8. vasıf: Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e kâfirler gençliğinde “Muhammed'ül-Emin” en güvenilecek, en doğru, en emniyet edilecek adam dediler.[27]
Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in “Muhammed'ül-Emin” olduğu gibi Mürşid-i Kamilde emniyet edilecek adam olur. Yani sıkılan herkes malını, canını, namusunu kendisine güvenip emniyet edebilir.
Allah'u Teâlâ için seven hakiki dostun alâmeti üçtür;
Dostunun malını kendinin malından ziyade kayırır;
Dostunun canını kendi canından ziyade kayırır;
Dostunun namusunu kendi namusundan ziyade kayırır.
Bu halk arasında kesin muhakkaksa işte hakiki dostun, mü'minin alâmetidir.
Hz. Ebû Bekir (Radiyallahu anhu), Hz. Ömer (Radiyallahu anhu), Hz. Osman (Radiyallahu anhu), Hz. Ali (Radiyallahu anhu) Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e neleri varsa hepsini verdiler. İşte malını malından fazla kayırıyor. Hz. Ebû Bekir (Radiyallahu anhu) Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e seksen bin altın verdi. Hz. Osman (Radiyallahu anhu) bütün servetini sarfedip, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in dediği yolda malının hepsini harcadı. Bir seferinde Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e bin akçe vermiştir. Hz. Ömer (Radiyallahu anhu)'de öyledir. Hz. Ali (Radiyallahu anhu) gider kâfirleri vurur, kırar kaleleri alır, ganimet malını getirir, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e verir. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) dağıtır, içinden birşey almazdı. İşte Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e vermeyi malını malından, canını canından fazla kayırıyor.
Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) Uhud Cenginde yaralanıp yere düştüğünde Ashâb geldi. Zübeyr (Radiyallahu anhu) ve Talha (Radiyallahu anhu), Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e kılıç havadan gelirken, O'na kılıç değmesin, bana değsin diye Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in üzerine atıldı. Kılıç birisinin kolunu, diğerinin ayağını kesti. Ebû Deccane de Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in düştüğü kuyuya bütün kâfirlerin mızrak attıklarını görünce, kendi gövdesini köprü olarak kuyunun üzerine attı.[28]Kuyunun boş kalan yerinden kâfirler mızraklarını atıyorlardı. Esma bint-i Zem'a ismindeki kadın da kuyunun açık kalan yerine, kendi vücudunu köprü olarak attı. İşte Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in canını kendi canından fazla kayırıyor.
Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) Mekke-i Mükerreme'de çok sıkıştırıldı, Ashâbdan bir kısmını öldürmeye başladıklarında Ashâb:
- Yâ Resûlullah! Sen de gel, kaçalım, buradan gidelim deyince, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) onların hepsini Habeşistan'a hicret ettirdi, kendi hicret etmedi. İşte onların canını kendi canından fazla kayırıyor. Taif'te çocuklar Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'i taşladıklarında Hz. Ebû Bekir Sıddık (Radiyallahu anhu)'a çok taş değdi. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e de çok taş değdi. Hz. Ebû Bekir (Radiyallahu anhu) koma haline düştü. Üç gün gözünü açamadı.
Cebrail (Aleyhis-selâm):
- Allah'u Teâlâ beni sana gönderdi, senin emrine verdi. İstiyorsan şimdi Taif'i batırayım, diyor. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem), hem kendine taş değiyor, hem de “Onları batırma ilerde müslüman olurlar” diye yalvarıyordu.[29] İşte müslümanın değil de ilerde müslüman olacağın canını kendi canından ziyade kayırıyor. İşte Mürşid-i Kâmil'de mü'minlere karşı bu vasfın olması lâzımdır.
Namusunu namusundan fazla kayırma şöyledir: Cebrâil (Aleyhis-selâm), İsrâfil (Aleyhis-selâm), Mikâil (Aleyhis-selâm), Lut (Aleyhis-selâm)'un kavminin yanına genç erkek şeklinde geldiler. Lut (Aleyhis-selâm)' un kavmi bu gelen gençlere tecavüz etmek için geldiklerinde, bunların namuslarına bir şey olmasın diye Lut (Aleyhis-selâm) kapıyı açmadı. Azgın kavim duvarı delmeye başladı. Misafirlere kötülük yapıp tecavüz edeceklerdi. Lut (Aleyhis-selâm)'un bütün imkanları kesilmiş onlara imkânsız söz dinletemiyor. O zaman; “Onların yerine benim kızlarımı götürün.” diyor.[30] İşte onların namusunu kendi namusundan fazla kayırıyor. Şart Allah için hakiki dost olması lâzımdır.
