri daha ziyade ruh ve beden münasebetlerine ait tezahürlerdir. Yalnız münasebet tesis edilebilmek için de
yukarıki vetirelerde lüsidite^ halinin teessüs etmesi icap eder.
Manyetizme yoliyle sun’î uyku husule getirebilmek için Doktor
Ch. Richet Mesmer, Kessmann, Mouten’in tatbik ettikleri usulleri bilmek kâfidir. (Manyetizme nasıl yapılır bahsine müracaat).
c — Hipnotizme yapmak suretiyle husule getirilen sun’î uyku:
Yukarıda bunun mekanizması hakkında biraz izahat vermiştik.
Hipnotizmede süjeyi deşarj yapmak icap eder demiştik. Bunun için
de şahsın mümkün olduğu kadar süratle fazla (Fors manyetik)
kaybetmesine çalışılır. Bu ne kadar süratle ve fazla yapılabilirse
uyku o kadar çabuk ve derin oluyor. Yalnız burada dikkat edilmesi
gereken noktalar vardır. Bu cihetten de hipnotizm yoliyle sun’î uyku yapmak ancak bu işleri pek iyi bilen hikimlere müsaade olunur.
Yoksa süjelerin ağır sinir buhranlarına uğraması mümkündür.
Çünkü hipnotizmede gaye, süj enin sinir kuvvetlerini süratle boşaltmaktır. Bu suretle beyindeki asabî seyyale muvazenesi bozulur. Ve
şahıs uyku haline girer. Sinir sistemi çok hassas olan kimseler asabî, müteheyyiç şahıslar nevrastenikler ve bilhassa histerikler bu
usulle çabuk uyutulurlar.
Bu gibi kimselere hipnotizm yapmak kolaydır. Fakat mesuliyetini de almak güçtür. Hattâ çok kötü neticelerle de karşılaşılabilir. Bu mahzurundan ötürü son zamanlarda bu usul hemen tamamen terkedilmiştir denilebilir. Bunlar ancak tıbbî kontrollar altmda ve bazı istisnaî hallerde o da, yalnız tedavi maksadiyle tatbik
edilmesine cevaz olan bir iştir. Yoksa spiritizm celselerinde asla saf
(Püre) hipnotizm metodları ile tecrübe yapılmaz. Esasen bundan
mühim bir fayda da elde edilemez kanaatindeyim.
Hipnotizmde operatörün mühim bir vazifesi vardır. O da şahsı
her saniye içinde dikkatle takip etmek.. Bu böyle yapılan sun’î uyku ya âni olarak veya yavaş yavaş husule gelir. Meselâ pek hassas
bir süj e rahat bir koltukta oturtulurken arkasından bir mantar tabancası patlatılırsa, âni korku ve heyecan süjeyi derin bir uykuya
(bazan bayılmaya) götürür. Bu pek kötü usul ancak yukarıda dediğimiz gibi tıbbî kontrol altında ve tedavi maksadiyle yapılır.
Bir çok hipnotizörler uyutacakları süj eleri çok parlak cisimlere
(meselâ kristal küreler, pırlanta yüzükler, veya Fournier’nin döner
yuvarlağı... ilh.) baktırırlar. Böylece yorulan sinirler vücutta evvelâ
bir gevşeklik, sonra da uykuyu meydana getirir. Medyom uyuduktan sonra yukarıda söylediğimiz gibi ruhlarla münasebete geçilir.Yahut bu uykuyu başka maksat ve gayelere tevcih edilir. Aşağıda
bunun misalini göreceğiz.
İngiliz doktorlarından meşhur Brayd hipnotizme ile çok meşgul olmuştur. Bu alanda bir çok eser yazan ve âdeta hipnotizmeyi
yeni baştan kuran bir önder olduğu için hipnotizmeye (Braydizm)
de derler. Nasıl ki manyetizmeye de (Mesmerizm) denilmiştir. Biı
zamanlar braydist ve mesmeristler arasında hayli dedikodulu mücadeleler olmuştur. Her ild taraf da psişik hâdiselerin münhasıran
kendi metodlariyle elde edilebileceğini, diğer metodun bu işe elverişli olmadığını iddia etmiş durmuştur. Tatbikatta her iki okulun
da hakkı vardı. Nitekim alman neticeler her iki şekilde de müsbet
oluyordu. Çünkü her iki metodla çalışanlar, bunları birbirine karıştırmaktan başka bir şey yapmıyorlardı. Braydizm’i muvaffakiketle tatbik edenlerden Pikman isminde bir zat tecrübelerini dolaştığı bir çok şehirlerin tiyatro sahnelerinde yapmıştır. Bu zat
ayakta tuttuğu süjenin sol tarafında durarak, parmağındaki iri elmas yüzüğü gözlerinin önüne tutuyor Süje gözlerini yavaşça kapamaya başlayıp uykuya dalma emareleri gösterince arka tarafına
geçerek sağ elini şahsın kürek kemikleri arasına tatbik ediyor. Uykuyu daha derinleştirme kiçin süjenin sırtına ve başının arka kısmına yukarıdan aşağı doğru paslar^ yapıyor. Bu manevralar devam
ettikçe medyom yavaş yavaş arkaya devrilmeye başlıyor. Bu suretle
uyku elde ediliyor. Bu uyku esnasında lüsidite kazanan süjelere,
seyircilerin ceplerindeki paraları, miktarlarını, kıymetli eşyaları ve
saireyi sorarak herkesi hayretler içinde bırakıyordu^. Okuyucularım
bunun nasıl mümkün olduğunu biraz da itimadsızlıkla kendi kendilerine soracaklardır; biliyorum. Fakat şunu temin ederim ki ayni
tecrübeyi bizzat tekrarlamış ve müsbet netice almışızdır. Burada
cereyan eden hâdiseleri uzun uzun anlatmak, bunun mihanikiyeti
hakkında düşündüklerimizi tafsilâtiyle izah etmek — kitabımızm
hacmi gözönünde tutulursa— mümkün değildir. Maamafih ruh hâdiselerinin ne suretle vukua geldiğini «ruh nedir» bahsimizde kısmen izah etmiş bulunuyoruz. Orada okuyucularım tatmin edici yazılar bulacaklardır zannederim. Şayet daha geniş malûmat isteyen
karilerimiz olursa onları da tatmin edecek neşriyatı yapmağa gayret edeceğimizi şimdiden vadederiz.
