Tomris Katun
Saka/İskit İmparatoriçesi
MÖ 6. Yüz yıl
MÖ 8. YY ve 3. YY arasında bugünkü Kırım’dan orta asyaya kadar olan alanda hüküm sürmüş Türk devleti Saka’ların 6. YY’da yaşayan imparatoriçesi, ismi Türkçenin farklı Lehçelerinde Demir anlamına gelen büyük kraliçe Tomris.
Kraliçe Tomris, sadece Türklerin tarihi düşmanı Ahameniş (Pers/Med) imparatorluğunu büyük bir komutan olarak yenmekle değil bir kadının tarihte bilinen en yüksek makama çıkmış olmasıyla da adını tarihe altın harflerle yazdırmıştır.
MÖ 6. YY’da devlet idare eden bir kraliçe olarak Tomris Türk töresi, yüksek Türk kültürü ve sosyal yaşamı hakkında, kadının sosyal yaşamdaki yeri hakkında büyük fikir vermektedir. Kraliçe Tomris ilk yıllarında devletini barışçıl yöntemlerle yönetmeye çalışmıştır.
Dönemin Ahameniş/Pers imparatoru büyük Kiros’a karşı savunma savaşları vermiş ve topraklarını her defasında başarıyla savunmuştur. Daha sonrasında Büyük Kiros’un kendisine yaptığı evlilik teklifini hakaret olarak kabul etmiş ve büyük bir savaşa girmiştir.
Yapılan savaşın başlarında Kiros’un, Tomris’in çok sevdiği oğlunu tuzağa düşürerek öldürmesi üzerine Tomris; "Kana susamış Kiros! Sen oğlumu mertlikle değil o içtikçe zıvanadan çıktığın şarapla öldürdün. Ama güneşe and olsun ki, seni kanla doyuracağım! "
Diye yemin etti.
Yapılan büyük savaşı Saka’lar kazandı, Pers ordusunu kılıçtan geçirdiler, büyük Kiros da ölmüştü. Tomris, kanla doldurttuğu tuluma Kiros’un kestirdiği başını attırarak Hayatında kan içmeye doymamıştın, şimdi seni kanla doyuruyorum Kiros!" diyerek yeminini yerine getirmiştir.