9. vasıf: Başına sık sık ibtilalar gelir. Her ibtilanın gelip geçişinde şanı, şerefi artar, millet tarafından daha fazla tutulur ve sevgisi daha çok artar.
Hapislik olur, sürgüne gider, çekişme, dargınlık olur. İllet (hastalık), gıllet (kıtlık), zillet (halk arasında hor olmak, kötü gözle görülmek). Bunun üçünden birisi kendinin başından eksik olmaz. Sık sık biri gider, biri gelir. Bütün Peygamberler ve Evliyaullahlarda bu olmuştur. Mürşid-i Kâmil'de de bunun olması lâzımdır.
10. vasıf: Allah'u Teâlâ kendine bir nusrat, bir heybet verir. Sevende sevmeyende kendisine saygı göstermeye ve hürmet etmeye mecbur kalır. Allah'u Teâlâ buyuruyor ki:
(Sûre-i Ahzab, Ayet 26)
“Kâfirlerin kalblerine korku koyarım.”
Ebû Cehil, bir adamı çalıştırmış, parasını vermiyordu. Adam, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in yanına şikayete geldi. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem): “Yanına gidelim” dedi. Beraberce evine geldiler. O anda Ebû Cehil evinde: “Muhammed'e yalnız rastlasam şöyle döverim, böyle hakaret ederim.” diyordu. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) kapıya vurdu. Ebû Cehil dışarı çıktı. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) sert bir şekilde: “Bu adamın parasını niçin vermiyorsun? Şimdi bu parayı buradan almadan gitmeyeceğim.” dedi. Ebû Cehil çok telaşlı olarak içeri girdi, parayı getirdi, verdi. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) geri döndükten sonra Ebû Cehil'in yanındakiler;
- Hani sen, “Muhammed'i tenhada görsem döveceğim, hakaret edeceğim” diyordun. Görür görmez parayı verdin, dediler. Ebû Cehil; “Görmediniz mi?” Onlar: “Neyi?” dediler. O: “Muhammed'in omuzunun üzerinden süngüleri uzatıp göğsüme dayadılar. Vermem desem beni öldürecekti. Onlar; “Biz öyle bir şey görmedik.” dediler. Ebû Cehil onlara; “Muhammed bana sihir yaptı, aldattı” [31] dedi.
Musa (Aleyhis-selâm), Firavun'un yanına gelince değneği yere attı, değnek bir mil (1800 metre) uzunluğunda bir yılan oldu.[32] Firavun'un sarayının etrafını bedeni ile dolandı, Firavun'un sarayının kubbesini iki dişinin arasına aldı, çekti kopardı. Kafasını, boynunu da oradan aşağıya uzattı. Firavun korkusundan karın ağrısına tutuldu. Yirmi dört saatte kırk sefer tuvalete gitti. Herkeste “Firavun Allah'tır, Allah tuvalete gitmez” görüşü vardı. Firavun da tuvalete ulaştıramayıp bütün her tarafı kirletti. O zamana kadar tuvalete gittiğini saklıyordu. İşte hakiki bir Mürşid-i Kâmil'de de bu Musa (Aleyhis-selâm)'ın heybeti olacak.
11. vasıf: Allah için sever, Allah için buğzeder. Kureyşliler; Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e geldiler, sana istediğin kızı alalım. İstediğin kadar para verelim. İstediğin her ne ise yapalım. Bizim putlarımızı inkâr etme dediler. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem); “Güneşi sağ elime, Ay'ı da sol elime koysanız yine beni Allah'u Teâlâ'nın yolundan çeviremezsiniz” buyurdu.