d — Karışık (Mikst) usul ile sun’î uyku: Sun’î uykunun hemen herkesçe tatbik edilen şekli budur. Bunda operatör medyomun
karşısına oturur, gözlerini süjenin tam iki kaşı arasına diker. Vegözlerini hiç kırpmadan keskin nazarlarla ona bakar. Yalnız bu
bakış çok sert ve kaşları çatarak yapılmamalıdır. Çünkü bu vaziyette uzun zaman durabilmek mümkün değildir. Tatlı ve amirane bir
bakış kâfidir. Aradaki mesafenin yarım metreden fazla olmaması
muvafıktır. Çok yakın olması operatörü yorar. Gözlerinin çabucak
sulanmasını, dolayısiyle göz kırpmalarını mucip olur. Çok uzak
olursa iyi tesir yapılamaz. Bu vaziyette oturulduktan sonra süjenin
her iki başparmağını avuç içine almak lâzımdır. Bunları sıkıca
kavrar. Süjenin gözleri yorulup kapakları düşmeğe başlayınca
telkinlere başlanır.
— «Gözkapaklarımz ağırlaştı, daha çok ağırlaştı. Kapanıyor,
uyuyorsunuz!...» Bu telkinler evvelâ pek hafif ve tatlı bir sesle
yapılır. Gözler kapandıkça ses yükseltilir ve daha âmirane telkinler yapılır.
Böylece bu uyutulan süje tecrübeye hazır demektir. Artık ruh
âlemine girmesi ve ruhlarla konuşması telkin edilerek arzu edilen
şekilde muhavere idare edilir. Karışık şekle bir kaç misal verelim:
Doktor Bernhaym, Rahib Fariya, Doktor Liyebenken, Kerling
usulleri (ileriye bakınız) hep hipnotizme ve manyetizmenin
ve telkinin birbirine karıştırılmasiyle vücude getirilmiş metodlardır. Bu metodlarla uyutulan süjeler vasıtasiyle yalnız ruhlarla konuşma değil ayni zamanda bazı mühim ruhî hâdiselerde elde edilir.
Esasen klâsik spiritizmenin hemen bir çok tebligatı ve bir çok ruhî
olayları hep bu usullerle elde edilmiştir:
Materyalizasyon, demateryalizasyon, dedublman, aporlar,
Voi direct vesaire bir çok mühim hâdiseler gibi. Ruhlarla muhabereye geçebilmek için şimdiye kadar gelip geçmiş insanların ne gibi
usuller tatbk ettiğini bütün teferruatiyle yazabilmeye imkân yoktur. Bu o kadar çeşitli ve karışıktır ki âdeta herkes kendi buluşlarına göre bir yol tutturmuştur denebilir. İş böyle olunca muayyen
ve İlmî bir tasnif yapılamamıştır zannedilmesin. Bir çok spiritizme
kitaplarında çeşitli tasnifler yapılmış ve bu işin. İlmî bir veçhe ile
ele alınmasına çalışılmıştır. Fakat akademik mahiyette yeni yeni
tetkik ve tetebbülerle üniversiteye girmeye başlamış olan bu konular nihayet yüz senelik bir tarih taşıyorlar. Onun için gizli kuvvetleri keşfetmek, onlarla muhabere imkânlarını bulmak yolunda gayret sarfedenler henüz müşterek bir tasnifin etrafında birleşmiş olmadıklarından biz de kendimize göre bir tasnif yapmak ve o şekilde okuyucularımıza sunmak cesaretinde bulunduk. Tasnifimizin dışında kalmış birçok usulün mevcudiyetini de biliyoruz. Fakat bunlar model ittihaz edilen yukarıda saydıklarımızın herhangi bir şekline uyacak mahiyette olduğu için onlar tasniften silinmiştir. Esasen bu gibi ağır mevzuları dağıtıp yayacak yerde bilâkis toplayıp
kısaltmak icap eder. Ancak bu şekilde mütaleayı kolaylaştırmak
ve okuyucuyu sıkmadan, geniş sahalarda bunalmadan, ilerliyebilmesini sağlamak mümkün olur. Biz yukarıda söylediğimiz gibi bir
(Methodologie ) yapmadan ancak ruhlarla hangi yollarda, ne tarzlarda görüşülebileceğini pek muhtasar bir şekilde gözden geçirmiş
olduk. Yoksa bu tasnifte yer alan metodların her birisi ayrı ayrı
ve uzun, pek uzun şekilde anlatılmaya değer. Ve ancak bunu yaptıktan sonradır ki ruhlarla muhabereye girişebilmenin anahtarları verilmi şolur. Maamafih dağınık olmakla beraber bu kitabımızda ona
ait paragraflar görülecektir. Okuyucularımızın en çok ilgisini çekeceğini düşündüğüm üç usul, kendilerini tatmin edecek mahiyettedir. Bu üç usul manyetizme, hiunotizme ve bilhassa kalan _ Bedri
usulüdür, (o bahse bakınız). Okuyucularımız orada bu usullerin ne şekilde tatbik edildiğini, teferruatiyle göreceklerdir.