Cömertliğin Fazileti
Müslümana yakışan en güzel davranış, zenginliğe sahip olmadığı zaman sabretmesi, bir servet sahibi olduğu zaman ise bunu Allah (cc) yolunda en güzel şekilde kullanmasıdır. Şeytanın hilelerine kanıp, gelecek endişesi ile cimrilik edenleri Allah (cc) şöyle uyarmıştır:
"Allah'ın, bol ihsanından kendilerine verdiği şeylerde cimrilik edenler bunun kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar. Hayır; bu, onlar için şerdir; kıyamet günü, cimrilik ettikleriyle tasmalandırılacaklardır. Göklerin ve yerin mirası Allah'ındır. Allah yaptıklarınızdan haberi olandır." (Al-i İmran Suresi, 180)
Cömertlik ve israf konusundaki ayrımı Resulullah Efendimiz (sav) çok güzel açıklamıştır. Resulullah Efendimiz (sav), kendisinden bir şey isteyenlere 'Hayır' demez, mutlaka isteklerini gerçekleştirmeye çalışırdı. Bir hadiste Resulullah (sav)'ın ihtiyaç sahibine, kendi adına borçlanmasını tavsiye ettiği rivayet edilmektedir.
Hz. Ali (r.a.) Peygamberimiz (sav)'in cömertliğini şöyle anlatıyor:
"O insanların en çok eli açık olanı, sıkıntılara göğüs germe bakımından göğsü en geniş olanı, en doğru sözlüsü, üzerine aldığı işi en güzel şekilde yerine getireni idi. O, en güzel ve yumuşak tabiatlı olup kabile ve akrabasına en çok ikramda bulunan bir kişi idi. O'nu ilk gören O'nun heybetinin tesiri altında kalır, sohbetinde bulunanlar ise O'nu çok severlerdi. O'ndan bir şey istendiğinde varsa verir, bulma imkanı varsa bulmaya çalışırdı." (Buhari)
Resulullah (sav)'ın cömertlikle ilgili güzel sözlerinden bazıları şöyledir:
"Allah cömerttir, cömertliği ve güzel ahlakı sever, kötü ahlakı sevmez." (Haraiti)
"Cömertlik cennet ağaçlarından bir ağaçtır. Dalları dünyaya sarkmıştır. Her kim onun dalına yapışırsa o dal onu çeker cennete götürür." (İbn Hıbban, Zu'afa)
"Allahu Teala bütün velileri cömert ve güzel ahlaklı kılmıştır." (Dare Kutni)
"İki haslet vardır ki Allahu Teala onları sever ve iki haslete de buğz eder. Sevdiği hasletler; cömertlik ve güzel ahlaktır. Sevmediği iki huy ise, cimrilik ve kötü huydur." (Deylemi)
"Bol yedirmek, herkese selam vermek ve güzel konuşmak mağfireti gerektiren sebeplerdendir. Allahu Teala'nın birtakım kulları vardır. Onlara kamu yararına harcanmak üzere servet verilmiştir. Bunlardan cimrilik eden olursa onlardan alır ve başkasına verir." (Taberani)
"Cömert, Allah'a yakın, insanlara yakın, cennete yakın, ve cehennemden uzaktır. Cimri ise Allah'tan uzak, insanlardan uzak, cennetten uzak fakat cehenneme yakındır." (Tirmizi)