Şimdi peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) buyuruyor ki:
“En hayırsız âlim, zengini Allah için değil, malı için ziyaret edendir. En hayırlı zenginde âlimi ilmi için ziyaret edendir.”[33]
En hayırsız âlim; Allah'u Teâlâ'nın kendisine vermiş olduğu en kıymetli ilmi, en kıymetsiz olan dünya malına değişir. Ayet-i kerimede: “Ayetlerimi az bir karşılık ile satmayın.”[34]dünya malının hepsi azdır. Ayet dünya malına satılmaz ve “İlmiyle amel etmeyen âlim, kitap yüklü, (Tevrat'ı yüklenmiş) merkebin misali gibidir.[35] Merkebe kitabın ağırlığından başka birşey kalmaz. İlmi ile amel etmeyen âlime de ilmin mes'uliyetinden başka bir şey kalmaz” demektir.
Bize “Her rast gelene nasıl ders veriyorsunuz? Niçin seçmiyorsunuz?” diye soruyorlar. Buna karşı deriz ki:
“Muhakkak ki, sana biat edenler ancak Allah'a biat etmektedir…(ilâ âhir)”[36]
“Sana biat etmeye geldikleri zaman biatlarını kabul et ve onlar için Allah'tan mağfiret dile. Şüphesiz Allah çok bağışlayan, çok esirgeyendir.”[37]
Sana biat etmeye geldikleri zaman zina etmeyeceklerine elleri ile ayakları arasında bir günah işlemeyeceklerine çocuklarını diri diri kuma gömmeyeceklerine dair kendilerinden söz al, biatlarını kabul et. Bu ayet bu günahı yapanlara söylüyor. Öyleyse herkese biat verilir. Ben geldim bizi tarikata girdirmedi diye bizden davacı olmasın. Tarikatı verdik yapmadı diye biz kendinden davacı olalım.
Her adamın tevbe edip tarikata girebileceğini, bunda da tereddüt edilmeyeceğini Allah'u Teâlâ bu âyetle bildiriyor. Bu âyete göre, biz tarikata girmek isteyenlerin hepsini kabul edip hepsine ders veririz.
Ders vermek için imtihana tâbi tutulacağına, tehirleneceğine, çalışma durumu hoşuna giderse ders verebileceğine, hoşuna gitmezse ders vermiyeceğine dair ellerinde en ufak bir delil yoktur. “Siz ihvanı çoğaltınız”[38] “Rabbiniz utangaçtır, iyilerin içinden kötüleri seçip azab etmeye utanır.”[39] Bu ve bu gibi hadîslere göre bizim ihvanı çoğaltmamız, her geleni kabul etmemiz lâzım.
Biz kâr edersek şeytan zarar eder. Biz zarar edersek şeytan kâr eder. Aradaki adam ya şeytana tâbi olacak veya bize tâbi olacak. Bize tâbi olsun, şeytana tâbi olmasın. Onun için kabul ederiz. Kabul etmezsen düşmana (şeytana) esir veriyorsun. Biz ona ders verelim yapmamışsa yarın mahşerde:
“Yâ Rabbi! Biz ders verdik kendisi yapmadı,” deriz. Bizden mes'uliyet gider. Bu insanların hepsi hem Allah'u Teâlâ'nın kulu hem de Muhammed (Sallallahu aleyhi vesellem)'in ümmetidir. Kulluk yapmayıp asi gelenlerden haşa sümme haşa ne Allah'u Teâlâ ne de Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) mes'uldür. Onların emirlerinin aksini yaptıklarından dolayı kendileri mes'uldür. Evvelce Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in elinden tutup biat edip ümmet olduktan sonra azdırdıklarından murtad olarak dinden çıkanlar oldu. Bunlardan haşa! Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) mes'ul müdür? Hayır.
