Maddesiz Mizaç Bozulmaları: Sıcak, soğuk, rutubet, kuruluk ve aşırı derecede vücut yıpranmaları (kronik hastalıklar, ağır sporlar) gibi iç ve dış etkenlerden dolayı insan vücut yapısınını ve organların mizacının anlık bozulmalarıdır. Maddesiz mizaç bozulmalarından etkilenen vücut ve organlarda anotomik veya patolojik değişiklikler olmaz, yalnızca vücutta hafif rahatsızlıklar, organların fizyolojik fonksiyonlarında aksaklıklar ortaya çıkar. Maddesiz mizaç bozulmasında görülen semptomlar genellikle sebep olan faktörlerin uzaklaştırlmasıyla sıcaklık, soğukluk, kuruluk, nemlilik gibi keyfiyatların dengelenmesi ile çok çabuk geçer.
Örneğin: Aşırı derece sıcaklığa maruz kalmakla ortaya çıkan baş ağrısı ve burun kanaması, uzun süre nemli soğuk hava koşullarından ortaya çıkan eklem ağrıları gibi. Bu tür semptomatik hastalıklara sebebiyet veren faktörleri yok etmekle veya bu tür sebeplere karşı tedavi uygulamakla hastalıkta hızlı bir iyileşme görülür.
Maddeli Mizaç Bozulmaları: Genellikle tek taraflı beslenme, besin kalitesinin düşük olması, aşırı derecede vücut yıpranması (kronik hastalıklar, çok ağır sporlar), besin maddelerinin fazla tüketimi, besinlerin mizaca uymaması, besin maddelerinden zehirlenme, alkollü içki kullanımı ve madde bağımlılığı, iklim bozulmaları (aşırı rutubetli, kuru, nemli, soğuk havalar), bakteri ve virüs, mantarlardan kaynaklanan hastalıklar ve enfeksiyonlar, psikolojik bozukluklar ve uzun süre devam eden maddesiz mizaç bozulmaları gibi sebeplerden dolayı mizaca has olan hılıtların miktarlarında, içeriğinde, koyuluğunda, renginde ve yapısında çeşitli bozulmalar meydana gelir. Bu bozulmalardan oluşan asıl mizaca uygun olmayan hılıt maddeli mizac bozulmalarına sebep olur.
Örneğin: Her türlü sebeblerden dolayı içeriği bozulmuş veya koyulaşmış hılıtın etkisine uzun süre maruz kalan organlar, bu organları besleyici hılıtın içeriğinin değişmesi sebebiyle yeterli derecede beslenemez veya koyuluğundan dolayı o organın atık maddeleri vücuttan uzaklaştırılamaz. Netice itibarıyla o organın mizacına uygun olan maddeler fazlalaşır veya azalır. Bu şekildeki dengesizlik o organın mizacının ve hatta organın anatomik yapısının bozulmasına sebeb olur. Kronikleştiği zaman bütün vücuttaki hılıtı etkileyerek vücut mizacını bozabilir. Bu tür hastalıklarda ilk önce mizacın bozulmasına neden olan hılıt munzic ilaçlarla (hazırlayıcı) vücuttan çıkabilme sürecine getirildikten sonra mushil ilaçlarla (temizleyici) vücut dışına attırılır ve sonraki aşamada hastalığa karşı tedbir alınır.