Tercüme-i Müfredât-ı İbn Baytar // 25 6-b Eğer üç dirhem döğseler be-gâyet ishâl olan kişiye yedürseler fi lhâl tuta. Ve dahi bu ağacı bir evde dütüzseler ol evde olan kişiler kabarcık çıkmakdan emîn olalar. Ve dahi bu ağacın külünü yaku eyleseler mak ad çıkduğuna ursalar be-gâyet fâide ide. Ve tâze yaraya veya gayrıya bu ağacın külünü ekseler fi l-hâl hoş eyleye. Mücerrebdir. Hekîm eydür, bunun bedeli mazudur dirler. İsmid Türkçe Isfahânî sürme dirler. Yumuşak döğseler çıbanlara ekseler artuk olan etini yiye onulda bitüre. Çürüğün gidere. Ve gözde olan çıbanlara dahi ekseler bitüre. Ve burun kanın dindüre eğer buruna püfürseler. Hekîm eydür, bu tûtiyâ şol göyünmüş kurşun gibi amel ider evet bu tûtiyâyı tâze iç yağına karışdırsalar od yanında dürtseler be-gâyet fâide ide. Ve mûmiyâlara karışdırsalar azcuk isfîdâc koysalar od yanığından olan çıbanları bitüre. Ve bu sürme gözleri be-gâyet kavî ider. Nice ağrıları def ider. Karılar ve pîrler gözüne be-gâyet fâide ide. Ve dahi şol gözler ki za îf olmuşdur, bu tûtiyâya azcuk müşk katsalar göze çekseler be-gâyet kavî ide. Ve gözde harâreti ve rutûbeti gidere. Ve bu tûtiyâyı şâf gibi eyleseler şol hatun kişilerin ki hayızları kesilmez, götürsünler hayızları kesile. Ve eğer yumuşak döğseler bitlü olan kişinin gövdesine dürtseler bitlerin kıra.
|