Hz. Ali (Radiyallahu anhu)'ye Nehrevan Cenginde kendi askeri dinden dönüp, isyan etti. Hz. Ali (Radiyallahu anhu) onlardan onyedi bin kişiyi kılıçtan geçirdi. Kendi askerinin dinden çıkmalarından ve kendine karşı gelenlerden Hz. Ali (Radiyallahu anhu) mes'ul müdür? Hayır. Öyle ise bizim yanımıza gelip ders alıp, tarikata girip sonunda azdıranlardan niçin biz mes'ul olalım! Bizden büyük Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem), O'ndan da büyük Allah'u Teâlâ'dır. O'nun kulu, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in ümmeti ve daha sonra bizim tarikatımızdaki olan bir kişi azdırırsa, azdırtmamasıda gerekiyorsa, o Allah'u Teâlâ'nın kulu, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in de ümmetidir. Onların azdırtmaması lâzımdır. Biz bildiğimiz kadar doğru ve haklı yolu Allah'u Teâlâ'nın emrettiği şekilde emredip, yasakladığı şekilde söylersek bizden vebal gider ve bütün mes'uliyet kendinde olur. O derse ki:
- Yâ Rabbi! Ben yanlarına kadar gittim, ders vermediler, yanlarına koymadılar, diye bizden davacı olmasın da yapmadığından dolayı kendisi mes'ul olsun. Yaparsa hem biz hem de kendi kazanır. Biz tarikata girdirelim, ders tarif edelim, yapmazsa kendi zarar eder, biz mes'uliyetten kurtuluruz.
Tarikata girip çalışanlardan ileride kimin düzelip, düzgün çalışacağı; kimin düzgün iken ileride sapıtacağı belli olmaz. En usta şoförün bir tarafı uçurum olan bir yolda ufak bir hatası sonucunda arabanın içindekilerinin ölümüne ve arabanın parçalanmasına sebep olacağının bilinmediği gibi bu da bilinmez. Yalnız Şeyh kendisine tehlike gelmezden evvel tehlikeyi, tehlikeye karşı alacağı önlemleri haber verir. Doktor hastaya tam teşhis koyup, ilacını yazıp, tedavisini tarif eder. Hastanın ilacını tam alıp, tedaviyi uygulaması lâzımdır. İlacı başka alır, uygulamayı değiştirirse, doktorda kabahat kalmaz. Şeyhin yapacağı, müridin yapacağı da aynı bunun gibidir.
Tarikatta binlerce, onbinlerce kişinin içinden bir kaç kişi sapıtmışsa, azdırmışsa, tarikata leke getirmez. Onun karşılığı yüz binlerce, milyonlarca kişi hiç ibadet yapmazken ibadet yapmış; çok sapkın yolda iken düzelmiştir. Evvelce ibadeti tam yapamazken, gece kalkıp teheccüd kılıp, istiğfarla, namazla, ibadetle sabahlamaya başlamıştır. Bu göz önüne alınır. Tarikattan azanlara “tarikat sebep oluyor” diyorlar. Şeriattan azanlara kim sebep oluyor? Tüccarlar ticaretle uğraşırken binlercesi zengin olmuş. İçinden bir kaç kişi malını içki, kumar gibi şeylerde batırmışsa işte tüccarların sonu budur. Tüccarlık yapmayın, demek ne kadar yanlışsa tarikata leke sürmek, kötülemek isteyenlerinki de o kadar yanlıştır. Yalnız Şeyh hakiki Şeyh değilse veya müridte verilen dersi değil, izinsiz Esma çekmek veya dersinden çok fazla ders çekmek gibi şeyler olursa o mürid meczup olur. Onun yüreğine sıkıntı gelir. Hatta böyle devam ederse sonunda deli olur. Şeyh hakiki Şeyh ise, mürid verilen derslerin dışına çıkmıyorsa ona bir şey olmaz.
“Günah-ı kebair işlediği için ameli kabul olmaz. Hele tarikata hiç giremez,” sözleri yukarıdaki âyetlere göre ne kadar yanlıştır. Allah'u Teâlâ affedeceğini kimseye sormadan affeder. Affetmeyeceğini de kimseye sormadan affetmez. Allah'u Teâlâ senin kalbinin içini bilir, buna not verir. İnsanlar, insanların dış görünüşüne bakar, ona not verir. Allah'u Teâlâ, çok günah işlemiş fakat sıdk ile tevbekâr olmuş, kalbini düzeltmiş, seher vakti çok ağlamış, istiğfar etmiş kulunu affeder. Birisinin de dışı iyi, görünüşü çok âlim ama kalbinin içi kibir, ucup, riya, ahlâk-ı zemime ile dolu yahudi mahallesi gibidir. Bunun ikisini de Allah'u Teâlâ bilir. Niyetine ve kalbinin içindekine göre muamele eder.[40]
Hakiki Şeyh öyle olmalıdır ki; Avcı var tek tüfekle kapısının önündeki dut ağacının başındaki serçeyi avlar, başka bir yere gitmez. Avcı var ki, hızlı koşan yavuz ata biner, eline kement alır, atla vahşi bir geyiği kovalaya kovalaya arkasından yetişir, boynuna kement atar, tutar ve eve getiririr. Evde yemler ve ehlileştirir. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) de dünyaya bir tek geldi. Ashâbın hepsi kâfirdi. Peygamberimiz Salallâlu aleyhi vesellem) mucize atına bindi, ilm-i Hikmet kemendini eline aldı, vahşi olan putperestlere ve bütün gayri müslimlere yetişip kementle yakaladı, ehlileştirdi ve müslüman etti. Ashâbın hepsinin evveliyatı böyle idi.
Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in Bedir Cenginde harb eden askeri üç yüz on üç kişi idi. Bir onun kadar veya biraz fazla, harbe katılmayanlar olmuştu. Harbe katılabilecek ümmetinin hepsi o zamanda tahminen bin kişi idi. Uhud Cenginde onun iki katı, Mekke'nin fethinde ise üç bin kişi olup, on senenin içinde kendisi ile birlikte harb eden üç bin Ashâbı oldu. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) bu harblerde savunmada idi. Ancak kendi kendilerini koruyabiliyorlardı. Çünkü fütuhat yoktu. Allah'u Teâlâ harbin sonunda sadece harbi kazanacak kadar fütuhat veriyordu. Artışta çok azdı. On sene içinde üç bin kişi...Kalan on üç senelik ömründe fütuhat açıldı, zaferler sıklaştı, her üç ayda yeni bir yer fethedilirdi. Kendiliğinden müslüman olan (İslâmiyeti kabul eden) yerler de çoğaldı. Allah'u Teâlâ futuhat vermezse ilerleme çok ağır, çok zor olurdu. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'e önce fütuhat açılmamıştı. Mekke'nin fethinden sonra fütuhat açıldı. Veda haccında kendi ile beraber Kâbe'yi tavaf eden ümmetinin sayısı yüz yirmi bin olmuştu. En az onun beş katı kadar da hacca gelmeyen vardı. Bu ümmetin en az bir milyonunun hepsi kâfirken, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) atla kovalaya kovalaya yetişip, kementle tutup ehlileştirmiş, İslâm dinine çevirmiş oldu.
Yine bir müridin, bir tarikatın ilerlemesi ve zahiren harbi kazanmak için fütuhat lâzımdır. Bâtınan nefsine ve şeytanına galip gelmek için ilk defa fütuhat olması lâzım. Allah'u Teâlâ bütün zorlukların hepsini kolaylığa çevirir. Her yönüyle yardım eder. Bunun için fütuhat şart. İbadetlerin sonunda da fütuhat lâzım. Allah'u Teâlâ bazen fütuhatı keser, insan o zaman aczini iyi bilir. Bir şey yapamaz sıkılır, Allah'u Teâlâ'ya yalvarır. Allah'u Teâlâ müşküllerini düzeltir. İbadetin sonunda fütuhat açılınca o fütuhat kesilmez, dünyaca, âhiretçe ilerlemesi, ibadeti, her şeyi düzelir, devam eder. Ondan evvel mürid bazan terakkide olup her şeyi kolay olur. Bazan tenezzülde olup, kalbinde, yüreğinde bir sıkıntı, işinde bir dolaşıklık olur.
Allah'u Teâlâ savaşta fütuhat verirse, zafer çabuk kazanılır. Uhud Cenginde, Allah'u Teâlâ fütûhat vermedi, bozuldular. En sonunda harbi tam kaybetmiyecek kadar fütuhatı verdi. Huneyn ve benzeri harblerde onlardan çok zor, çok ağır şartlar altında harbettiler. Fütuhat kendiliğinden gerçekleşti, savaşı kazandılar. Hazreti Ali (Radiyallahu anhu)'nin girdiği harpte muhakkak futuhat vardı. Allah'u Teâlâ Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) eliyle fütuhat verirdi. Bu da Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in Hazreti Ali (Radiyallahu anhu)'ye duasındandı. Bir harbte Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'in Ashâbı bozulmuşlardı. Kâfirler galip gelmişlerdi. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) bir avuç toprağı okudu, üfürdü ve kâfirlerin üzerine saçtı. O toprak her kâfirin gözüne gitti ve kör oldular, kör olunca da onları öldürmesi kolay oldu ve zafer kazanıldı. Allah'u Teâlâ fütuhat vermeyince Uhud cenginde müslümanlar zaferi kazanmışken, kâfirler geri dönüp müslümanları bozdular.
Biz âlimler, tarikatçılar şöyle olmamız lâzım:
Anası, babası kendisi müslüman ama İslâmiyetten uzak, hem onları hem de İslâmiyetten azmış sapmışları hatta büsbütün uzaklaşmış, İslâmiyeti kabul etmeyenleri yola getirmemiz lâzım. Bu Allah'u Teâlâ'nın emri, Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)'den kalan büyük bir sünnettir.
Hz. Pir gayri müslim, mecusi, putperest gibilerden on bin kişiden fazlasını hem müslüman, hem mürid edindi. Diğer tarikat pirleri de bir çok kâfirleri hem müslüman, hem mürid edinmişlerdir. Kişi evinden ders almak için çıkmış, buna ders tarifini bir çocukta yapar. Bizim, azgın ve sapkınları yola getirmemiz lâzımken onlardan kaçmak olmaz. Kendisi müslüman, dersli onun tarikatından benim tarikatıma geç, onun şöyle yanlışı var, biz şöyle doğruyuz gibi sözlerle bunları bölüşemiyoruz. Bizim Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi vesellem) milyondan fazla kişiyi hepsi kâfirken kendi sağlığında müslüman edip, ümmet edindi. Kendisinde görülen kırkbin mucizenin her birinde bir çok kâfir müslüman oldu. Pirlerimiz, büyük Mürşid-i Kâmiller milyonlarca kâfiri müslüman edip sonra mürid edindiler. Biz ise müslümanları birbirimizden ayırmak kendi safımıza çekmek, taraf tutmak, günâhkardır diye huzuruna kabul etmemek gibi şeyler yapıyoruz. Safımıza geleceklere çok zorluk gösterip “şu dersi çek, bu dersi çek. İstihare et, seni beğenirsem sana ders veririm” deniliyor. Beğenmezse hiç ders vermiyor. Birisi vahşiyi yakalayıp ehlileştiriyor, birisi ehlileşmiş olana bakmıyor. Yanına gelip tarikata gireceğim diye yalvarana zorluk gösteriyor. Allah'u Teâlâ müslüman olacağa zorluk göstermiyor, biz mürid olacağa niçin zorluk gösterelim? Hakiki Şeyh bütün insanlara hem bu dünyada hidayet yolunu göstermeli, hem de âhirette rehber olmalıdır.
Bilâl Babama; Giresun'da iken bir adam “Sizin dersiniz (tesbihiniz) ne kadar?” diye sorar. Babam: “Her namaz sonunda otuzüç Sübhanallah, otuzüç Elhamdülillah, otuzüç Allahu ekber” der. Adam; “kolaymış” diyor. Bilâl Babam huzur, rabıta, çok basit şeyler tarif ediyor. Çünkü fazla ders verse çekemeyecek ve tarikatada girmeyecek! Adam bir müddet sonra “daha fazla çekebilir miyim?” diyor. Babam beşyüz dersi tarif ediyor. Bir müddet sonra tekrar daha çekilecek ders var mı? Babam; ikibinbeşyüz dersi tarif ediyor. Adam yine bir müddet sonra “daha çekilecek ders var mı?” Babam: “Gece kalkarsın, oniki rek'at teheccüd kılar, sekizyüz Bismillahirrahmanirrahiym, ikiyüz esselâtü vesselamü aleyke ya Resulûllah,” ve huzur, rabıta vs. hepsini tarif ediyor. Yine o adam babamın yanında iken bir başka adam daha gelmiş o da; “Sizin dersiniz ne kadar acaba ben çekebilir miyim?” diye sorar. Bilâl Babam: “Bizim dersimiz; otuzüç Sübhanallah, otuzüç elhamdülillah, otuzüç Allahu ekber. Bunları her namaz sonunda çektiğimiz için bunlarda ders sayılıyor.” O adam gittikten sonra ilk ders alan adam; “Baba! Sen beni de ilk defa bu otuzüç ile kandırdın. Bende otuzüç ile başladım. Bu otuzüçün arkası hiç bitmiyor. Gece kalkıp sabahlara kadar ibadet ediyorum.” diyor. Peygamberimiz (Sallâhu aleyhi vesellem) Hadîs-i şerîfin'de; “Kolaylık gösterin zor gösterenden olmayın, heveslendirici olun, nefret ettirici olmayın, müjdeci olun, korkutucu olmayın”[41] buyuruyor. Yine Hadîs-i şerîf'te; “Siz herkesin aklının kavrayabileceği, kabul edebileceği kadar konuşun”[42] buyuruyor. Bunun için, bizim hepsini kabul edip, herkese kolaylık göstermemiz lâzımdır.
Bir kadın öğretmen Allah yok diye iddia ediyor. Kendi bilgisine de çok güveniyor. Bu kadın öğretmene diyorlar ki: “Bir Bilâl Hoca var. Karşısında kimse konuşamıyor. Eğer onu da susturursan senin tahsilli olduğunu biliriz,” diyorlar. Öğretmen Bilâl Babamın yanına kadar geliyor:
- Ben seninle imtihan olmaya geldim. Ben Allah yok diyorum, sen var diyorsun. Ben sana Allah'ın yokluğunu isbata çalışacağım. Sen bana Allah'ın varlığını isbata çalışacaksın. Yalnız âyet, hadîs, kitap okumayacaksın. Gözle görülen elle tutulan şeylerle birbirimizi iknaya çalışacağız. Sen kazanırsan ben söz veriyorum, senin tarikatına girip namaza başlayacağım. Ben kazanırsam, sen tarikatı terk edip sakalını kestireceksin. Ben Allah'ın yokluğunu ispat edeceğim. Sen ise bana Allah'ın varlığını isbat edeceksin. Hangimiz kazanırsak diğeri ona tabii olacak.
Bilâl Babam:
- Olur, diyor. Öğretmen soruyor:
- Gözle görmediğin, el ile tutmadığın, kokusunu almadığın, değmediğin, dokunmadığın bir şeyin varlığını ne ile tasdik edersin? Allah'ı gözü ile gören var mı? Yok. Eli ile tutan var mı? Yok. Kokusunu alan var mı? Yok. Kendisine dokunan (değen) var mı? Yok. Sen diyorsun ki, şu odanın içinde bir şey var. Ben diyorum ki, yok. Sen var diyorsun. Ben sana diyorum ki, gözünle gördün mü? Elinle tuttun mu? Kokusunu aldın mı? Dokundun mu? Hiç birisi yok. Öyleyse bu odanın içerisinde hiç bir şey yok. Aynı onun gibi, Allah'ı gören, konuşan, kokusunu alan, dokunan yok. Demek ki, odanın içinde bir şeyler olmadığı gibi Allah var dediğinizde yine aynıdır, diyor. Bilâl Babam cevap veriyor:
- Seninle ikimiz düz bir ovada gittiğimizi farzedelim. Yolumuzun üzerinde bu ev büyüklüğünde bir taş dört ile beş metre kadar yerden yüksekte (havada) dönüyor. Ne yaparsın? Öğretmen:
- Araştırırım! Nasıl, ne şekil döndüğünü, kim tarafından, hangi kuvvetle dönderildiğini araştırırım, diyor. Babam diyor ki:
- Ay, güneş, yıldızlar ve bu dünya da dönüyor. Bunların her birisini bir taş kabul edelim. Allah'u Teâlâ yoksa, bunlar kim tarafından nasıl döndürülüyor. Araştır bana haber ver. Öğretmen sükût ediyor. Babam da bir âdet vardı ki, itiraz edecek adamın yapacağı itiraz aklına gelmezse ona hatırlatırdı. Babam cebinden cep saatini çıkartıyor, orta yere koyuyor:
- Senin için bir çıkar yol var. Sen diyeceksin ki, şu saat nasıl kendi kendine dönüyorsa, ay, güneş, yıldızlar ve dünya da bu saatin her bir parçası gibi kendi kendine kurulmuş, dönüyor. Saatin döndüğü gibi dönüyor diyeceksin. Başka çıkar yol yok. Öğretmen:
- Tamam öyle, bu saat gibi kurulmuş, kendi kendine dönüyor. Babam diyor ki:
- Bu saatin zembeleği, yelkovanı, saat, dakika, saniye sayan ibreleri, içinin dişlileri bir fabrikadan, bir usta elinden geçmezse, bu saati yerli yerince takan bir insan ustası olmazsa, bu saat kendi kendine yapılır, kendi kendine takılır, kendi kendine çalışır mı? deyince, öğretmen yine sükût ediyor. Babam:
- Saat kendi kendine yapılmaz. Kendi kendine takılmaz, çalışmaz. Bu Dünya, ay, güneş ve yıldızlar da nasıl kendi kendine yapılır nasıl kendi kendine döner? Babam üçüncü soruyu soruyor:
- Her şeyin bir istinatgâhı var mı? Dayandığı bir yer var mı? Kuvvet aldığı bir yer var mı? Öğretmen:
- Evet, diyor. Bilâl Babam:
- Meselâ bir ağaç kökünden kuvvet alıyor. Ağaç kökünden kuvvet almazsa, ağaç çürür ve yıkılır. Bir evin temeli, onun istinatgâhıdır. Temel çürükse ev yıkılır. Evi tutan durduran temeldir. Bunun gibi her şeyin bir kuvvet aldığı yer vardır. İnsana yaşama gücü veren zahirde, görünürde yemek yemek, hava almak, su içmek, bunlar azalırsa hasta olur. Kesilirse ölür. İnsanın zahirde istinatgâhı da budur. Şimdi sana soruyorum. Ay, güneş, yıldızlar ve bu dünyanın istinatgâhı dayandığı kuvvet aldığı yer nedir, neresidir, kimdir? Öğretmen yine sükût ediyor. Bilâl Babam:
- Allah'tır de, Allah'tır de korkma, Allah'tır de! Öğretmen:
- Evet haklısın, diyor. Babam diyor ki:
- Öyle ise bir saat evvelki verdiğin sözü yerine getirmen lâzım. Sen hem tarikata gireceksin, hem namazını kılacaksın. Öğretmen:
- Ben ancak sana verdiğim söz kadar yerine getiririm. Ben sana namaz kılarım, dedim. Ama saçımı örterim, uzun kollu giyerim, dudağımı boyamam demedim, diyor. (Çünkü o zaman kendisi öğretmen mevsimlik şapka giyiyordu. Maksadı beni bu vaziyette kabul et, diyecek. Babam bu vaziyette olmaz diyecek. O da ben sana sadece verdiğim söz kadar yerine getiririm diyecekti.) Babam:
- Sen namazını evinde kıl, başına döşek (yatak) çarşafı gibi bir şey ört, üzerine uzun sabahlık gibi bir şey giy. Bizim kadınların cuma hatimlerine devam et. Çarşıya nasıl çıkarsan çık, diyor. Aynı öğretmen bir ay kadar sonra Babamın yanına geldi. Başı örtülü idi. Babam:
- Sen başını örtmeyecektin, neden örttün, deyince öğretmen:
- Ben başımı örtmeyince utanıyorum.
(Sûre-i Hud, Ayet 114)
“Gündüzün iki tarafında (sabah, öğle ve ikindi) gecenin de gündüze yakın saatlerinde (akşam ve yatsı) namaz kıl, çünkü iyilikler kötülükleri giderir. Bu öğüt almak isteyenlere (güzel bir) hatırlatmadır.”
(Sûre-i Nahl, Ayet 97)
“Her kim amel-i salih işlerse, ister erkek, ister kadın hakkı ile de mü'min olursa ona yeniden hayat-ı tayyibe (temiz hayat) veririm. (Evvelki hayatı ölür. Yeni bir hayat veririm, demektir.)
Öğretmende aynı oldu. Evvelki hayatı öldü, yeni hayat buldu.
(Sûre-i Ankebut, Ayet 45)